| ผู้เขียน | กองบรรณาธิการศิลปวัฒนธรรม |
|---|---|
| เผยแพร่ |
พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจุลจักรพงษ์ (28 มีนาคม 2451 – 30 ธันวาคม 2506) พระโอรสพระองค์เดียวใน สมเด็จฯ เจ้าฟ้าจักรพงษ์ภูวนาถ กรมหลวงพิษณุโลกประชานาถ กับหม่อมคัทริน ณ พิษณุโลก ชายาชาวรัสเซีย เมื่อรัชกาลที่ 6 ทรงขึ้นครองราชย์ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานพระนามใหม่และสถาปนาขึ้นเป็น “พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจุลจักรพงษ์” ทั้งทรงรักและทรงเอ็นดูพระราชนัดดา “พระองค์เดียว” ของพระองค์ในขณะนั้น
รัชกาลที่ 6 พระราชทานสิ่งของต่าง ๆ โดยพระองค์เอง และพระราชทานตามที่พระราชนัดดาทูลขอ ยกเว้นครั้งหนึ่งที่พระราชนัดดายังทรงพระเยาว์ ทูลขอเป็น “กรมหลวงอุตรดิตถ์” แต่พระองค์ทรงปฏิเสธ
ดังที่ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจุลจักรพงษ์ ทรงนิพนธ์ไว้ใน “เกิดวังปารุสก์” ตอนหนึ่งว่า [จัดย่อหน้าใหม่ และเน้นคำโดยผู้เขียน]
“ทูลหม่อมลุง [รัชกาลที่ 6] มักจะหันมาถามข้าพเจ้าว่า อยากได้อะไรบ้าง ทูลหม่อมลุงได้พระราชทานพระบรมราชานุญาตให้ ข้าพเจ้าแต่งตัวเป็นนายร้อยตรีในกรมมหาดเล็ก เมื่อได้รับยศเล่น ๆ เช่นนั้นแล้ว กรมช่างแสงได้ทํากระบี่นายทหารเล็ก ๆ ให้แก่ข้าพเจ้า เป็นกระบี่ซึ่งโตกว่ากระบี่มีดตัดกระดาษซึ่งทูลหม่อมปู่พระราชทาน แต่ยังเล็กกว่ากระบี่จริง ๆ สักครึ่งหนึ่ง
ทุก ๆ คราวที่ได้เฝ้าทูลหม่อมลุง ข้าพเจ้ามักจะได้รับพระราชทานอะไรอย่างใหม่เกี่ยวกับเครื่องแต่งตัวทหารเสมอ เช่น ได้ติดสายราชองครักษ์ ทําให้ข้าพเจ้าอดคิดเล่นไม่ได้ว่า ที่อินทรธนูของข้าพเจ้าควรจะติด “ว.ป.ร.” แทน “อ.ป.ร.” ดังที่ข้าพเจ้ามีเกียรติยศได้มีติดอยู่ขณะนี้ ต่อมาในไม่ช้าก็ได้รับพระราชทานเป็นนายทหารในกรมทหารม้ากรุงเทพฯ รักษาพระองค์ด้วย และข้าพเจ้าตื่นเต้นเสียนี่กระไร เมื่อได้มีโอกาสได้แต่งเต็มยศ สีน้ำเงินหม่น เปลี่ยนแปลงผลัดกันไปกับสีแดงของทหารมหาดเล็ก
ทูลหม่อมลุงไม่เคยปฏิเสธเลย เมื่อข้าพเจ้าทูลขออะไรในสมัยที่ยังเด็กอยู่
นอกจากครั้งเดียวเมื่อข้าพเจ้าทูลขอเป็น กรมหลวงอุตรดิตถ์ เพราะตามประสาเด็ก ข้าพเจ้าเห็นว่าอยู่ใกล้เมืองพิษณุโลก [อันเป็นนามทรงกรมของ สมเด็จฯ เจ้าฟ้าจักรพงษ์ภูวนาถฯ กรมหลวงพิษณุโลกประชานาถ พระบิดาของพระองค์ ]
แต่ท่านทรงพระสรวลและสันพระเศียรพลางตรัสว่า ‘หนู ยังเด็กเกินไป ลุงยังให้ไม่ได้ แต่กว่าหนูจะโตพอ ลุงก็เห็นจะตายเสียก่อน’ ข้าพเจ้าไม่หมายความที่จะแถลงว่า ข้าพเจ้าจะทําราชการดีพอถึงกับที่จะได้ทรงกรม ถ้าทูลหม่อมลุงยังมีพระชนม์อยู่ต่อมา แต่ที่ทรงตรัสว่า ‘กว่าหนูจะโต ลุงก็เห็นจะตายเสียก่อน’ นั้น กลับเป็นความจริงต่อมาอย่างน่าสลดใจยิ่งนัก”
อนึ่ง การทรงกรม เป็นการเฉลิมพระเกียรติยศแก่เจ้านายพระองค์นั้น ที่ได้ช่วยเหลืองานราชการแผ่นดิน สมัยรัชกาลที่ 5 พระนามของเจ้านายที่ทรงกรมได้แบบธรรมเนียมมาจากยุโรป โดยทรงตั้งพระนามเจ้านายที่ทรงกรมตามชื่อเมืองต่าง ๆ เช่น กรมหลวงพิษณุโลกประชานาถ, กรมหลวงราชบุรีดิเรกฤทธิ์ ฯลฯ
อ่านเพิ่มเติม :
- ท่าทีของราชสำนักต่อ “สะใภ้แหม่ม” กับมุมมองของ “แหม่ม” ต่อครอบครัวแบบไทยๆ
- ปริศนาของการสืบต่อตำแหน่งรัชทายาทสมัยรัตนโกสินทร์ และการแก้ปมในสมัยร.6
ข้อมูลจาก :
พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจุลจักรพงษ์. เกิดวังปารุสก์. สำนักพิมพ์ริเวอร์ บุ๊คส์, พิมพ์ครั้งที่ 14 ตุลาคม 2554.
เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 29 มกราคม 2564
