"บ่างช่างยุ" เป็นสำนวนไทยที่เกิดจากคำ 3 คำ คือ บ่าง (สัตว์ป่าชนิดหนึ่ง) + ช่าง (ชอบ, นิยม) + ยุ (ยุแยง, ทำให้แตกแยก) โดยพจนานุกรม ฉบับราชยัณฑิตยสถาน พ...

สำนวน “ว่าแต่เขาอิเหนาเป็นเอง” นั้น พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554 อธิบายสำนวนนี้ว่า “ว่าแต่เขาอิเหนาเป็นเอง (สำ) ก. ตำหนิผู้อื่นเรื่องใดแล้วตน...

มีคำถามว่าทำไมต้อง โจรห้าร้อย ? ความจริงคำว่า “ห้าร้อย” ในความหมายเดิมแท้นั้นไม่ได้หมายถึงหน่วยนับ หากหมายถึงการประมาณว่าจำนวนหนึ่งเท่านั้น เพราะหน...

ชมพระประธานในโบสถ์ออกจะเป็นเรื่อง “คุ้นๆ” ไม่มีอะไรแปลกใหม่นักสำหรับดิฉัน แต่ที่เห็นแล้วสนุกมากก็คือ หน้าบันโบสถ์วัดนายางซึ่งทำขึ้นหลัง พ.ศ. 2500 ออกจ...

คำพูดโบราณที่เราได้ยินกันอยู่เสมอว่า "เด็กไม่เอาถ่าน" ซึ่งมีความหมายว่าเด็กคนนี้ไม่เอาดี หรือไม่เอาไหนเสียเลย คำพูดดังกล่าวนี้ก็ยังใช้กับผู้ใหญ่อีกด้ว...

"ประตูดิน" เป็นคำปากชาวบ้านเรียกประตูวัง ซึ่งทางเดินเข้าออกตรงประตูนี้แต่เดิมคงจะเป็นทางเดิน ไม่มีอะไรปูพื้น เมื่อสมัยอยุธยาเป็นราชธานีเป็นประตูชั้นนอ...

คนไทยรู้จักปลากัดมานานแค่ไหน ไม่อาจยืนยันแน่นชัด แต่ใน “ราชาธิราช” วรรณกรรมเก่าแก่ตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 1 มีสำนวนเกี่ยวกับปลากัด ว่า “ไก่แก่แม่ปลากัด” ...

เมื่อชูชกถูกเหล่าหมาของเจตบุตรไล่ขึ้นไปอยู่บนคาคบไม้ และเกลี้ยกล่อมจนเห็นเจตบุตรลังเลไม่ลั่นหน้าไม้แน่แล้ว จึงร้องสำทับไปว่า "เฮ้ย ๆ อ้ายชาวป่าหน้าบ้า...

เพื่อนครูรุ่นน้องถามผมว่า มุ้งนี่ เขากางให้หมูนอนด้วยหรือ? ผมก็ตอบไปตามความจริงว่า ไม่เคยทราบ เพราะเท่าที่เคยรู้เคยเห็นที่ชาวบ้านกางมุ้งให้สัตว์นอน...

“วันนี้ทุกคนลงเรือลำเดียวกันแล้ว เหมือนคำโบราณที่ว่า ลงเรือแป๊ะ ต้องตามใจแป๊ะ ไม่เช่นนั้นจะถูกไล่ลงจากเรือ ดังนั้นก็ต้องตามใจแป๊ะ” (มติชน, 30 พฤศจิกาย...

ในปี 2547 รัฐบาลขณะนั้นจัดประชุมคณะรัฐมนตรีสัญจรไปยังจังหวัดต่างๆ ภายหลังจากวันที่ 10 มีนาคม 2547 ทักษิณ ชินวัตร ที่ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี ได้ปรับ คร...

สำนวนไทยที่บอกกล่าวให้อดทน กับความยากจน, ความลำบาก ที่มีคำว่า เกลือ ซึ่งคนคุ้นเคยว่า “ให้ทนกัดก้อนเกลือกิน” บ้าง “ให้รักษาความดีเหมือนเกลือรักษาความเค...