"การสรงน้ำ" เนื่องใน "ประเพณีสงกรานต์" ยึดถือปฏิบัติกันมาตั้งแต่อดีต โดยจะทำการสรงน้ำพระพุทธรูปก่อน แล้วจึงสรงน้ำพระสงฆ์ภายหลัง รวมทั้งมีการก่อพระเจดี...

“ปากปี๋” วันเริ่มต้นปีใหม่ “ที่แท้จริง” ของ ภาคเหนือ? วันนี้สำคัญอย่างไร คนล้านนาทำอะไร ไหว้อะไรกัน? “ศิลปวัฒนธรรม” ร่วมกับ สมฤทธิ์ ลือชัย ผู้เชี่ย...

“ผีขี้หมา” เป็นอีกหนึ่งตำนานผีลี้ลับของ “ภาคเหนือ” ที่ใครหลายคนอาจไม่รู้จัก ผีขี้หมาคืออะไร ทำไมถึงได้ชื่อนี้ บทความนี้มีคำตอบ! ตำนาน “ผีขี้หมา” ปร...

“ผีกะ” (ผีกละ) เป็นผีในพื้นถิ่น “ภาคเหนือ” ที่อยู่ร่วมกับความเชื่อ สังคม และวัฒนธรรมของชาวบ้านเป็นระยะเวลานาน การสืบทอด “ผีกะ” มักสืบทอดจากทาง ฝั่งแม่...

เมื่อพูดถึงเรื่อง “ผี” ประจำถิ่น หลายคนคงจะนึกถึง ผีปอบ ผีกระสือ ผีกระหัง ผีแม่นาค ฯลฯ แต่มีผีอีกชนิดหนึ่ง ที่มีเรื่องราวน่าสนใจ ทั้งยังเป็น ผี ชนิดเด...

“วัวต่าง” ไม่ได้มีลักษณะต่างจากวัวทั่วไปแต่อย่างใด เพียงแต่เติมคำว่า “ต่าง” ต่อท้าย  พจนานุกรมฉบับมติชนอธิบายคำว่า "ต่าง" 1. เป็นคำกริยา บรรทุก, ขนย้า...

แม่ฮ่องสอน จังหวัดหนึ่งทางภาคเหนือของไทย กับสมญานาม “เมืองสามหมอก” หรือ “เมืองในหมอก” มีความหมายว่าอย่างไร? จากคำขวัญจังหวัด ที่ว่า “หมอกสามฤดู กอง...

ห่าจก ห่ากิ๋นตั๊บ ส่องวัฒนธรรม "คำด่า" ตระกูล "ห่า" จากเหนือจรดใต้ อดีตถึงปัจจุบัน ทำไมคำว่าห่าถึงกลายเป็นคำด่าไปได้ เป็นเรื่องน่าสนใจทีเดียวเมื่อน...

"ตานก๋วยสลาก" หรือที่ภาษาไทยภาคกลางเรียกว่า "สลากภัต" เป็นประเพณีเนื่องในพระพุทธศาสนาที่กระทำสืบต่อกันมาตั้งแต่ครั้งพุทธกาล ในภาคเหนือจะเรียกประเพณีต่...

“พญางำเมือง” แห่งเมือง พะเยา เชื้อวงศ์ขุนจอมธรรมกับขุนเจือง ผู้นำกลุ่มโยนก เมื่อครองเมืองพะเยาแล้ว ได้ขยายเครือข่ายกับเครือญาติ เช่น รัฐเชียงราย, รัฐส...

“หมาขนคำ” คือวรรณกรรมมุขปาฐะที่สืบต่อกันมาโดยปรากฏในวัฒนธรรมล้านนา สันนิษฐานว่าอาจมีเค้ามาจากสุวัณณเมฆะหมาขนคำ หรือนิทานปัญญาสชาดก คู่มือธรรมใบลานในภา...

ไม่ทราบว่าเหตุใดพจนานุกรมราชบัณฑิตยสถานจึงเขียน สิงโต แทนที่จะเขียนว่า สิงห์โต อย่างที่คนไทยเคยเขียนกันมา อาจเป็นเพราะผู้ชำระพจนานุกรมเห็นว่า สิงห์โตเ...