| ผู้เขียน | กองบรรณาธิการศิลปวัฒนธรรม |
|---|---|
| เผยแพร่ |
19 กันยายน 2566 ที่ประชุมคณะกรรมการมรดกโลก ให้การรับรอง “เมืองโบราณศรีเทพ” อุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพ จังหวัดเพชรบูรณ์ เป็น มรดกโลกทางวัฒนธรรม ศิลปวัฒนธรรมขอพาทุกท่านย้อนชม รายการ ขรรค์ชัย-สุจิตต์ ทอดน่องท่องเที่ยว “ทวารวดี เมืองศรีเทพ ลุ่มน้ำป่าสัก จ. เพชรบูรณ์” ออนแอร์เมื่อวันอังคารที่ 30 เมษายน 2562
[อ่านความแบบย่อๆ ก่อนชมรายการ ขรรค์ชัย-สุจิตต์ ทอดน่องท่องเที่ยว]
เมืองศรีเทพ ไม่ใช่ชื่อเดิม
เป็นชื่อเรียกสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ ราว 200 ปีมานี้ สมัยยังมีชีวิตเมื่อ 1,500 ปีมาแล้ว (พ.ศ. 1000) ชื่ออะไร? ไม่รู้ เพราะไม่เคยพบจารึกชื่อเมือง แต่มีนักวิชาการผู้ใหญ่ เสนอชื่อว่า “ศรีจนาศะ” ในจารึกหลักหนึ่ง แต่ยังไม่ยุติ
ชื่อศรีเทพ
“ศรีเทพ” เป็นชื่อเก่าสมัยต้นอยุธยา พบในพระไอยการตำแหน่งนาพลเรือน มีตำแหน่ง “หมอศรีเทพ” กรมหมอช้าง [คู่กับ “หมอศรีทณ” (ศักดินา 200)]
นอกจากนั้นยังพบชื่อ “พันบุตรศรีเทพ” (สมัยพระไชยราชา กับแม่อยู่หัวศรีสุดาจันทร์) เกี่ยวข้องกับกำลังคนบ้านมหาโลก ลุ่มน้ำป่าสัก เชื้อสายเจ้านายเมืองละโว้ (ลพบุรี) แต่เป็นคำเดียวกับชื่อเมืองศรีเทพหรือไม่? ยังไม่พบหลักฐานเชื่อมโยง
บรรพชนคนไทยหลายพันปีมาแล้ว
ก่อนเป็นเมืองศรีเทพ มีคนหลายเผ่าพันธุ์ตั้งหลักแหล่งเป็นชุมชนใหญ่ระดับเมือง เมื่อหลายพันปีมาแล้ว นับเป็นบรรพชนคนไทยทุกวันนี้
นับถือศาสนาผี หญิงเป็นใหญ่ในพิธีกรรม เชื่อเรื่องขวัญ ยกย่องภูเขาศักดิ์สิทธิ์ทางตะวันตกแม่น้ำป่าสัก ปัจจุบันเรียก เขาถมอรัตน์
พบโครงกระดูกมนุษย์ และเครื่องมือเครื่องใช้ มีชุมชนบ้านเมืองเครือญาติเป็นเครือข่ายแลกเปลี่ยนค้าขายรอบๆ อ่าวไทย, อ่าวเมาะตะมะ, อ่าวตังเกี๋ย
คนกับหมา เป็นศพฝังด้วยกัน
หมาที่ถูกทำให้ตายกลายเป็นผีขวัญหมานำทางผีขวัญคนชั้นนำ ไปสู่โลกหลังความตายของบรรพชน แล้วรวมพลังสิงสู่อยู่กับแถนฟ้าหรือผีฟ้า เพื่อปกป้องคุ้มครองฝูงคนที่ยังมีชีวิตในชุมชนต่อไป
จึงพบโครงกระดูกหมาในหลุมศพของคนชั้นนำ ทั้งที่เมืองศรีเทพและที่อื่นๆ ได้แก่ บ้านเชียง (อุดรธานี), บ้านโนนวัด (นครราชสีมา) เป็นต้น
นอกจากนั้นยังพบภาพเขียนรูปหมาบนเพิงผาและผนังถ้ำหลายแห่ง แต่ที่สำคัญมาก อยู่เขาจันทน์งาม อ. สีคิ้ว จ. นครราชสีมา
ชมรายการ ขรรค์ชัย-สุจิตต์ ทอดน่องท่องเที่ยว “ทวารวดี เมืองศรีเทพ ลุ่มน้ำป่าสัก จ. เพชรบูรณ์”
อ่านเพิ่มเติม :
- อย่างเป็นทางการ! “เมืองโบราณศรีเทพ” ขึ้นแท่นมรดกโลกทางวัฒนธรรมแห่งล่าสุดของไทย!
- “เมืองศรีเทพ” ตำนานเมืองเทวดา กับพื้นที่ศักดิ์สิทธิ์
- เจาะเรื่องเขาคลังนอก…มหาสถูปเมืองศรีเทพ ข้อมูลจากปากคนในเมื่อครั้งอนุรักษ์พัฒนา
- กรมศิลปากร “ไม่เห็นด้วย” แผนการดำเนินโครงการผลิตปิโตรเลียมใกล้โบราณสถานเมืองศรีเทพ
เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 21 พฤษภาคม 2562
