ด้านมืด “แต่งงานกับผี” ประเพณีจีน ที่ต้องฆ่าคนอื่นเพื่อให้มีศพแต่งงาน

ประกอบ การแต่งงานกับผี แต่งงาน เซี่ยงไฮ้ — ภาพประกอบ- งานแต่งงานที่จีน เซี่ยงไฮ้ 1868

ผู้เขียน	ปดิวลดา บวรศักดิ์
เผยแพร่	วันพุธที่ 19 มีนาคม พ.ศ.2568

20 มีนาคม ค.ศ. 2025 เป็นวันเข้าโรงอย่างเป็นทางการของภาพยนตร์ “ซองแดงแต่งผี” จากค่าย GDH นำแสดงโดย 2 ศิลปินและนักแสดงมากความสามารถ ขวัญใจคนไทยหลายคน อย่าง “บิวกิ้น พุฒิพงศ์” และ “พีพี กฤษฏ์” ซึ่งหนังเรื่องนี้รีเมคมาจาก “Marry My Dead Body” ภาพยนตร์ไต้หวันที่ออกฉายเมื่อ ค.ศ. 2022

ใครที่เคยดูเวอร์ชันต้นฉบับมาแล้วก็คงจะพอรู้มาบ้างว่า เรื่องนี้เกี่ยวกับการแต่งงานระหว่างคนที่ตายไปแล้วกับคนที่ยังอยู่ ส่วนใครที่ยังไม่เคยดู ถ้าอ่านจากชื่อเรื่องหรือดูตัวอย่างก็พอจะเดาออก

หนังเรื่องนี้นำเสนอแง่มุมของประเพณี “การแต่งงานกับผี” ซึ่งในบทความนี้ก็จะเล่าถึงที่มาที่ไปของวัฒนธรรมดังกล่าว แต่ที่ลึกไปกว่านั้นคือการเผยด้านมืดของวัฒนธรรมนี้ ที่หลายคนไม่รู้

รายละเอียดจะเป็นอย่างไรต้องติดตาม…

การแต่งงานกับผี

แต่งงานกับผีเป็นประเพณีจีนที่มีมาเนิ่นนาน เกิดขึ้นเมื่อประมาณ 3,000 ปีที่แล้ว ก่อนหน้าราชวงศ์ฉินเสียอีก (บางเอกสารบอกว่าเกิดขึ้นในสมัยราชวงศ์ชาง) ในตอนแรกการแต่งงานกับผี จะเป็นการแต่งงานระหว่างคนที่ตายไปแล้วเท่านั้น

วัฒนธรรมนี้เริ่มขึ้นจากการตอบสนองความต้องการคนที่ยังมีชีวิตอยู่ เพราะคนจีนในอดีตมีความเชื่อว่าเราต้องทำตามความปรารถนาให้กับคนที่ล่วงลับไปแล้ว หนึ่งสิ่งที่สำคัญนั่นก็คือ “การแต่งงาน”

นอกจากนี้ยังได้รับอิทธิพลทางความคิดว่าเมื่อคนตายไป จะต้องนำของจำเป็นต่าง ๆ มอบให้คนที่ล่วงลับเพื่อให้เขาอยู่ดีในโลกหน้าท่ามกลางความมืดมน ซึ่งสามีหรือภรรยาก็เป็นปัจจัยสำคัญในการใช้ชีวิตในทัศนะชาวจีน จึงทำให้เกิดการแต่งงานประเภทนี้ขึ้นมา

การแต่งงานแบบนี้คล้ายกับการแต่งงานของคนเป็น จะแบ่งเป็น 2 ประเภทใหญ่ ๆ คือ จัดงานแต่งงานให้ เนื่องจากเสียชีวิตก่อนหมั้นหมาย หรือเคยหมั้นหมายกันไว้อยู่แล้ว แต่อีกประเภทหนึ่ง คือ ครอบครัวของคนที่ตายเฟ้นหามาให้ ซึ่งจะมีทั้งแบบสองคนเสียชีวิต หรือคนหนึ่งเสียชีวิต แต่อีกคนยังอยู่

ภาพประกอบ งานแต่งคนจีน (ภาพจาก : unsplash)

พวกเขาจะหาคนที่ใกล้เคียงกัน ไม่ว่าจะเป็นอายุ ฐานะ ภูมิหลังทางบ้าน มาแต่งงาน ซึ่งในงานแต่งงานก็จะมีของมีค่ามากมาย เช่น เครื่องเพชร คนรับใช้ บ้าน รถ ฯลฯ แต่เป็นรูปแบบกระดาษ เพื่อให้งานแต่งราบรื่น

หากเป็นการแต่งระหว่างคนที่ตายไปแล้ว จะขุดหลุมขึ้นมาใหม่ ทำพิธี แล้วฝังด้วยกัน แต่ถ้าแต่งงานกับคนที่ยังมีชีวิตอยู่ คนนั้นจะต้องเข้าร่วมพิธีแต่งงาน ใช้รูปถ่ายและเสื้อผ้าของคนที่เสียชีวิตไปแล้วมาเป็นตัวแทน

อ่านมาถึงตรงนี้แล้วก็ถือว่าเป็นงานแต่งที่ไม่ได้ผิดแปลกอะไรมากนัก ถ้ามีการตกลงยินยอมทั้ง 2 ฝ่าย มองในเรื่องของประเพณีก็เป็นประเพณีที่ได้รับความนิยมมากในจีนเลยทีเดียว โดยเฉพาะจีนตอนเหนือและตอนกลาง เช่น มณฑลซานซี มณฑลเหอหนาน ทั้งยังพบในชุมชนชาวจีนแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ด้วยเช่นกัน

แต่ความจริงแล้วประเพณีนี้ก็มีด้านมืดที่หลายคนไม่รู้…

การแต่งงานกับผีในปัจจุบันได้รับความนิยมมาก จนเกิดบริษัทจัดหาคู่ที่เป็นศพเพื่อตอบสนองความต้องการของคน เซาท์ไชน่ามอร์นิงโพสต์ (South China Morning Post) สำนักข่าวใหญ่ เคยให้ข้อมูลไว้ว่า

การจัดงานแต่งงานกับผีนี้ ในช่วงทศวรรษ 1990 มีค่าใช้จ่ายประมาณ 5,000 หยวน (เทียบค่าเงินวันที่ 19 มีนาคม 2568 ประมาณ 23,300 บาท) ทศวรรษ 2000 มีค่าใช้จ่ายเพิ่มขึ้น 10 เท่า เป็นเงิน 50,000 หยวน (ประมาณ 233,000 บาท) และกระโดดขึ้นอย่างรวดเร็วในปี 2016 ที่อย่างน้อย ๆ จะต้องมีเงินในกระเป๋ากว่า 150,000 หยวน (ประมาณเกือบ 700,000 บาท) ถึงจะปั้นรูปปั้นร่างให้งานเกิดขึ้นได้

ค่าใช้จ่ายที่สูงขึ้น ส่วนหนึ่งอาจเกี่ยวข้องกับการต้องหาศพหรือเถ้าธุลี เพื่อมาแต่งงานกับลูกหลานที่ล่วงลับไป เพราะแม้โลกนี้จะมีคนตายทุกวัน แต่คนตายที่เพรียบพร้อมและเข้าเกณฑ์ครอบครัวที่ต้องการทำพิธีนั้นหายากยิ่งกว่างมเข็มในมหาสมุทร

เมื่อเป็นเช่นนั้นจึงมีการฆาตกรรมหญิงสาวมากมาย เพื่อตอบสนองต่อความต้องการของตลาด

ปี 2015 มีรายงานว่า ในหมู่บ้านแห่งหนึ่งของมณฑลซานซี มีคนขโมยศพผู้หญิงไปถึง 14 ศพ ซึ่งชาวบ้านให้การว่าคนร้ายน่าจะทำไปเพราะหาเงิน

ปี 2016 มีข่าวรายงานว่า มีชายจากกานซู ทางเหนือของจีน ฆาตกรรมหญิงสาว 2 คน ที่มีปัญหาเรื่องสุขภาพทางจิต และขายศพของพวกเธอเพื่อพิธีกรรมแต่งงานกับผี ก่อนที่เขาจะโดนจับและได้รับโทษประหารในปี 2021

ปี 2019 มีผู้หญิงจากมณฑลซานตง ถูกญาติฝั่งสามีทรมานจนเสียชีวิต และอัฐิของเธอก็ได้นำมาใช้ในงานแต่งงานดังกล่าว

จนถึงปี 2021 ก็ยังมีข่าวว่าเจ้าหน้าที่งานศพที่มณฑลเดียวกัน ได้นำอัฐิของหญิงสาวที่มีชื่อเสียงบนโซเชียลไปขายให้กับครอบครัวที่ต้องการทำพิธีกรรมแต่งงานกับผี

สำนักข่าวบีบีซี รายงานว่าการค้าศพและกระดูกของหญิงสาวเพื่อทำพิธีกรรมนี้ ในปี 2008-2010 ขายในตลาดได้ราคากว่า 30,000-50,000 หยวน (ประมาณ 140,000-230,000 บาท) ส่วนปัจจุบันนี้น่าจะพุ่งไปถึง 100,000 หยวน (ประมาณ 466,000 บาท) แล้ว

เมื่อเป็นเช่นนี้จึงทำให้จีนออกมาตรการปราบปรามทั้งในระดับท้องถิ่นและประเทศ โดยใครที่ขโมย ข่มขืน หรือทำลายศพจะได้รับโทษจำคุกไม่เกิน 3 ปี รวมถึงมีกฎหมายออกมาห้ามปรามการค้ากระดูกในปี 2006

แต่อย่างไรก็ตาม… ยังมีคนลักลอบทำอยู่เช่นเดิม

ทั้งหมดนี้ถือเป็นอีกด้านหนึ่งของประเพณีอันยาวนานของจีนที่มีมากกว่า 3,000 ปี

อ่านเพิ่มเติม :

สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่