เมื่อปี 2526 พระธรรมโกศาจารย์ หรือ พุทธทาสภิกขุ (พ.ศ. 2449-2536) แห่งสวนโมกพลาราม เขียนบทความชื่อ “ปรมัตถธรรม สำหรับข้าราชการพลเรือน” (วารสารข้าราชการ...

วันหยุดราชการ ของสยามประเทศจากการค้นเอกสารเท่าที่จะหาได้ ปรากฏในราชกิจจานุเบกษาสมัยรัชกาลที่ 6 เมื่อ พ.ศ. 2457 ที่ทรงมีพระบรมราชโองการประกาศกำหนดวันหย...

ข้อเสนอเพื่อ "ปฏิรูปแผ่นดิน" จาก "นักปฏิรูป" ยุคแรกของสยามสมัยใหม่เมื่อ "ร.ศ. 103" โดย คณะนักปฏิรูป ร.ศ. 103 การปฏิรูปประเทศไทยนั้นเป็นสิ่งที่มีมาต...

คดีความที่เป็นการ "ล่วงละเมิดทางเพศ" เกี่ยวข้องด้วยเรื่อง ข่มขืนกระทำชำเรา ในสมัยรัชกาลที่ 5 มีอยู่ไม่น้อย โดยเฉพาะคดีที่บรรดา "ข้าราชการชาย" ใช้อำนาจ...

"ร้านขายข้าวแกง" แหล่งฝากท้องอิ่มอร่อยของ "คนไทย" มีมาตั้งแต่เมื่อไหร่? ส. พลายน้อย เขียนอธิบายใน "กระยานิยาย" ว่า คนไทย ในอดีตไม่นิยมกินข้าวนอกบ้า...

ห้วงเวลารอยต่อระหว่างรัชกาลที่ 6 ถึงรัชกาลที่ 7 เศรษฐกิจผันแปร มีสื่อไปสัมภาษณ์ "เจ้าพระยา" 6 ท่าน ที่ "ว่างงาน (ประจำ)" หลังต้อง "ถูกดุน" ออกจากราชกา...

ภารกิจพิเศษของ "พระยามนตรีสุริยวงศ์" อาจนับได้ว่าเป็นแบบฉบับอันดีงามของ "ข้าราชการ" ในประวัติศาสตร์ไทย  หนังสือชื่อ "นิราศลอนดอน" และจดหมายเหตุของหม่...

วิกฤต "ข้าวแพง" เป็นปัญหาที่เกิดขึ้นในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว โดยเป็นผลสืบเนื่องมาจากทุพภิกขภัยครั้งใหญ่ในประเทศติดต่อกัน เริ่มจาก...

เปิดเหตุผล รัชกาลที่ 5 งดเงินเดือนเสนาบดี ปลัดทูลฉลอง ที่ขาดเฝ้าในพระราชพิธีโสกันต์? แม้ว่าพระราชพิธีจะเป็นกิจของพระเจ้าแผ่นดินก็ตาม แต่ไม่ได้หมายค...

ชีวิตของ หลวงวินิจทัณฑกรรม ต้นสกุล "ติณสูลานนท์" กับรักแรกพบ-ขายทรัพย์สินหมด แต่ส่งลูกเรียนได้ สกุล ติณสูลานนท์ ได้รับพระราชทานจากพระบาทสมเด็จพระมง...

บทความนี้เป็นการคัดย่อเนื้อหาบางส่วนจากบทความของ ศ.ดร. นิธิ เอียวศรีวงศ์ ชื่อ “วัฒนธรรมทางการเมืองไทย” (ศิลปวัฒนธรรม, ฉบับเดือนมกราคม 2551) ที่เนื้อหา...

การถือกำเนิดของ "มหาวิทยาลัย" เป็นครั้งแรกในไทย เกิดขึ้นโดยเริ่มมาจาก โรงเรียนสำหรับฝึกหัดวิชาข้าราชการฝ่ายพลเรือน แล้วต่อมาจึงสถาปนา จุฬาลงกรณ์มหาวิท...