| ผู้เขียน | ปดิวลดา บวรศักดิ์ |
|---|---|
| เผยแพร่ |
“ฝิ่น” ถือเป็นสารเสพติดชนิดหนึ่งที่ผิดกฎหมายในประเทศไทยมายาวนาน มีข้อมูลปรากฏว่ามีการเสพและปราบปรามฝิ่นตั้งแต่ก่อนสมัยอยุธยา เพื่อไม่ให้สังคมติดฝิ่นจนไม่เป็นอันทำอะไร ทว่าช่วงหนึ่ง มีการให้แรงงานเสพฝิ่นได้อย่างเสรี เพื่อสร้างอุโมงค์ลอดรถไฟสายเหนือ นั่นคือ “อุโมงค์ขุนตาน”
อุโมงค์ขุนตาน เป็นอุโมงค์ทางรถไฟลอดผ่านของรถไฟสายเหนือที่เคยยาวที่สุดในประเทศไทย ระยะทาง 1.3 กิโลเมตร ตั้งอยู่ที่ อำเภอแม่ทา จังหวัดลำพูน
การสร้างที่นี่เป็นที่เล่าขานจวบจนปัจจุบัน เพราะไม่ใช่เรื่องง่ายที่จะสร้างอุโมงค์ลอดรถไฟที่มีความยาวขนาดนั้นเมื่อ 100 กว่าปีก่อน
อุโมงค์นี้เริ่มสร้างในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ในตอนนั้นไม่ได้มีเทคโนโลยีวิศวกรรมหรือเครื่องมือที่ทันสมัยพอที่จะทุ่นแรงมนุษย์ได้เพียงพอ จึงทำให้การสร้างอุโมงค์ต้องใช้คนเท่านั้น
คนที่ว่าก็คือแรงงานจีน คนกลุ่มนี้จะทำหน้าที่ขุดเจาะหินจำนวนมากเพื่อให้อุโมงค์มาบรรจบกันในฝั่งลำปางและลำพูน
การมาทำงานที่นี่ไม่เหมือนที่อื่น เพราะความจริงอันน่าเศร้าบันทึกไว้ว่า แรงงานของอุโมงค์แห่งนี้ต้องติดฝิ่นเพื่อให้งานสำเร็จลุล่วงไปด้วยดี โดยที่พวกเขาก็ไม่ได้ชื่นชอบกับการกระทำดังกล่าว
“การติดฝิ่น” เป็นปัจจัยสำคัญของคนทำงานที่นี่ เพราะการจะขุดหินหรือทำงานในที่แคบเป็นเรื่องยากมาก เนื่องจากอ๊อกซิเจนไม่เพียงพอสำหรับแรงงานที่อยู่ในนั้น ทว่าคนที่ติดฝิ่นจะมีธรรมชาติพิเศษบางอย่าง นั่นคือ การอดทนกับการขาดอากาศหายใจเป็นระยะเวลานานได้ โดยไม่ต้องใช้อ๊อกซิเจนเท่าคนปกติ
แรงงานที่นี่จึงต้องเสพฝิ่นเพื่อทำงานให้ได้นานถึง 8 ชั่วโมงต่อวัน ให้ทันกับงานที่ดำเนินไปตลอด 24 ชั่วโมง
ฝิ่นหนึ่งหลอดจะมอบให้กรรมกรแต่ละผลัด พร้อมกับเทียนไข ให้ 2 ครั้งคือตอนเข้าผลัดและตอนเย็น ทุกครั้งที่มีการเบิกฝิ่นจะหักจากค่าแรงงานของพวกเขา
เอมิล ไอเซนโฮเฟอร์ วิศวกรชาวเยอรมัน ผู้รับหน้าที่วิศวกรผู้คุมการเจาะอุโมงค์ดังกล่าว จะติดต่อกับรัฐบาลไทยให้ส่งฝิ่นมา เพื่อจำหน่ายให้กับแรงงานเฉพาะที่นี่เท่านั้น โดยไม่ขัดต่อกฎหมาย เพื่อให้แรงงานที่ทำงานอยู่สบายใจว่าตนเองจะมีฝิ่นให้เสพตลอดเวลา และไม่ย้ายตนเองไปติดพนันแทน
ไม่เพียงแค่ใช้ฝิ่น แต่ในตอนกลางคืน กรรมกร 2 คน จะได้รับสิ่งที่เรียกว่าโคมเป็ด 1 อัน สำหรับช่วยดูดควันพิษและสูบน้ำเข้าไปในอุโมงค์ให้คนงานได้อาบเพื่อลดอุณหภูมิด้านในให้เย็นลง
รวมถึงมีเครื่องเป่าอากาศที่ปากอุโมงค์และเจาะปล่องทะลุขึ้นไปบนหลังเขา หากอยู่ในจุดที่อุโมงค์ไม่หนา
ทั้งหมดนี้เพื่อช่วยต่อลมหายใจให้คนที่ทำงานในอุโมงค์ที่ทั้งแคบทั้งลึก แทบไร้อากาศหายใจ
ชีวิตความเป็นอยู่ของกรรมกรผู้สร้างอุโมงค์แห่งนี้ดำเนินไปเช่นนี้ในทุก ๆ วัน ถูกเอารัดเอาเปรียบเพื่อให้ได้เงินมาเลี้ยงชีพ ถ้าหากว่าไม่ทำงาน กลุ่มคนเหล่านี้ก็จะทนทุกข์ทรมานกับอาการติดฝิ่น
การสร้างอุโมงค์นี้เสร็จสิ้นเมื่อ พ.ศ. 2464 เป็นอันเสร็จสิ้นทางรถไฟแห่งภาคเหนืออันยาวนาน ที่มีผู้ใช้แรงงานฝิ่นจำนวนไม่น้อยต้องจบชีวิตลงที่นี่
อ่านเพิ่มเติม :
- พระพุทธเสรฏฐมุนี หล่อจากกลักฝิ่น และนัยจากพระพุทธรูปที่ประกอบขึ้นจากสิ่งเสพติด
- สฤษดิ์ลุยปราบสารเสพติด เบื้องหลังยกเลิก “ฝิ่น” ถึงประหารชีวิตพ่อค้า “เฮโรอีน” ด้วย ม.17
- ปฐมเหตุ “สงครามฝิ่นครั้งที่ 2” ฤๅมาจากความกระหายสงครามของ เซอร์จอห์น เบาว์ริง ?
อ้างอิง :
https://www.matichonweekly.com/culture/article_17957
https://www.matichon.co.th/columnists/news_3620217
https://www.silpa-mag.com/history/article_116883
เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 4 เมษายน 2568
