“กฤษณาสอนน้องคำฉันท์” ฉบับธนบุรี ว่าด้วย “หญิงในอุดมคติ” ของชายไทย วรรณกรรมเป็นสื่อที่ให้ความบันเทิงกับผู้คน ตอบสนองความต้องการด้านสุนทรียะของผู้คน...

น่าเสียดายที่พระราชพงศาวดารไม่ได้มีตอนจบของ พระยาพิชัย ไว้ให้ แต่การล้างบางข้าราชการแผ่นดินเก่านั้นเกิดขึ้นจริง กลุ่มแรกเป็นพวกกรมขุนอนุรักษ์สงคราม รว...

ในบรรดาราชธานีไทยทั้งหลาย กรุงธนบุรี รับหน้าที่เป็น ราชธานี ที่อายุสั้นที่สุด เพียง 15 ปี ด้วยเหตุนี้กระมังที่ทำให้ธนบุรีในปัจจุบันยังเหลือพื้นที่ที่เ...

ในสมัยกรุงธนบุรี ยุค พระเจ้าตาก เกิดเหตุการณ์ประหาร “เจ้าจอม” สุดสยอง ถึงขั้น “ผ่าอกเอาเกลือทา ตัดมือตัดเท้า” ที่มีต้นเหตุมาจากฝรั่ง “ไล่จับหนู” จนนำไ...

4 ตุลาคม พ.ศ. 2313 สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช สถาปนา “กรุงธนบุรีศรีมหาสมุทร” เป็นราชธานี หลังการเสียกรุงศรีอยุธยาในปี 2310 สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช...

ทำไม พระเจ้าตาก ต้องไปตีก๊กพิษณุโลก ก๊กที่เข้มแข็งที่สุดในเวลานั้นเป็นก๊กแรก สถานการณ์หลังเสียกรุงศรีอยุธยาเป็นอย่างไร พุทธศักราช 2310 พระเจ้าตาก...

ใน "โคลงสรรเสริญพระเกียรติ" รัชกาลที่ 1 บอกเล่า "กลียุค" ปลายสมัยกรุงธนบุรี  ประเทศสยามมีดวงสัมพันธ์กับเดือนเมษายน อย่างอัศจรรย์ ราวกับเทพลิขิตไว้ ...

การไล่เรียงประวัติของบุคคลในประวัติศาสตร์ที่มีอายุย้อนไปเป็นร้อย ๆ ปีให้ตรงกับข้อเท็จจริงไม่ใช่เรื่องง่าย โดยเฉพาะประวัติของบุคคลธรรมดา หรือข้าราชการท...

เรื่องราวของ กรุงธน และ กรุงเทพฯ อาจมีการศึกษาวิจัยแล้วมากมาย แต่ก็ยังมีเรื่องราวอีกไม่น้อยที่รอการค้นพบผ่านแง่มุมของโบราณคดีเมืองและแผนที่ ซึ่งเวที “...

“การเมือง” ในราชสำนักฝ่ายใน ทุกยุคทุกสมัยในสังคมเจ้านายฝ่ายหญิง คงไม่ใช่การเมืองเพื่อชิงบ้านชิงเมือง แต่มักจะเป็นการชิง “พื้นที่” ความใกล้ชิดกับ “เหนื...

ชาวมอญเป็นกลุ่มคนที่มีบทบาทสำคัญบนหน้าประวัติศาสตร์ไทยมาตลอดหลายยุคหลายสมัย ไม่ว่าบุรุษหรือสตรี โดยในช่วงยุคปลายกรุงศรีอยุธยา ก็ปรากฏชื่อของสตรีชนชั้น...

รัชกาลที่ 5 ทรงอธิบายถึงสถานการณ์ในยุคต้นกรุงธนบุรีว่า "...เหตุด้วยเวลานั้น เจ้ากรุงธนบุรีตั้งตัวเปนเหมือนอย่างเถ้าแก่ฤๅกงสี คนทั้งปวงเหมือนกุลี เถ...