ตำนาน “พระเจ้าท้ายสระ” โปรดเสวย “ปลาตะเพียน” มาจากไหน?

สมเด็จพระเจ้าท้ายสระ พระเจ้าท้ายสระ ขุนหลวงท้ายสระ พระมหากษัตริย์ กรุงศรีอยุธยา รับบทโดย เกรท วรินทร ละคร พรหมลิขิต โปรดเสวย ปลาตะเพียน ละครพีเรียด
สมเด็จพระเจ้าท้ายสระ ขณะปลอมพระองค์เป็นชาวบ้าน ในละครเรื่อง "พรหมลิขิต" ออกอากาศทางช่อง 3 เอชดี (ภาพจาก ช่อง 3)

ตำนาน “สมเด็จพระเจ้าท้ายสระ” โปรดเสวย “ปลาตะเพียน” มาจากไหน?

ประชุมพงศาวดาร ภาคที่ 82 เรื่อง พระราชพงศาวดารกรุงสยาม จากต้นฉบับของ บริติชมิวเซียมกรุงลอนดอน หน้า 307 กล่าวถึงช่วงที่ สมเด็จพระเจ้าท้ายสระ เสด็จขึ้นครองราชย์ว่า พระองค์เสด็จพระราชดำเนินเข้าพระราชวัง และเสด็จไปอยู่ ณ พระที่นั่งบรรยงก์รัตนาสน์ข้างท้ายสระ 

เมื่อพระองค์เสด็จเสวยราชสมบัตินั้น พระชนม์ได้ 28 พระพรรษา ทรงพระกรุณาโปรดให้สมเด็จพระอนุชาธิราช คือ เจ้าฟ้าพร ประดิษฐาน ณ ที่กรมพระราชวังบวรสถานมงคล และบรรดาข้าหลวงเดิมทั้งหลายที่มีความชอบ ก็พระราชทานยศศักดิ์ให้โดยสมควรแก่ฐานานุรูปด้วยทุกคน

ส่วนเรื่องที่ สมเด็จพระเจ้าท้ายสระ โปรดเสวย ปลาตะเพียน พระราชพงศาวดารฉบับดังกล่าวระบุไว้ว่า

“ครั้งนั้นสมเด็จพระเจ้าแผ่นดินทรงพระประพฤติเหตุในอโนตัปปธรรม แล้วเสด็จเที่ยวประพาสทรงเบ็ดเหมือนสมเด็จพระราชบิดา แล้วพระองค์พอพระทัยเสวยปลาตะเพียน ครั้งนั้นตั้งพระราชกำหนดห้ามมิให้คนทั้งปวงรับพระราชทานปลาตะเพียนเป็นอันขาด ถ้าผู้ใดเอาปลาตะเพียนมาบริโภค ก็ให้มีสินไหมแก่ผู้นั้นเป็นเงินตรา ๕ ตำลึง” 

ถึงปัจจุบันนี้ ก็ยังมีข้อสงสัยว่า เหตุใดพระองค์ถึงทรงห้ามมิให้ราษฎรกินปลาตะเพียน ทั้งที่อยุธยาสมัยนั้นอุดมสมบูรณ์ด้วย “ข้าว” และ “ปลา” ทั้งยังจะปรับเป็นเงินมากถึง 5 ตำลึงอีกด้วย

อ่านเพิ่มเติม :

สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่ 


เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 30 ตุลาคม 2566