การใช้ภาษาไทยในชีวิตประจำวันหรือในวาระอื่นๆ มีทั้งที่เป็นคำไทยแท้ และคำที่หยิบยืมมาจากภาษาอื่น ไม่ว่าจะเป็นเขมร บาลี สันสกฤต หรือแม้แต่ภาษาอังกฤษ และภ...

ในช่วง “รอยต่อ” ระหว่างสมัยรัฐสมบูรณาญาสิทธิราชย์กับสมัยแรกเริ่มรัฐประชาชาติ คำว่า “ราษฎร” หาได้เป็นเพียงคำธรรมดาๆ ที่ใช้เรียกแทนชนชาวสยามเท่านั้น ทั้...

ในบรรดาวัฒนธรรมทั้งปวง ภาษาคืออีกหนึ่งเครื่องมือในหมวดการสื่อสารในสังคมมนุษย์ที่มีพัฒนาการยาวนานต่อเนื่องมากเป็นอันดับต้นๆ การให้ความหมายกับคำในแง่การ...

เดิมทีดูเหมือนคนที่พูดภาษาตระกูลไต-ลาว เคยเรียก ดนตรี ว่า “การร่ายรำทำเพลง” หรือการ “ดีดสีตีเป่า” คำว่า “ดนตรี” น่าจะเป็นคำที่เข้ามาภายหลัง, เพราะเป็...

"ผู้โกย" เป็นคำที่โซ่งเรียกขานคนไทยทั่วไปทั้งเพศหญิงเพศชาย เมื่อได้ลงภาคสนามในหมู่บ้านโซ่ง (พ.ศ.2549) คนโซ่งมักตั้งคำถามกับผู้เขียนเสมอว่า "เป็นผู้โกย...

เกาเหลา เป็นคำที่พบได้บ่อยในร้านขายอาหารทั้งหลายในไทยเมื่อมีผู้สั่ง "ก๋วยเตี๋ยวที่ไม่ใส่เส้น" อย่างไรก็ตาม คำว่า "เกาเหลา" นี้ไม่มีในรายชื่ออาหารจีน ข...

บทความนี้คัดมาจากส่วนหนึ่งของ “ป้าป้อนหลาน” หม่อมเจ้าหญิง ดวงจิตร จิตรพงศ์ พระธิดาของ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ เป็นผู้...

นราธิวาส เดิมเรียกเป็นภาษามลายูว่าเมอนารา หรือเมอนารอ ชาวบ้านที่เป็นไทยพุทธออกเสียงบางนรา หรือบางนาค คำว่าเมอนารามาจากคำว่ากัวลาเมอนารา (Kuala Mernara...

ความแตกต่างระหว่างชาวบ้านกับชาววังนั้นเกิดจากการที่ชาววังได้มีโอกาสอยู่ใกล้ชิดกับต้นแบบหรือศูนย์กลางแห่งความเจริญ พบเห็นและได้รับการอบรมแต่สิ่งที่ปรุง...

คำ “สังเค็ด” นี้ในปทานานุกรมได้ให้คำนิยามว่า “ทานวัตถุที่ถวายแก่สงฆ์เมื่อเวลาปลงศพ มีตู้, โต๊ะ เป็นต้น รวมกันถวายแก่พระสงฆ์ผู้เทศน์หรือบังสุกุล”. นี่...

คนไทยส่วนใหญ่คงคุ้นเคยกับ “กะปิ” อาหารหมักกลิ่นแรงที่เป็นเอกลักษณ์อย่างหนึ่งในอาหารไทยหลายตำรับเป็นอย่างดี แม้ว่าผู้เขียนจะเคยเจอเด็กบางกอกที่เกลียดกล...

วิถีชีวิตคนสุโขทัยตั้งแต่สมัยพ่อขุนรามคําแหงเป็นพระมหากษัตริย์ จะเห็นได้จากหลักศิลาจารึกว่าเป็นชีวิตที่เรียบง่าย มีอิสรเสรีในการดํารงชีวิต เช่น ใครใคร...