แท็ก: อีสาน
“บักหำ” คำของผู้ใหญ่เรียกผู้น้อยอย่างเอ็นดู ทำไมผู้ชายถึงมีคำ “บัก”?...
คำอีสานเรียกคนผู้ชายว่า "บัก" และเรียกผู้หญิงว่า "อี่" หรือ "อี" ซึ่งเป็นการเรียกเพื่อจำแนกเพศอย่างกว้างๆ เด็กผู้ชายคลอดใหม่ที่ครบอาการสามสิบสอง แน่นอ...
ยุคนี้คนจน “กินข้าวกับเกลือ” แต่ 2-3 พันปีก่อน “เกลือ” สำคัญ-มีค่ากว่าที่คิด
เกลือใช้กินกับข้าว เลยมีคำว่า “กินข้าวกับเกลือ” เป็นคำพูดในชีวิตประจำวัน บอกให้รู้ว่ายากจนข้นแค้น จนไม่มีอะไรจะกินกับข้าว ฉะนั้นเกลือจึงเป็นสัญลักษณ์ข...
ค้นหาร่องรอยภาษามอญ ในภาคอีสานของไทย
วัฒนธรรมทวารวดีซึ่งรับอิทธิพลมอญที่พบโดยทั่วไปในภาคกลางแล้ว ยังปรากฏอยู่ในภาคเหนือและใต้ของไทย แต่ที่หลายท่านอาจมองข้ามไป นั่นคือ การค้นพบแหล่งโบราณคด...
พ.ศ. 2442 ยกเลิกคำว่า “ลาว” เกิดคำว่า “อีสาน” และภาคอีสานนิยม
พ.ศ. 2434 ราชสำนักกรุงเทพฯได้รวมหัวเมืองต่างๆ มาเป็นมณฑล แต่ยังไม่ได้จัดเป็นแบบเทศาภิบาล จนถึง พ.ศ. 2437 จึงได้ตั้งเป็นมณฑลเทศาภิบาล โดยในภาคตะวันออกเ...
คนอีสานให้ลูกสาวนอนในห้องส้วม!
ชาวชนบทอีสานนิยมสร้างที่อยู่อาศัยด้วยวัสดุที่หาได้ง่าย สร้างแบบหยาบๆ เพียงเพื่อการอยู่อาศัยชั่วคราว เพียงพอสำหรับการอยู่อาศัยของครอบครัวเดี่ยวเท่านั้น...
วิเคราะห์ “ผีแม่ม่าย” ผ่านการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจ-สังคม โดยนิธิ เอียวศรีวงศ์...
ลักษณะทางสังคมของความเชื่อผีแม่ม่าย
รถวิ่งออกจากเมืองใหญ่ในภาคอีสานเมืองหนึ่ง ผ่านเข้ามาในเขตชานเมือง ซึ่งก็เหมือนเขตชานเมืองอีกหลายแห่งในประเทศไทย ก...
เหตุใดชาวไทยเหนือ-อีสาน เรียกครกกระเดื่องว่า “ครกมอง” ?
ในสังคมผู้บริโภคข้าว แต่เดิมมาท่านมีกรรมวิธีกะเทาะเปลือกข้าวให้หลุดล่อนออกเหลือแต่เนื้อเมล็ดข้าว โดยการโขลกหรือตำ เจ้าอุปกรณ์เพื่อการนี้ ภาษาไทยกลางท่...
ตามรอย “แคนพระปิ่นเกล้า” ที่ทรงเป่าให้เซอร์จอห์น เบาริ่งฟัง
หลายปีก่อน... คือเมื่อเดือนตุลาคม พ.ศ. 2545 ผมติดตามท่านทูต พิษณุ จันทร์วิทัน ไปแขวงสาละวัน (ใกล้เมืองจำปาสัก) สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว
ตกค่ำขอ...
พิธีศพของชาวอีสานในอดีต ตั้งแต่การรักษาศพจนถึงเก็บกระดูกเป็นอย่างไร
จากความทรงจำของ ดร. ก่อ สวัสดิ์พาณิชย์* ในหนังสือ "อีสานเมื่อวันวาน" (จิรัชการพิมพ์, 2546) อธิบายพิธีศพของชาวอีสานในอดีตไว้อย่างน่าสนใจว่า เมื่อมีคนตา...
สาวผู้ไทยถลกผ้าถุงประชันเดือน ตบ “ของสงวน” 3 ครั้งคืน “กบกินเดือน” คติเรื่องดาวใ...
มีโอกาสพบคุณป้า คุณแม่สาว อีสานหลากหลายกลุ่มชนทั้งสาวไทยย้อ สาวผู้ไทย สาวลาวอีสาน ในงานสัมมนาที่เมืองโคราชเมื่อหลายปีก่อน จําได้ว่า ภาคกลางวันดูงานเกษ...
วิถีชีวิตชาวบุรีรัมย์ราวร้อยปีก่อน จากบันทึกครอบครัวชาวโคราชอพยพ
ในหนังสืออนุสรณ์งานฌาปนกิจศพ นางน้อย วัชรานันท์ (โรงพิมพ์สงเคราะห์หญิงปากเกร็ด ,2517) มีข้อมูลที่น่าสนใจเกี่ยวกับวิถีชีวิตของชาวอีสานในอดีต โดยเฉพาะที...
เฮือนลาวแง้ว บ้านตาลเสี้ยน สระบุรี “เฮือนลาวขนมปังขิงสกุลช่างจีน”
เมื่อกล่าวถึงงานช่างเกี่ยวกับที่อยู่อาศัยประเภท "เรือนไทยภาคกลาง" ในมโนทัศน์การรับรู้ของผู้คนโดยทั่วไปจะคิดถึงแต่ "เรือนเครื่องสับหรือเรือนแบบคหบดี" ต...
