
ผู้เขียน | เสมียนนารี |
---|---|
เผยแพร่ |
ปี พ.ศ. 2310 หลังกรุงศรีอยุธยาแตก พระเจ้าตากทรงเดินทางไปรวบรวมไพร่พลและเสบียงยังเมืองต่างๆ เพื่อกู้บ้านเมือง ซึ่งเมืองจันทบูร เป็นหนึ่งเป้าหมายของพระองค์ และการตีเมืองจันทูรครั้งนั้น เป็นเพียงวีรกรรมที่เลื่องลือจนถึงปัจจุบัน เพราะยุทธวิธีง่ายที่ใช้เรียกความฮึกเหิมกับไพร่พลเป็นอย่างมาก ด้วยการ “ทุบหม้อขาว” ก่อนเข้าตีเมือง
พระเจ้าตากสั่งให้ทหารกินข้าวปลาแล้วพระองค์รับสั่งว่า “ต่อยหม้อข้าวหม้อแกงให้จงสิ้น ในเพลากลางคืนวันนี้ ตีเอาเมืองจันทบูรให้ได้ ไปหาข้าวกินเช้าเอาในเมือง ถ้ามิได้ ก็ให้ตายเสียด้วยกันเถิด”
ส่วนผลของการศึกในครั้งนั้นก็เป็นที่ทราบกันทั่วไปว่า พระเจ้าตากได้รับชัยชนะ

ก่อนหน้าประมาณ 1,970 กว่าปี ปลายราชวงศ์ฉิน ประเทศจีน เกิดกบฎชาวนาขึ้น แม้ภายหลังผู้นำกบฏจะถูกสังหาร แต่ก็จุดประกายไฟกบฏขึ้นสำเร็จ เกิดเป็นก๊กต่างๆ บรรยากาศการเมืองเวลานั้นคล้ายๆ กับหลังเสียกรุงศรีอยุธยา ซึ่งหนึ่งในบรรดากกบฏกลุ่มต่างๆ มี กลุ่มของเซี่ยงหยี่ (บ้างเรียกเซี่ยงอวี่ หรือ ฌ้อปาอ๋อง)
ครั้งนั้นกบฏก๊กรัฐหานที่ถูกกองทัพหลวงล้อมไว้ที่จู่ลู่ (ปัจจุบันคือเมืองผิงเซี่ยง มณฑลเหอเป่ย) กองทัพหลวงมีกำลังเรือนแสน ซ่งอี้ที่เป็นแม่ทัพจึงไม่ยอมไปช่วยรัฐหาน สุดท้ายถูกเซี่ยงหยี่สังหารแล้วขึ้นเป็นแม่ทัพแทน เซี่ยงหยี่จัดทัพสั่งทหารไปโจมตีทัพหลวง
ในการศึกครั้งนั้น กองทัพเซี่ยงหยี่มีสะเบียงติดตัวไปจํากัดเพียง 3 วัน เมื่อยกทัพข้ามแม่น้ำจางเหอแล้ว เซี่ยงหยี่ก็สั่งให้ “จมเรือและทุบหม้อข้าวหมด” นั่นหมายความว่า ไปแล้วต้องรบให้ชนะ จะถอยกลับไม่ได้เป็นอันขาด ถ้าไม่ชนะก็ต้องตาย
ผลก็คือทัพของเซี่ยงหยี่เป็นฝ่าย “ชนะ” เช่นเดียวกับพระเจ้าตาก
กำลังทหารของเซียงหยี่น้อยกว่าทหารหลวงถึง 1 ต่อ 10 เซี่ยงหยี่นําทหารของตนเข้ารุกรบทหารหลวง อย่างกล้าหาญ การสู้รบดําเนินไปอย่างดุเดือดถึง 9 ครั้ง ในที่สุดทหารหลวงก็แตกพ่าย จางหันแม่ทัพราชวงศ์ฉิน และทหารหลวงทั้งสิ้นถึง 200,000 คน ยอมอ่อนน้อมต่อเซี่ยงหยี่ ชัยชนะของเซียงหยี่ครั้งนี้เป็นชัยชนะต่อราชวงศ์ฉินขั้นเด็ดขาด ยังผลให้ราชวงศ์ฉินหมดสิ้น
ยุทธการ “ทุบหม้อข้าว” ที่พระเจ้าตาก และเซี่ยงหวี่ เลือกใช้ คงช่วยยืนยันคำพูดของนโปเลียน โบนาปาร์ต ที่ว่า “กองทัพเดินด้วยท้อง”
สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่
ข้อมูลจาก :
ปรามินทร์ เครือทอง. พระเจ้าตากเบื้องต้น, สำนักพิมพ์มติชน พ.ศ.2557
ทวีป วรดิลก. ประวัติศาสตร์จีน, สำนักพิมพ์สุขภาพใจ พ.ศ. 2538
เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 29 ธันวาคม 2563