เรื่องน่าเศร้าที่ "หมาบ้า" กัดพระธิดาสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ จนเป็นเหตุให้สิ้นชีพตักษัยนั้น ม.จ. พูนพิศมัย ดิศกุล ทรงนิพนธ์เล่าไ...

เมื่อสมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ทรงเป็นเสนาบดีกระทรวงมหาดไทยนั้น มีพระประสงค์จะรวมหัวเมืองบางส่วน จัดตั้งมณฑลใหม่เพิ่มอีก 4 มณฑล จึงถวายรายงานกราบท...

ในบรรดาบันทึกของสมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ท่านยกย่องเจ้านายและสามัญชนหลายท่านทั้งบุรุษและสตรี หากพูดถึงบรรดาเจ้านายสตรีที่กรมพระยาดำรงฯ ทรงยกย่องใ...

เป็นที่ทราบกันดีว่าสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ทรงผนวชเป็นสามเณรเมื่อ พ.ศ. 2418 และขณะที่พระชันษา 22 ปี ก็ผนวชเป็นพระภิกษุ และปร...

ในที่ประชุมเสนาบดีคราวหนึ่ง รัชกาลที่ 5 รับสั่งเปรียบเทียบเมืองนครเขื่อนขัณฑ์ (อําเภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ) ว่า “สกปรกเหมือนกับตลาดท่าจีน” ...

หลังจากสมเด็จพระบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพเสด็จกลับจากปีนังมาพำนักที่ประเทศไทยเป็นการถาวร พระองค์ได้ประทานวโรกาสให้หม่อมราชวงศ์สุมนชาติ สวัสดิกุ...

ในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว นอกจากพระองค์จะเสด็จประพาสราชสํานักต่างประเทศหลายแห่งระหว่างการเสด็จประพาสยุโรป ราชสำนักสยามยังมีโอกาสต้...

การใช้ชีวิตอยู่ในราชสำนักในไทยได้ใกล้ชิดเบื้องพระยุคลบาทและเป็นที่โปรดปรานเป็นพิเศษใช่ว่าจะเป็นเพียงเรื่องมงคลแก่ชีวิตเท่านั้น บางแง่มุมอาจทำให้ต้องระ...

หม่อมเจ้าหญิง จงจิตรถนอม ดิศกุล (ท่านหญิงใหญ่ หรือท่านหญิงจง) พระธิดาองค์ใหญ่ในสมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ  ทรงเล่าถึงพระราชพิธีขึ้นเรือนต้นในพระราชวั...

ในสมัยรัชกาลที่ 5 มีผู้ร้ายพวกหนึ่งเที่ยวทำการโจรกรรมในแขวงเมืองปทุมธานี, พระนครศรีอยุธยา และสุพรรรณบุรี และหัวเมืองใกล้เคียงอื่นๆ เมื่อทางการสามารถติ...

สมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ทรงเป็นเสนาบดีหลายกระทรวงมาตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 5 ตราบถึงรัชกาลที่ 7 ทว่า ในสมัยรัชกาลที่ 6 เมื่อทรงเป็นเสนาบดีกระทรวงมห...

ใน "ประชุมพระนิพนธ์เบ็ดเตล็ด" (องค์การค้าคุรุสภา, พิมพ์ครั้งแรกเมื่อ พ.ศ. 2504) พระนิพนธ์ของสมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ บทความหนึ่งในพระนิพนธ์ดังกล่...