ทำไมถึงเรียก "ข้าวสวย" และความหมายที่ควรจะเป็นของคำนี้คืออะไร? กรอบแนวคิดรวบยอด (concept) ของคนวัฒนธรรมไท มักคิดเปรียบเพื่อจําแนกสิ่งที่ตรงกันข้าม ...

คำศัพท์ "เฮงซวย" มาจากไหน?  การใช้ภาษาไทยในชีวิตประจำวันหรือในวาระอื่นๆ มีทั้งที่เป็นคำไทยแท้ และคำที่หยิบยืมมาจากภาษาอื่น ไม่ว่าจะเป็นเขมร บาลี สั...

ภูมิภาค “เอเชียกลาง” ดินแดนตอนในของทวีปเอเชีย ไม่มีทางออกสู่มหาสมุทร หากกางแผนที่ออกดูจะพบว่า เอเชียกลาง เป็นดินแดนปิดที่อยู่ระหว่างทวีปยุโรปกับทวีปเอ...

"เจ๊ะเห" ภาษาถิ่นตากใบ ที่ (อาจ) เลือนหายไปกับกาลเวลา เช่นเดียวกับอีกหลายภาษาในโลก? หากจะกล่าวว่า หลายภาษาในโลกมีแนวโน้มที่จะสูญพันธ์ุในอนาคตอันใกล...

คำว่า หม่อม เป็นมรดกทางภาษาและวัฒนธรรมของสยามประเทศมาแต่กรุงศรีอยุธยา ความปรากฏในพระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์รัชกาลที่ 1 ว่าเมื่อพระบาทสมเด็จพระพุทธ...

"ขอม เป็นคำภาษาไทย กลายจากภาษาเขมร ใช้เรียกกลุ่มคนพวกที่อยู่ตอนล่าง (ในไทย) บริเวณเป็นรัฐละโว้ (ลพบุรี) เมื่อเรือน พ.ศ. 1800 โดยไม่ระบุจำเพาะเผ่าพันธุ...

“เจ้าครอก” เป็นอีกสรรพนามหนึ่งที่มักได้ยินในการเรียกเจ้านายผู้หญิงหลายพระองค์ เช่น เจ้าครอกวัดโพธิ์ พระน้องนางเธอต่างพระชนนี ในรัชกาลที่ 1, เจ้าครอกฟ้...

แม้ชื่อดั้งเดิมของศาสนสถานอันยิ่งใหญ่แห่งวัฒนธรรมลุ่มน้ำโตนเลสาบอย่างนครวัด นั่นคือ “พระบรมวิษณุโลก” ตามพระนามหลังการเสด็จสวรรคตของพระเจ้าสุริยวรมันที...

ช่วงปลายเดือนมกราคม 2566 วลี "ฉันบวบ" กลายเป็นคำยอดฮิตในโลกสังคมออนไลน์ จากกรณี แพรี่ ไพรวัลย์ โพสต์แฉพระสงฆ์รูปหนึ่งในจังหวัดนครสวรรค์มีพฤติกรรมไม่เห...

"สรรพลี้หวน" วรรณกรรม "คำผวน" ที่เป็นมากกว่าเรื่องล้อเลียนของสงวน นครังยังมีเท่าผีแหน กว้างยาวแสนหนึ่งคืบสืบยศถา เมืองห้างกวีรีหับระยับตา พันหญ้าคาปู...

ชื่อ “แม่น้ำโขง” เป็นคำเรียกจากภาคกลางลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยา แต่คนพื้นเมืองในวัฒนธรรมลาวเรียกแม่น้ำนี้ว่า “น้ำของ” หรือ น้ำแม่ของ คำว่า “ของ” มีรากศัพ...

โองการแช่งน้ำ เป็นวรรณคดีไทยที่เชื่อว่าแต่งสมัยต้นกรุงศรีอยุธยา มีความเก่าแก่เป็นอันดับต้น ๆ และถือเป็นรากเหง้าของวรรณคดีไทยเรื่องอื่น ๆ แต่รู้หรือไม่...