แท็ก: ล้านนา
ระบบการศึกษาเครื่องมื่อผนวกล้านนาให้กลายเป็นไทยในสมัยรัชกาลที่ 6
ต้นพุทธศตวรรษที่ 25 ในสยามกำเนิดรัฐแบบใหม่ ที่บริหารงานแบบรวมศูนย์ ทำให้จำเป็นต้องสลายอำนาจ ท้องถิ่นเพื่อดึงทรัพยากรและผู้คนมาเป็นของรัฐบาลส่วนกลาง สำ...
“กุฎาราม” โลหะปราสาทนครเชียงใหม่ ที่ประดิษฐานพระแก้วมรกต
“กุดาราม” หรือ “กุฎาราม” เป็นชื่อศาสนสถานสำคัญแห่งหนึ่งในเวียงเชียงใหม่ ซึ่งมีนามปรากฏในโคลงหริภุญชัย “เป็นนิราศไปไหว้พระสุเทพ หนานเจา แต่ง ๚”๑ ที่พระ...
หลัง พ.ศ. 2400 คนล้านนาเรียกตัวเองว่า “คนเมือง” แต่ก่อนหน้านั้นทำไมเรียกว่า “ลาว...
เมืองเชียงใหม่อยู่ในฐานะเมืองประเทศราชของกรุงสยาม ที่มีพรมแดนทางตะวันตกติดกับพม่า สืบมาจนราวหลัง พ.ศ. 2400 เมื่ออังกฤษยึดครองพม่าเป็นอาณานิคมได้หมดแล้...
วิบากกรรมการเงินเจ้าลำปาง เจ้าหนี้ถึงกับยึดเครื่องประดับพระยศงานศพเจ้าหลวงไปขัดด...
เมื่อสยามได้เริ่มเข้ามาปกครองล้านนาอย่างจริงจังในสมัยรัชกาลที่ 5 นั่นจึงส่งผลกระทบถึงเจ้านายล้านนาโดยตรง ที่แต่เดิมมีอิสระในการปกครองตนเองในระดับหนึ่ง...
อ่านล้านนาจากหลักฐานจีน เรียกอาณาจักร “สนมแปดร้อย” และธนูอาบยาพิษของพระนางจามเทว...
ประวัติศาสตร์ล้านนายุคโบราณมักถูกบันทึกไว้หลายรูปแบบ เช่น จารึก พงศาวดาร คัมภีร์ใบลาน พับหนังสา (พับสา) และตำนาน เช่น ตำนานมูลศาสนา ตำนานจามเทวีวงศ์ ต...
เหตุใดชาวไทยเหนือ-อีสาน เรียกครกกระเดื่องว่า “ครกมอง” ?
ในสังคมผู้บริโภคข้าว แต่เดิมมาท่านมีกรรมวิธีกะเทาะเปลือกข้าวให้หลุดล่อนออกเหลือแต่เนื้อเมล็ดข้าว โดยการโขลกหรือตำ เจ้าอุปกรณ์เพื่อการนี้ ภาษาไทยกลางท่...
การปฏิรูปมณฑลพายัพของสยาม บีบบังคับให้เงี้ยวก่อกบฏ เมื่อ พ.ศ. 2445 ???
สยามปกครองดินแดนล้านนาโดยพยายามควบคุมให้อยู่ในพระราชอำนาจของพระมหากษัตริย์ที่กรุงเทพฯ มาตลอด แต่มิได้เข้าไปจัดการปกครองโดยตรงจนกระทั่ง พระบาทสมเด็จพระ...
ทัศนคติชนชั้นนำสยามต่อชาว “ลาว” ล้านนา-ล้านช้าง มองเป็นพวกเกียจคร้าน-หัวอ่อน-ล้า...
บทนํา
เมื่อพูดถึงคําว่า “ลาว” ในการรับรู้ของคนไทยปัจจุบันอาจมี 2 ความหมาย คือ หนึ่ง ลาวที่เป็นพลเมืองของประเทศสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว (ต่อไปจะ...
เจ้าดารารัศมี “เมียโปลีซี” ของรัชกาลที่ 5
การสร้างสายสัมพันธ์ทางเครือญาติระหว่างเจ้าเมืองด้วยกันด้วยการ “สมรส” เป็นวิธีการแบบจารีตที่รัฐในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้นิยมทำเพื่อสร้างพันธมิตรไมตรี แล...
มกรคายนาค พุทธศิลป์แห่งดินแดนล้านนาไทย
ในแถบอุษาคเนย์ทั้งไทย ลาว เขมร และพม่า ต่างมีคติความเชื่อเกี่ยวกับการบูชางู โดยเฉพาะงูใหญ่อย่าง “พญานาค” ที่อาจกล่าวได้ว่าเป็นสัญลักษณ์แห่งความยิ่งใหญ...
ความหมายของ “ตัวมอม” สัตว์ในจินตนาการ สู่ตำนานอันศักดิ์สิทธิ์แห่งล้านนา
“ตัวมอม” สัตว์หิมพานต์ชนิดหนึ่งที่มีลักษณะโดดเด่น มักปรากฏคู่กับวัดและวิถีชีวิตของชาวล้านนา ตัวมอมเป็นสัตว์ในจินตนาการที่ช่างหรือสล่าล้านนาใช้เรียกสัต...
แกงแค ทำไมไม่ใช่แกง “ดอกแค”? ลองรู้จักคนเหนือผ่าน “สูตรอาหารเหนือ”
ผมน่าจะเพิ่งมารู้ว่า “แกงแค” กับข้าวขึ้นชื่อของคนเหนือนั้นที่จริงไม่ใช่แกง “ดอกแค” เอาก็เมื่อไม่กี่ปีนี้เองกระมังครับ ค่าที่ว่า ตำราอาหารส่วนใหญ่เมื่อ...