พระราชโอรสรัชกาลที่ 5 พระองค์ใด ทรงเลือกคู่ครองได้ถูกใจพระมารดา

พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว สมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินี คู่ครองพระราชโอรสรัชกาลที่ 5
พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินี

การเลือกคู่ครอง โดยเฉพาะในระดับพระเจ้าลูกเธอชั้นเจ้าฟ้า ซึ่งมีสิทธิในราชบัลลังก์เป็นอันดับต้นๆ นอกจากปัจจัยเรื่องความรักแล้ว ยังมีเรื่องอื่นๆ ที่ต้องพิจารณาอย่างเข้มงวด อาทิ ชาติกำเนิด ฐานะ (อ่าน “พระภรรยาเจ้าในรัชกาลที่ 5 ทรงใช้เกณฑ์ใดคัดเลือกลูกสะใภ้?” ได้ที่นี่) แล้วคู่ครองพระราชโอรสรัชกาลที่ 5 พระองค์ใด ที่พระเจ้าลูกยาเธอชั้นเจ้าฟ้าทรงเลือกได้ถูกใจพระมารดา

คู่ครองพระราชโอรสรัชกาลที่ 5 ที่ถูกใจพระมารดา

วีระยุทธ ปีสาลี เล่าไว้ในบทความ “สะใภ้เจ้า : จากสตรีสามัญสู่สายสัมพันธ์แห่งราชตระกูล” ในนิตยสารศิลปวัฒนธรรม เดือนสิงหาคม 2561 ว่า

พระราชโอรสชั้นเจ้าฟ้าอย่างน้อย 2 พระองค์ ทรงเลือกคู่ครองได้ถูกใจพระมารดา คือ สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าประชาธิปกศักดิเดชน์ กรมขุนสุโขทัยธรรมราชา (ต่อมาคือ พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว) และสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้ายุคลฑิฆัมพร กรมหลวงลพบุรีราเมศวร์

สมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินี คู่ครองพระราชโอรสรัชกาลที่ 5
สมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินี (ภาพ: ห้องสมุด มสธ.)

สมเด็จฯ เจ้าฟ้าประชาธิปกศักดิเดชน์ ทรงเป็นพระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 5) ประสูติแต่สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง

พระองค์ทรงเคยชอบพอกับ หม่อมเจ้าหญิงพิไลยเลขา ดิศกุล พระธิดาในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ (พระราชอนุชาในรัชกาลที่ 5) จึงทรงกราบทูลขอให้สมเด็จพระบรมราชชนนีทรงแลกของเป็นการหมั้นหมายไว้

ทว่าต่อมา ทรงเปลี่ยนพระทัยไปชอบพอกับ หม่อมเจ้าหญิงรำไพพรรณี สวัสดิวัตน์ (ต่อมาคือ สมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินี) พระธิดาในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระสวัสดิวัดนวิศิษฎ์ (พระราชอนุชาในรัชกาลที่ 5) และทรงอภิเษกสมรสเมื่อวันที่ 26 สิงหาคม พ.ศ. 2461

ทั้งหม่อมเจ้าหญิงพิไลยเลขาและหม่อมเจ้าหญิงรำไพพรรณี ทรงเป็นข้าราชสำนักในสมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ โดยองค์หลังยังมีศักดิ์เป็นพระภาติยะ (หลานป้า) อีกด้วย เนื่องจากสมเด็จฯ กรมพระสวัสดิวัดนวิศิษฎ์ทรงเป็นพระอนุชาร่วมพระราชมารดาในสมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ

พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าเฉลิมเขตรมงคล คู่ครองพระราชโอรสในรัชกาลที่ 5 พระสะใภ้หลวงสมัยรัชกาลที่ 5 คู่ครองพระราชโอรสรัชกาลที่ 5
พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าเฉลิมเขตรมงคล (ภาพ: Wikimedia Commons)

สมเด็จฯ เจ้าฟ้ายุคลฑิฆัมพร ทรงเป็นพระราชโอรสในรัชกาลที่ 5 ประสูติแต่พระวิมาดาเธอ พระองค์เจ้าสายสวลีภิรมย์ กรมพระสุทธาสินีนาฏ ปิยมหาราชปดิวรัดา

เมื่อครั้งมีงานออกร้านวัดเบญจมบพิตร ซึ่งเป็นงานที่เจ้านายชั้นสูงมักเสด็จไปทอดพระเนตรการออกร้านรวงต่างๆ พระองค์ทรงพบรักกับ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าเฉลิมเขตรมงคล พระธิดาในสมเด็จพระราชปิตุลาบรมพงศาภิมุข เจ้าฟ้าภาณุรังษีสว่างวงศ์ กรมพระยาภาณุพันธุวงศ์วรเดช (พระโสทรานุชาในรัชกาลที่ 5)

เมื่อพระวิมาดาเธอฯ และพระญาติวงศ์ทรงทราบก็ยินดีอย่างยิ่ง เพราะทั้ง 2 พระองค์ทรงมีพระทัยให้กัน ทั้งยังเหมาะสมด้านชาติกำเนิดและฐานะ นอกจากนี้ พระองค์เจ้าเฉลิมเขตรมงคลยังทรงมีศักดิ์เป็นพระภาติยะ (หลานลุง) ในรัชกาลที่ 5 ด้วยอีกประการหนึ่ง

คู่ครองพระราชโอรสรัชกาลที่ 5 ทั้ง 2 คู่ ทรงครองชีวิตตามอย่างภาษาสามัญว่า “ผัวเดียวเมียเดียว” ตราบจนเสด็จสวรรคตและสิ้นพระชนม์

อ่านเพิ่มเติม :

สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่


เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 27 พฤศจิกายน 2567