คณิตศาสตร์ไทยโบราณรับมาจากอินเดียโดยตรงเพราะมีคำศัพท์ที่สืบสายถึงกันได้ สาเหตุน่าจะมาจากความใกล้ชิดกันทางวัฒนธรรมผ่านศาสนาและการค้า คนไทยได้นำคณิตศาสต...

ช่วงสิ้นปีมักมีการจัดอันดับต่างๆ ว่า พ่อค้าที่รวยที่สุด, ผู้นำที่แย่ที่สุด, สตรีที่สวยที่สุด ฯลฯ แล้วหากเรามองย้อนหลังไปในประวัติศาสตร์ “ขุนนางผู้ทรงอ...

ประชากรในกรุงศรีอยุธยามีเท่าไหร่?  ตอบว่าไม่มีหลักฐานเลย และยังไม่มีเครื่องมือใด ๆ คำนวณได้ แต่เท่าที่รู้จากจดหมายเหตุของ มร.เดอะ ลา ลูแบร อัครราชทูต...

ในบรรดาราชทินนามต่างๆ มีอยู่ราชทินนามหนึ่งซึ่งค่อนข้างแปลก คือมีแทบจะทุกเมือง ได้แก่ ราชทินนาม ทุกขราษฎร์ ยังไม่พบหลักเกณฑ์ว่าเป็นตำแหน่งขึ้นกับใคร เท...

นิทานเรื่อง นายจิตร นายใจ เป็นผลงานของ เจ้าพระยาภาสกรวงศ์ (พร บุนนาค) ตีพิมพ์ใน ดรุโณวาท หนังสือพิมพ์เล่มแรกโดยคนไทย นิทานเรื่องนี้ได้ถ่ายทอดทรรศนะของ...

...หนังสือประชุมพงศาวดารภาคที่ 15 หรือพงศาวดารเมืองพัทลุง เรียบเรียงโดย หลวงศรีวรวัตร (พิณ จันทโรจวงศ์) พิมพ์ครั้งแรกเมื่อสมัย ร.6 พ.ศ. 2462 ...พงศาวด...

หากใครเคยได้อ่านพระราชพงศาวดารหรือจดหมายเหตุโบราณของไทยที่กล่าวถึงขุนนางคนต่าง ๆ ในสยามแล้ว อาจจะเคยเกิดความสับสนงุนงงอยู่บ้างว่าทำไมในประวัติศาสตร์จึ...

ในหนังสือ “ขุนนางสยาม ประวัติศาสตร์ ‘ข้าราชการ’ ทหารและพลเรือน” (สนพ. มติชน, พิมพ์ครั้งที่ 2 มกราคม 2548) ผู้เขียน ส. พลายน้อย กล่าวถึงมิติต่างๆ เกี่ย...

หลังสถาปนาราชวงศ์หมิง จูหยวนจาง หรือพระเจ้าหมิงไท่จู่ ก็สังหารขุนนางที่เคยมีคุณูปการจำนวนมาก มีผู้ที่ถูกฆ่ามีหลายหมื่นคน ข้าราชการในเมืองหลวงต่างก็อกส...

รัชกาลที่ 4 ทรงแต่งตั้งขุนนางสกุลบุนนาคหลายคนได้รับการแต่งตั้งเป็นอัครราชทูตพิเศษ ไปเจริญสัมพันธไมตรีกับประเทศต่างๆ ในยุโรป เช่น พระยามนตรีสุริยวงศ์ (...

ขุนนาง หรือข้าราชการสมัยโบราณ ไม่มีเงินเดือนเช่นปัจจุบัน แต่ก็เป็นที่นิยมของคนไทยมาก ความนิยมดังกล่าวก็ยังคงไม่คลายมนต์ลงไปสักเท่าใด ผู้ใหญ่จึงมักอวยพ...

ประเพณีการโบยขุนนางที่ประพฤติไม่ชอบ หรือทำให้จักรพรรดิพิโรธถือปฏิบัติสืบต่อกันมาอย่างยาวนาน แต่มีบันทึกเหตุการณ์ที่เข้มข้นในราชวงศ์หมิง การลงทัณฑ์นอกจ...