วัดเล่งเน่ยยี่ วัดดังที่ “เข้าใจผิด” ว่าเป็นวัดจีนแห่งแรกในไทย

วัดเล่งเน่ยยี่ หรือ วัดมังกรกมลาวาส (ภาพจากเพจ วัดมังกรกมลาวาส)

วัดเล่งเน่ยยี่ หรือวัดมังกรกมลาวาส วัดจีนที่รู้จักกันอย่างกว้างขวาง ทำให้หลายท่านเข้าใจผิดว่านี้ คือวัดจีนแห่งแรกในประเทศไทย แต่จริงๆ แล้วไม่ใช่

วัดจีนแห่งแรกในประเทศคือ “วัดย่งฮกยี่” หรือ “วัดบําเพ็ญจีนพรต”

พระอาจารย์จีนสกเห็ง (พระอาจารย์จีนวังสสมาธิวัตร) (ภาพจากเพจ วัดบำเพ็ญจีนพรต)

วัดย่งฮกยี่ เดิมเป็นวิหารพระอวโลติเกศวรโพธิสัตว์ (ย่งฮกอำ) มีป้ายชื่อลง พ.ศ. 2338 (รัชกาลเฉียนหลง ปีอิกเบ้า ค.ศ. 1795) สันนิษฐานว่าสร้างโดยชาวจีนในสมัยต้นกรุงรัตนโกสินทร์

พระอาจารย์จีนสกเห็ง (พระอาจารย์จีนวังสสมาธิวัตร) เจ้าคณะใหญ่จีนนิกายรูปแรกในประเทศไทย และอดีตเจ้าอาวาสวัดมังกรกมลาวาส รูปที่ 1 เมื่อครั้งเป็นบรรพชิตจีนในมณฑลกวางตุ้ง ประเทศจีน จาริกมาจากเมืองจีน ประมาณ พ.ศ. 2414 พำนักอยู่ที่วิหารดังกล่าว

พระอาจารย์จีนสกเห็งปฏิสังขรณ์วิหารพระอวโลกิเตศวรโพธิสัตว์ พร้อมกับเปลี่ยนชื่อเป็น “ย่งฮกยี่” มี ป้ายชื่อลง พ.ศ.2430 (รัชกาลกวงสู ปีที่ 13 ค.ศ.1887) แล้วขอพระราชทานนามวัดจากพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จึงพระราชทานนามวัดว่า “วัดบําเพ็ญจีนพรต” มีป้ายพระราชทานนามวัดประดิษฐานอยู่ด้านหน้าอุโบสถ

วัดย่งฮกยี่ที่ว่าตั้งอยู่ที่ไหน

วัดย่งฮกยี่ ตั้งอยู่ในไชน่าทาวน์ หรือเยาวราชซึ่งเป็นศูนย์กลางชุมชนชาวจีน และแหล่งการค้าสำคัญของชาวจีนตั้งแต่อดีตจนปัจจุบัน  วัดจึงล้อมรอบด้วยอาคารพาณิชย์ ทางเข้าวัดอยู่ในซอยเยาวราช 8 ถนนเยาวราช แขวงสัมพันธวงศ์ ใกล้ๆ กับวัดกันมาตุยาราม

วัดย่งฮกยี่ หรือ วัดบำเพ็ญจีนพรต วัดจีนแห่งแรกในไทย (ภาพจากเพจ วัดบำเพ็ญจีนพรต)

สถาปัตยกรรมของวัดย่งฮกยี่นี้ เป็นงานฝืมือที่น่าสนใจ อุโบสถของวัดย่งฮกยี่สร้างเมื่อ พ.ศ.2380 เป็นอาคารโครงสร้างไม้แบบจีน ผนังก่ออิฐฉาบปูน หลังคาจั่วมุงด้วยกระเบื้องดินเผากาบกล้วยแบบจีน สันหลังคาก่ออิฐปั้นปูน เป็นจั่วปั้นลมตามแบบสถาปัตยกรรมจีน ในสกุลช่างจีนแต้จิ๋วซึ่งเป็นจีนทางใต้[คนจีนในเมืองไทยส่วนใหญ่เป็นจีนทางใต้] ขณะที่ศาสนสถานจีนส่วนใหญ่ที่มีการบูรณะยุคหลังๆ นิยมในศิลปะจีนทางเหนือ

ภายในอุโบสถประดิษฐาน พระประธาน 3 องค์ (พระศากยมุนีพุทธเจ้า,พระอมิตาภะพุทธเจ้า,พระไภษัชยะคุรุพุทธเจ้า), พระอรหันต์ 18 องค์ ฯลฯ ตามแบบวัดจีน ที่สร้างโดยช่างฝีมือรุ่นเก่า และส่วนใหญ่ทำจากผ้าป่านทารัก ปิดทอง ตามแบบศิลปะงานช่างจีน มีพระอาจารย์จีนสกเห็ง เป็นเจ้าอาวาสรูปแรกของวัด สำหรับปัจจุบันมีหลวงจีนธรรมรักษ์จีนประจิต (เย็นอี) รักษาการเจ้าอาวาส

ส่วนวัดเล่งเน่ยยี่ ที่เข้าใจว่าเป็นวัดจีนแห่งแรกในไทยนั้น เนื่องจากมีพระสงฆ์จีนนิกายเพิ่มขึ้น วัดยงฮกยี่คับแคบไม่เพียงพอ จึงเริ่มก่อสร้างวัดแห่งใหม่ (วัดเล่งเน่ยยี่) บริเวณถนนเจริญกรุง ใน พ.ศ. 2414 ใช้เวลา 8 ปี จึงแล้วเสร็จ ซึ่งแต่เดิมนั้นชื่อวัดเล่งเน่ยยี่ภาษาไทยจะใช้ว่า “วัดมังกรนารถอุบลราชวราราม” แต่ไม่ค่อยเป็นที่นิยมนัก ประชาชนทั่วไปยังคงเรียกว่า “วัดเล่งเน่ยยี่”

จน พ.ศ.2454 พระอาจารย์จีนวังสสมาธิวัตร (กวยหงอ) เจ้าคณะใหญ่จีนนิกายเจ้าอาวาสวัดเล่งเน่ยยี่ รูปที่ 2 ขอพระราชทานชื่อวัดเป็นภาษาไทย รัชกาลที่ 6 พระราชทานชื่อใหม่ว่า “วัดมังกรกมลาวาส” ซึ่งเป็นที่เรียกขานเรื่อยมาจนปัจจุบัน

 


ข้อมูลจาก

เศรษฐพงษ์ จงสงวน. “ประวัติอดีตเจ้าอาวาสวัดมังกรกมลาวาส” แล “ประวัติวัดมังกรกมลาวาส” ใน, อนุสรณ์เนื่องในโอกาสพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี เสด็จพระราชดำเนิน วัดมังกรกมลาวาส 6 ธันวาคม 2562

เอกสารประชาสัมพันธ์วัดบำเพ็ญจีนพรต (ย่งฮกยี่)


เผยแพร่ข้อมูลในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 16  ธันวาคม 2563