ชาวฮินดูไม่กิน “วัว” เป็นส่วนใหญ่ ไม่ใช่ทั้งหมด เพราะบางส่วนกินกันปกติ!

วัว เนื้อวัว อินเดีย คน ฮินดู
วัวอินเดีย (ภาพ Wikimedia Commons)

เป็นที่ทราบกันดีว่า คนอินเดีย ที่เป็น “ฮินดู” มีข้อห้ามเรื่อง “เนื้อวัว” คือ ไม่ฆ่า ไม่กิน เพราะเป็นบาปใหญ่ (ปาตกะ) สาเหตุเนื่องมาจาก “วัว” ถือเป็นสัตว์ศักดิ์สิทธิ์ ความรุนแรงที่เกิดกับวัวจึงเป็นเรื่องร้ายแรงสำหรับชาวฮินดู ถึงขั้นมีการตราเป็นกฎหมายห้ามฆ่าวัว

เราจึงเห็นวัวเดินเพ่นพ่านไปทั่วอย่างเสรีในชุมชนหรือเมืองต่าง ๆ ในอินเดีย ประหนึ่งว่าพวกมันเป็นส่วนหนึ่งของสังคม แถมดูมีอภิสิทธิ์มากกว่าคนทั่วไปด้วยซ้ำ แต่ทราบหรือไม่ว่า ยังมีชาวฮินดูบางส่วนที่กินวัวกันเป็นปกติอยู่ในอินเดียด้วย

ผศ. คมกฤช อุ่ยเต็กเค่ง ผู้เชี่ยวชาญปรัชญาอินเดียและศาสนาฮินดู เล่าว่า ชาวฮินดูที่กิน “เนื้อวัว” อยู่ใน รัฐเกรละ (Kerala) ทางภาคใต้ฝั่งตะวันตกของอินเดีย เป็นรัฐเดียวที่อนุญาตให้ฆ่าวัวได้อย่างถูกต้องตามกฎหมาย

สำหรับชาวเกรละ การกินเนื้อวัวไม่เพียงแต่ไม่ผิดหลักศาสนาหรือความเชื่อ แต่เป็นวิถีของพวกเขามานานแล้ว ทั้งที่วัฒนธรรมฮินดูในรัฐเกรละเองก็เหนียวแน่นไม่น้อยกว่ารัฐอื่นในอินเดีย (ยกเว้นการกินเนื้อวัว) ซึ่งรัฐบาลกลางไม่อยากเข้ามาเจ้ากี้เจ้าการกับธรรมเนียมปฏิบัติดังกล่าวด้วย เพราะรัฐเกรละปกครองด้วยระบบสังคมนิยมและเป็นฆราวาสนิยม (Secularism – ปกครองโดยไม่อิงหลักศาสนา) อย่างเข้มข้น

นอกจากรัฐเกรละแล้ว เกือบทุกรัฐในอินเดียล้วนมีกฎหมายเกี่ยวกับการห้ามฆ่าวัว แต่ความเข้มงวดหรือความหนักเบาของโทษจะแตกต่างกันไป มีทั้งห้ามเด็ดขาดและผ่อนปรนสำหรับชุมชนมุสลิม

อันที่จริง ชาวฮินดูเป็นพวกที่บริโภคเนื้อสัตว์กันน้อยมากอยู่แล้ว เพราะประชากรผู้นับถือศาสนาพราหมณ์-ฮินดูในอินเดียกว่า 70% เป็นมังสวิรัติ โดยเฉพาะพวกวรรณะสูง ๆ พวกเขาจะกินแต่ถั่ว งา นม เนย ส่วนคนที่กินเนื้อสัตว์จะกินจำพวกปลา ไก่ และแกะ แม้แต่เนื้อหมูก็ไม่เป็นที่นิยม

เหตุผลที่ชาวฮินดูไม่ค่อยกินหมูก็คล้าย ๆ กับศาสนาอิสลาม คือเรื่องความสะอาด ตามที่ คัมภีร์มนูธรรมศาสตร์ ระบุว่า ไม่ควรกินหมูบ้าน เพราะมันสกปรก แต่ไม่ห้ามกินหมูป่า กระทั่งศาสนาอิสลามเข้ามาในอินเดีย ความนิยมกินหมูยิ่งลดน้อยลง จนแทบกลายเป็นสิ่งต้องห้ามสำหรับชาวฮินดูไปด้วย

อย่างไรก็ตาม มีหลักฐานว่า แต่เดิมชาวฮินดูไม่ได้เป็นมังสวิรัติกันขนาดนี้ พวกเขาเคยกินเนื้อสัตว์กันเป็นปกติในทุกวรรณะ มีการฆ่าวัวเพื่อบูชายัญแด่เทพเจ้าด้วยซ้ำ คัมภีร์ฤคเวทระบุว่า ชาวอารยันฆ่าและกินวัว และเทพบางองค์ เช่น พระอินทร์ โปรดปรานเนื้อวัวมาก

คัมภีร์บางเล่มยังบอกให้เจ้าบ้าน “ล้มวัว” เมื่อมีแขกมาเยือนในพิธีสำคัญด้วย รวมถึงแนะนำให้ปรุงเนื้อวัวกินเป็นยารักษาโรคก็มี

ต่อมาชาวฮินดูจะค่อย ๆ สมาทานวิถีมังสวิรัติอย่างแพร่หลาย ส่วนหนึ่งเป็นเพราะอิทธิพลของศาสนาพุทธและเชนที่เน้นอหิงสากับเมตตาธรรม พราหมณ์-ฮินดู จึงปรับตัวและถือคติดังกล่าวตาม เพื่อแสดงออกถึงความมีเมตตาธรรมเช่นเดียวกัน ชาวฮินดูจึงปฏิเสธเนื้อสัตว์ทั้งหลาย โดยเฉพาะวรรณะพราหมณ์ เพื่อแสดงออกถึงความสูงส่งของตน

จึงไม่น่าแปลกใจว่า ทำไมชาวฮินดูจึงมีข้อห้ามเรื่องการกินเนื้อวัวอย่างจริงจังจากเทวตำนานหรือการเป็นเทพพาหนะของพระอิศวร เพราะขนาดเนื้อสัตว์ทั่ว ๆ ไปพวกเขายังไม่ค่อยจะแตะกันเลย!

อ่านเพิ่มเติม : 

สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่


อ้างอิง :

คมกฤช อุ่ยเต็กเค่ง. (2560). ภารตะ-สยาม? ผี พราหมณ์ พุทธ?. กรุงเทพฯ : มติชน.


เผยแพร่ใยระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 29 มีนาคม 2567