“สงกรานต์ สมัย ร.4” คนเมาเละเทะ ไปเที่ยวกลางถนน-ทะเลาะวิวาท จนต้องออกประกาศห้าม

ร้าน เบียร์ 1960 ที่ ไทย ประกอบ บทความ สงกรานต์ สมัย ร.4
วิวถนนและร้านรวงที่ไทย ปี 1960 (ภาพจาก : collections.lib.uwm.edu/)

สงกรานต์ สมัย ร.4 คนเมาเละเทะ ชวนกันออกไปเที่ยวกลางถนน-ทะเลาะวิวาท จนต้องออกประกาศห้าม

เมื่อพูดถึง “สงกรานต์” คงจะต้องนึกถึงบรรยากาศสนุกสนาน การสาดน้ำ เสียงเพลงดังกระหึ่มไปจนถึงปากซอย รถรามากมายสัญจรตามถนนหนทาง จนไปถึงการดื่มสุราที่หลายคนบอกว่าทำให้บรรยากาศครึกครื้นขึ้น

Advertisement

แต่รู้หรือไม่ว่า สงกรานต์ สมัย ร.4 หรือ รัชกาลที่ 4 ก็มีการดื่มเหล้าเพื่อฉลองวันปีใหม่ไทย ถึงขั้นดื่มหนัก ออกมานอกบ้าน เดินตามท้องถนนและเกิดเหตุการณ์ทะเลาะวิวาท จนต้องมีพระราชประกาศออกมาเตือนอีกด้วย!

ประกาศนี้ปรากฏอยู่ในเอกสาร “ประชุมประกาศรัชกาลที่ ๔ ภาค ๒” ความว่า…

“รัชกาลที่ ๔ ปีเถาะสัปตศก

ด้วยพระอินทราบดีสีหราชรองเมือง เจ้ากรมกองตระเวนขวา รับพระบรมราชโองการใส่เกล้าฯ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ สั่งว่า เทศกาลตรุษสงกรานต์ ควรที่ราษฎรจะชักชวนกันทำบุญให้ทานกระทำการกุศลจึงจะชอบ นี่หาดังนั้นไม่ คนที่เปนพาลสันดานหยาบชวนกันเสพสุราแล้วพากันไปเที่ยวกลางถนนหนทาง พูดจาท้าทายกล้าหาญให้เกิดการก่อวิวาทชกตีกัน เพราะเสพสุราแล้วหาอยู่ในบ้านในเรือนของตัวไม่ 

แต่นี้สืบไปเมื่อน่า ผู้ใดผู้หนึ่งจะเสพสุราเมาสักเท่าใดก็มิได้ห้าม ด้วยสุรามีอากรอยู่แต่เดิม ครั้นจะห้ามเสียทีเดียวก็หาควรไม่ ถ้าผู้ใดเสพสุราแล้วก็ให้อยู่แต่ในบ้านในเรือนของตัว ห้ามอย่าให้ไปเที่ยวชกตีวิวาทตามถนนหนทางที่บ้านเรือนเขตร์แดนผู้อื่นเปนอันขาดทีเดียว

อนึ่งให้เจ้าของบ้านเจ้าของเรือน รักษาบ้านเรือนเขตร์แดนของตัว อย่าให้ผู้อื่นมาชกตีวิวาทที่น่าบ้านเรือนของตัวได้ ถ้าผู้ใดเมาสุราแล้วมิได้อยู่ในบ้านเรือนของตัว บังอาจไปเที่ยวชกตีวิวาทกันที่บ้านเรือนเขตร์แดนผู้อื่น ก็ให้เจ้าของบ้านเจ้าของเรือนจับตัวผู้ที่เมาสุรามาชกตีวิวาทให้จงได้ 

ถ้าแลผู้ที่เมาสุรามาเที่ยวชกตีวิวาทถึงบ้านเรือนเขตร์แดนผู้อื่น ตัวจะมีบาดเจ็บมากกว่าผู้ที่มิได้บุกรุก แลผู้มิได้บุกรุกจะมีบาดเจ็บ ก็จะตัดสินผู้ที่บุกรุกให้เปนแพ้ จะทำโทษให้กับผู้ที่มิได้บุกรุกแต่ฝ่ายเดียว เพราะว่าตัวบังอาจไปเที่ยวชกตีวิวาทบุกรุกถึงบ้านถึงเรือนเขตร์แดนผู้อื่น หาอยู่ในที่บ้านเรือนเขตร์แดนของตัวไม่

ให้มหาดไทย กลาโหม กรมพระสัสดี หมายบอกกับข้าราชการในพระบรมมหาราชวัง พระบวรราชวัง ข้าเจ้าต่างกรม เจ้ายังไม่ได้ตั้งกรม แล้วประกาศแก่ราษฎรให้รู้จงทั่วกัน ตามรับสั่ง”

ประกาศนี้ไม่เพียงเตือนสติคนในยุคก่อนหน้าได้เท่านั้น แต่ปัจจุบัน เทศกาลสงกรานต์ก็ยังเกิดอุบัติเหตุจากการดื่มสุราอยู่เสมอ อย่างไรแล้ว ในวันปีใหม่ไทยนี้ ก็อยากให้ทุกคนขับขี่ เดินทางปลอดภัยและมีสติในการเฉลิมฉลองเทศกาลสงกรานต์อยู่เสมอ…

หมายเหตุ : ปรับย่อหน้าโดยกองบรรณาธิการ

อ่านเพิ่มเติม :

สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่


อ้างอิง :

https://vajirayana.org/ประชุมประกาศรัชกาลที่-๔-ภาค-๒/๖๗-ประกาศว่าด้วยคนพาลเสพสุราในเวลาตรุษสงกรานต์


เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 3 เมษายน 2567