อำนาจในการควบคุมรายได้ที่สำคัญที่สุดในสมัยรัชกาลที่ 4 คือ การได้กำกับการเก็บภาษี ที่มีขั้นตอนตั้งแต่การประมูลให้สิทธิ์เจ้าภาษีนายอากรไปผูกขาดเก็บภาษี ...

"---เที่ยวไล่ตามสุ่มเอาตัวที่รู้จักด้วยรูปแหละเป็นที่ตั้ง เพราะรูปนั้นกันได้สารพัด ผีก็ไม่หลอก ไข้เจ็บก็รักษาได้ เสมาก็แช่กินน้ำหายเจ็บ---" เป็นวาทะต...

"---ใครแปลกหน้าเป็นคนต่างประเทศมาแล้ว ถูกตอมด้วยกันทั้งนั้น ตอมเหมือนแมลงวันตอม ไม่เจ็บไม่ปวดอันใด เป็นแต่ให้รำคาญเท่านั้น---" เป็นข้อความตอนหนึ่งใ...

“—พ่อตำน้ำพริก ขาดน้ำตาล ใช้น้ำตาลกรวดแทน ช่างประดักประเดิดจริงๆ แก้อย่างไร มันปร่าอยู่นั่นเอง ถ้าเป็นที่บางกอกก็โทษถึงไม่เสวย—” เป็นข้อความตอนหน...

ข้อความตอนหนึ่งในพระราชหัตถเลขาในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ที่ทรงมีมาถึงสมเด็จพระศรีพัชรินทรา บรมราชินีนาถ เมื่อเสด็จประพาสยุโ...

“---ท้องไม่ค่อยจะสบาย จะรีบกลับ---” เป็นพระราชดำรัสในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 16 ตุลาคม พ.ศ. 2453 ที่พระตำหนักพญาไท ซึ่งเป็นส...

การเล่นของเด็กในสมัยต่างๆ ล้วนมีประโยชน์ (และโทษ) ในตัว การศึกษาวัฒนธรรมการละเล่นและของเล่นย่อมสะท้อนสภาพแวดล้อมทางสังคมในสมัยนั้นได้ ซึ่งเมื่อย้อนกลั...

"---ข้าฝันไปว่าเสด็จยายทรงปรุงข้าวคลุกกะปิให้กินอร่อยมาก ทำให้ข้าอยากกินข้าวคลุกกะปิ เจ้าเตรียมกะปิและเครื่องต่างๆ สำหรับปรุงไว้ให้ข้า พรุ่งนี้ข้าตื่น...

เมื่ออัญเชิญพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวจากพระราชวังดุสิตไปประดิษฐาน ณ พระที่นั่งดุสิตมหาปราสาทในตอนค่ำวันที่ 23 ตุลาคม พ.ศ. 2453 แล้...

ระหว่างการเสด็จประพาสยุโรปในรัชกาลที่ 5 พบบัญญัติศัพท์แปลคำ Postcard จากภาษาอังกฤษ เป็นคำภาษาไทยว่า "ไปรษณียบัตร" แล้ว แต่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ...

พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 เสด็จพระราชดำเนินประพาสเมือง นครศรีธรรมราช จำนวน 4 ครั้ง คือเมื่อ ร.ศ. 107 (พ.ศ. 2431), ร.ศ. 117 (พ....

“...ลูกแม่กลางกับลูกแม่เล็ก ให้นึกว่าเหมือนแม่เดียวกัน เรียงพี่เรียงน้องในการสืบสันตติวงศ์...” เป็นพระราชดำรัสในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ...