| ผู้เขียน | สุทธาสินี จิตรกรรมไทย เจียจันทร์พงษ์ |
|---|---|
| เผยแพร่ |
พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ปฐมกษัตริย์แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ทรงครองราชย์ตั้งแต่ พ.ศ. 2325-2352 (ค.ศ. 1782-1809) ซึ่งตลอดระยะเวลา 27 ปี รัชกาลที่ 1 ทรงครองราชย์นั้น เกิดเหตุการณ์สำคัญต่างๆ มากมายบนโลก จะมีเรื่องอะไรบ้างมาดูกัน
(เหตุการณ์สำคัญบนโลก ที่เกิดขึ้นสมัยสมเด็จพระนเรศวรฯ สมเด็จพระนารายณ์ฯ และพระเจ้าตาก มีอะไรบ้าง? ติดตามได้ด้านล่างบทความนี้)
27 ปี รัชกาลที่ 1 ทรงครองราชย์ เกิดอะไรขึ้นบ้างในประวัติศาสตร์โลก
หนังสือ “Timelines of World History ร้อยพันเรื่องราวประวัติศาสตร์โลก” (สำนักพิมพ์มติชน) ที่ไล่เรียงเหตุการณ์สำคัญของโลกตามเส้นเวลา เพื่อให้ผู้อ่านเห็นภาพรวมของประวัติศาสตร์โลก ซึ่งหลายเหตุการณ์เชื่อมโยงถึงกันได้มากกว่าที่คิด ได้วางไทม์ไลน์ตลอดระยะเวลา 27 ปี รัชกาลที่ 1 ทรงครองราชย์ ว่ามีอะไรเกิดขึ้นบนโลกใบนี้บ้างไว้ เช่น
ปี 1783 ภูเขาไฟลาคิในไอซ์แลนด์ปะทุ เป็นภูเขาไฟปะทุครั้งใหญ่ที่สุดเท่าที่เคยมีมาในประวัติศาสตร์ ภูเขาไฟลูกนี้ปล่อยลาวาออกมาเกือบ 1 ปี (ตั้งแต่เดือนมิถุนายน ปี 1783 ถึงเดือนกุมภาพันธ์ ปี 1784) กินพื้นที่การไหลราว 565 ตารางกิโลเมตร
ก๊าซที่ถูกปล่อยออกมาก่อให้เกิดหมอกควันไกลถึงซีเรีย ไซบีเรียตะวันตก และแอฟริกาเหนือ รวมทั้งคร่าชีวิตปศุสัตว์ในไอซ์แลนด์เกือบทั้งหมด ตลอดช่วงทุพภิกขภัยที่เกิดขึ้นตามมา ประชากรไอซ์แลนด์กว่า 1 ใน 5 ต้องเสียชีวิต
ปี 1787 สงครามรัสเซีย-เติร์ก เริ่มขึ้นอีกครั้ง หลังจากสงครามครั้งที่ผ่านๆ มา ระหว่างรัสเซียกับออตโตมัน จักรพรรดินีแคเทอรีนาแห่งรัสเซีย ทรงผนวกรวมดินแดนคาบสมุทรไครเมีย ฝ่ายออตโตมันที่เกรงว่าพระองค์จะทรงวางแผนแบ่งดินแดนของตนกับจักรวรรดิออสเตรียของราชวงศ์ฮับส์บวร์ก จึงประกาศสงครามอีกครั้ง
ความขัดแย้งนี้สิ้นสุดลงในปี 1791 และชาวออตโตมันต้องมอบดินแดนชายฝั่งทะเลดำทางแถบตะวันตกของยูเครนทั้งหมดให้รัสเซีย
ปี 1785 การคิดค้นเครื่องจักรทอผ้า เอ็ดมันด์ คาร์ทไรท์ นักประดิษฐ์ชาวอังกฤษ เริ่มประดิษฐ์เครื่องทอผ้าในปี 1784 กระทั่งปี 1785 ก็จดสิทธิบัตรเครื่องจักรทอผ้า ถือเป็นหนึ่งในสิ่งสำคัญของการปฏิวัติอุตสาหกรรมสิ่งทอ
ปี 1786 เขื่อนในแม่น้ำต้าตู้ของจีนพังทลาย เหตุการณ์เริ่มจากวันที่ 1 มิถุนายน ปี 1786 เกิดแผ่นดินไหวครั้งใหญ่ในมณฑลเสฉวน ทางตะวันตกเฉียงใต้ของจีน ทำให้ดินถล่มไปทับถมแม่น้ำต้าตู้
สิบวันต่อมา เขื่อนที่รับแรงไม่ไหวก็พังทลาย ก่อให้เกิดเหตุน้ำท่วมใหญ่ คร่าชีวิตผู้คนไปกว่า 100,000 คน อาจนับได้ว่าเป็นเหตุดินถล่มครั้งใหญ่สุดที่เคยเกิดขึ้นบนโลกก็ว่าได้
ปี 1787 การลงนามรัฐธรรมนูญสหรัฐอเมริกา ในวันที่ 17 กันยายน ปี 1787 ตัวแทน 39 คน ในสภาร่างรัฐธรรมนูญสหรัฐ รวมตัวกัน ณ ห้องประชุมสภาของทำเนียบรัฐเพนซิลเวเนีย เพื่อลงนามในรัฐธรรมนูญสหรัฐ
รัฐธรรมนูญฉบับนี้ซึ่งขึ้นต้นด้วยวลี “พวกเราประชาชนแห่งสหรัฐ” แจกแจงสิทธิของพลเมืองอเมริกันและให้นิยามโครงสร้าง 3 ส่วนของรัฐบาลกลาง ประกอบด้วย ฝ่ายนิติบัญญัติ (สภาคองเกรส) ฝ่ายบริหาร (ประธานาธิบดีและเจ้าหน้าที่รัฐบาล) และฝ่ายตุลาการ (ศาลสูงสุดและศาลรัฐบาลกลางอื่นๆ)
ปี 1788 ชาวอาณานิคมกลุ่มแรกเดินทางถึงออสเตรเลีย พร้อมกับนักโทษ 732 คน และเด็ก 22 คน โดยเรือขบวนแรกแล่นออกจากชายฝั่งของอังกฤษ เมื่อวันที่ 13 พฤษภาคม ปี 1787
หลังจากล่องเรือฝ่าคลื่นลมแรงในมหาสมุทรนานถึง 8 เดือน ทั้งหมดก็เดินทางถึงโบตานี เบย์ ในรัฐนิวเซาธ์เวลส์ ออสเตรเลีย เมื่อวันที่ 18 มกราคม ปี 1788 แต่กัปตันอาร์เธอร์ ฟิลลิป ตัดสินใจเลือกพอร์ต แจ็กสัน เป็นที่ตั้งอาณานิคมแห่งใหม่ และเดินทางไปถึง เมื่อวันที่ 26 มกราคม ปีเดียวกัน
ปี 1789 การปฏิวัติฝรั่งเศส ในเดือนมิถุนายน ปี 1789 ตัวแทนจากคณะฐานันดรที่ 3 (สามัญชนฝรั่งเศส) ประกาศตนเป็นสมัชชาแห่งชาติ พร้อมกับให้คำปฏิญาณในสนามเทนนิส ที่พระราชวังแวร์ซายว่า จะสถาปนารัฐธรรมนูญเป็นลายลักษณ์อักษร
เมื่อมวลชนเข้าถล่มคุกบาสตีย์ ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ความเป็นทรราชของกษัตริย์ฝรั่งเศส ในวันที่ 14 กรกฎาคม รัฐบาลก็ถูกบีบให้ต้องตกลงล้มล้างระบบขุนนาง เป็นหมุดหมายว่าวันที่ 14 กรกฎาคม เป็นวันที่ระบอบการเมืองและสังคมอันเก่าแก่หลายศตวรรษของฝรั่งเศสสิ้นสุดลง
ปี 1797-1804 การปฏิวัติเฮติ ตูแซ็ง ลูแวร์ตูร์ ทาสที่ได้รับการปลดปล่อย นำกลุ่มอดีตทาสหลายพันคนในอาณานิคมแซ็ง-ดอแม็งก์ เข้าสู้รบจนได้รับชัยชนะเหนือกองทัพอาณานิคมยุโรป พร้อมกับสถาปนาเฮติเป็นสาธารณรัฐคนผิวดำแห่งแรกในทวีปอเมริกาที่ได้รับเอกราช
ปี 1796 จักรพรรดิเฉียนหลงสละราชบัลลังก์ หลังจากครองราชย์มานานถึง 61 ปี คือตั้งแต่ปี 1735-1796 จักรพรรดิเฉียนหลงก็ลงจากบัลลังก์มังกร ทำให้ราชวงศ์ชิงของจีนเข้าสู่ยุคเสื่อมถอย
ปี 1799 การขุดพบศิลาโรเซตตา ทหารฝรั่งเศสในเมืองรอชิด (โรเซตตา) ที่อียิปต์ ขุดพบศิลาโรเซตตาเมื่อปี 1799 ก่อนจะถูกอังกฤษยึดเอาไปในปี 1801 (ปัจจุบันจัดแสดงอยู่ที่ บริติช มิวเซียม ประเทศอังกฤษ)
ศิลานี้มีราชโองการเมื่อ 196 ปีก่อนคริสต์ศักราชสลักเอาไว้ โดยสลักไว้ 3 รูปแบบด้วยกัน คือ อักขระกรีกโบราณ อักขระเดโมติกอียิปต์โบราณ และอักขระไฮโรกลีฟ ความสำคัญของศิลานี้คือ ช่วยให้นักวิชาการสามารถถอดอักขระไฮโรกลีฟของอียิปต์โบราณได้สำเร็จ
ตลอดระยะเวลา 27 ปี รัชกาลที่ 1 ทรงครองราชย์ ยังมีเหตุการณ์สำคัญอีกมากมายที่เกิดขึ้นทั่วโลก บางเหตุการณ์ถึงขั้นพลิกโฉมหน้าประวัติศาสตร์ ขณะที่บางเหตุการณ์เป็นเสมือนคลื่นใต้น้ำที่รอวันปะทุหลังจากนั้น
อ่านเพิ่มเติม :
- 31 ปีในสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช มีอะไรเกิดขึ้นบ้างในประวัติศาสตร์โลก?
- 14 ปี “สมเด็จพระนเรศวร” ทรงครองราชย์ เกิดอะไรขึ้นบ้างในประวัติศาสตร์โลก?
- ระยะเวลา 14 ปี “พระเจ้าตาก” ทรงครองราชย์ เกิดอะไรขึ้นบ้างในประวัติศาสตร์โลก?
- สุดยอดการค้นพบ 10 หลักฐาน “โบราณคดี” เปลี่ยนโลก
- สมเด็จพระเจ้าตากสินฯ “หวังเป็นลูกเขย” จักรพรรดิเฉียนหลง ?!?
- พบสุสาน “ขุนนางสยาม” ที่ไปติดต่อกับจีนสมัยราชวงศ์ชิง ที่เมืองกวางตุ้ง?!?
อ้างอิง :
ดีเค ทีม, เขียน. ธาม โสธรประภากร, แปล. Timelines of World History ร้อยพันเรื่องราวประวัติศาสตร์โลก. กรุงเทพฯ : มติชน, 2567.
เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 18 ตุลาคม 2567
