ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยรัฐนิยมฉะบับที่ 4 เรื่องการเคารพ ธงชาติ, เพลงชาติ และเพลงสรรเสริญพระบารมี ลงวันที่ 8 กันยายน 2482 มีเนื้อหาใจความว่า (หั...

“ตามที่ได้มีการประกาศสำนักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยรัฐนิยมใช้ชื่อประเทศ ประชาชน และสัญชาติ ลงวันที่ 24 มิถุนายน 2483 ซึ่งในภาษาอังกฤษให้ใช้ชื่อเรียกประเทศไท...

การเปลี่ยนแปลงทางวัฒนธรรมสมัยท่านผู้นำ จอมพล ป. พิบูล ซึ่งทำเอาหญิงวัยกลางคน-หญิงแก่ ลำบาก! ที่บ้านของฉันที่สุโขทัย มีต้นลานที่ลูกสาวนำมาปลูกไว้เพื...

ทหารญี่ปุ่นในสงครามโลกครั้งที่ 2 ได้ชื่อว่ามีความกล้าหาญเด็ดเดี่ยว อาจเป็นด้วยการปลูกฝังค่านิยม "ยอมตายไม่ยอมแพ้" ทำให้หลายคนยอม "พลีชีพ" เพื่อเล่นงาน...

ไม่เชื่อผู้นำ-เกิดแสนคำนึง เพลงสะท้อนปฏิกิริยานโยบายวัฒนธรรม หลังสงครามโลก นอกจากหลวงประดิษฐไพเราะจะเป็นนักดนตรีไทยฝีมือเยี่ยม เป็นดุริยกวีที่มีผลง...

“ไท” เป็นชื่อของกลุ่มชนที่ใช้ภาษาตระกูลไท รวมถึงกลุ่มชนบางส่วนในภาคอีสานของอินเดีย (อาหม) ที่ปัจจุบันมิได้พูดภาษาตระกูลไทแล้ว และชาวไทยในประเทศไทย ก็เ...

ทศวรรษ 2480 รัฐบาล จอมพล ป. พิบูลสงคราม ใช้อุดมการณ์ชาตินิยมทางเศรษฐกิจ สนับสนุนมีบทบาทนำในการพัฒนาเศรษฐกิจอย่างกว้างขวาง โดยเฉพาะในช่วงสงครามโลกครั้ง...

พระสงฆ์อีสานที่มีบทบาทสนับสนุนประชาธิปไตยของรัฐในระบอบการปกครองแบบใหม่ และช่วยเผยแพร่สำนึกเกี่ยวกับชาติในยุคประชาธิปไตยชาตินิยม คือ สมเด็จพระมหาวีระวง...

"---การห้อยผ้าแดงผ้าขาวนี้ดูออกจะคล้ายกับว่าเมืองอุทัยธานีของเราเต็มไปด้วยประเพณีชาวจีนไปเสียแล้ว---"  เป็นพระราชปรารภในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้า...

หลวงวิจิตรวาทการ, “ปาฐกถาเรื่องการเสียดินแดนไทยให้แก่ฝรั่งเศส วันที่ 17 ตุลาคม 2483 ใน วิจิตรอนุสรณ์, หน้า 158 มีความว่า “ถ้าหากเราได้ดินแดนที่เสีย...

ในบทความชิ้นก่อนของผม (จาก “สยาม” มาเป็น “ไทย” แล้วทำไม “ไทย” จึงต้องมี “ย”) ได้บอกเล่าความเป็นมาของการเปลี่ยนชื่อประเทศจาก “สยาม” มาเป็น “ไทย” โดยมิไ...

หมายเหตุบรรณาธิการ ข้อเขียน พ่อค้าและชาวจีนในทัศนะของสมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ เรื่องนี้คัดและตัดทอนมาจากงานวิจัยเรื่องสมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุ...