เมื่อครั้งหม่อมเจ้าหญิงพูนพิศมัย ดิศกุล พระธิดาในสมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ไปเฝ้าพระราชชายา เจ้าดารารัศมี ที่เมืองเชียงใหม่ สมเด็จฯ กรมพระยาดำรงรา...

ก่อนมีผู้ว่าฯ นายอำเภอ เรามีระบบเทศาภิบาล แต่ก่อนหน้านั้นมี “กรมการนักเลงโต”ดูแลท้องถิ่นที่ใช้ “นักเลง” ปกครอง “โจร” การปกครองตามหัวเมืองในอดีตที่...

เมื่อแรกมีโรงพยาบาลศิริราช ไม่มีผู้ป่วยมารักษาตัว โรงพยาบาลต้องประกาศให้รักษา “ฟรี” ไม่เสียค่าหมอ, ค่ายา ถ้าต้องเป็นผู้ป่วยในก็ไม่คิดค่าที่พักและค่าอา...

ความสัมพันธ์ระหว่างเจ้านายชั้นผู้ใหญ่ในรัชสมัยรัชกาลที่ 5 ถึงรัชกาลที่ 6 มีเรื่องราวเบื้องหลังที่น่าสนใจ โดยเฉพาะกรณีข้อกังขาเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว...

"---ขอบใจคุณมาก แต่กรมดำรงซื้อไม่ได้ด้วยเงิน ถ้าจะให้คุกเข่าลงเพื่อเงินแล้วไม่กลับ---" เป็นพระดำรัสของสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ต...

ในบรรดาบันทึกของสมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ท่านยกย่องเจ้านายและสามัญชนหลายท่านทั้งบุรุษและสตรี หากพูดถึงบรรดาเจ้านายสตรีที่กรมพระยาดำรงฯ ทรงยกย่องใ...

ในที่ประชุมเสนาบดีคราวหนึ่ง รัชกาลที่ 5 รับสั่งเปรียบเทียบเมืองนครเขื่อนขัณฑ์ (อําเภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ) ว่า “สกปรกเหมือนกับตลาดท่าจีน” ...

ในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว นอกจากพระองค์จะเสด็จประพาสราชสํานักต่างประเทศหลายแห่งระหว่างการเสด็จประพาสยุโรป ราชสำนักสยามยังมีโอกาสต้...

หม่อมเจ้าหญิง จงจิตรถนอม ดิศกุล (ท่านหญิงใหญ่ หรือท่านหญิงจง) พระธิดาองค์ใหญ่ในสมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ  ทรงเล่าถึงพระราชพิธีขึ้นเรือนต้นในพระราชวั...

ใน "ประชุมพระนิพนธ์เบ็ดเตล็ด" (องค์การค้าคุรุสภา, พิมพ์ครั้งแรกเมื่อ พ.ศ. 2504) พระนิพนธ์ของสมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ บทความหนึ่งในพระนิพนธ์ดังกล่...

เมื่อพูดถึงหนังสือเกี่ยวกับวิชาเศรษฐศาสตร์ในไทย ใครๆ ก็มักนึกถึง “ทรัพยศาสตร์” ของเจ้าพระยาสุริยานุวัตร ที่ได้แนวคิดมาจากตําราเศรษฐศาสตร์การเมืองของจอ...

พระนามพระมหากษัตริย์ไทย นอกจากจะมีความไพเราะและวิตรแล้ว ยังแฝงไปด้วยคติทางศาสนาทั้งพราหมณ์ ฮินดู พุทธ เป็นต้น รวมถึงสะท้อนให้เห็นความสามารถด้านอักษรศา...