นาร์เมอร์ (Narmer) หรือเมเนส มีชีวิตอยู่เมื่อ 2,900 ปีก่อนคริสตกาล (เกือบ 5,000 ปีก่อน) ถือเป็นฟาโรห์ในตำนานและเป็นกษัตริย์องค์แรกที่รวมแผ่นดินอียิปต์เป็นหนึ่งเดียว แต่พระองค์กลับมีวาระสุดท้ายที่น่าสลด เพราะสิ้นพระชนม์เนื่องจากถูก “ฮิปโป” คาบไปกิน!

อียิปต์ก่อนยุคสมัยของนาร์เมอร์แบ่งออกเป็น 2 ส่วน ได้แก่อียิปต์บน (Upper Egypt) และอียิปต์ล่าง (Lower Egypt) กระทั่งฟาโรห์พระองค์นี้สามารถผนึกดินแดนทั้งหมดด้วยกองทัพอันแข็งแกร่งแล้วปกครองภายใต้ระบอบราชาธิปไตย เป็นที่มาของการสถาปนาราชวงศ์ที่ 1 แห่งอียิปต์ได้สำเร็จ

ตำนานของนาร์เมอร์มีความกระจัดกระจายจากพระนามมากมายของพระองค์ มาเนโธ (Manetho) นักประวัติศาสตร์ชาวอียิปต์แห่งศตวรรษที่ 3 ก่อนคริสตกาล เรียกพระองค์ว่า เมเนส (Menes) นามแห่งเกียรติยศที่ทรงรวมอียิปต์ได้สำเร็จ ขณะที่เฮโรโดตัส (Herodotus) นักประวัติศาสตร์ชาวกรีกแห่งศตวรรษที่ 3 ก่อนคริสตกาลเรียกพระองค์ว่า มิน (Min)

ในยุคราชวงศ์ที่ 19 (1,300 ปีก่อนคริสตกาล) มีการระบุถึงพระองค์ว่า เมนี (Meni) และอีกชื่อหนึ่งที่นักวิชาการสมัยใหม่เชื่อว่าคือนาร์เมอร์เช่นกันคือ อฮา (Aha)

นอกจากนาร์เมอร์จะผนึกรวมแผ่นดินอียิปต์เป็นหนึ่งเดียวแล้ว พระองค์ยังเป็นผู้ก่อตั้งเมืองเมมฟิส นครหลวงของอียิปต์โบราณในยุคราชอาณาจักรเก่า ด้วยการเปลี่ยนทางน้ำของแม่น้ำไนล์อันยิ่งใหญ่

และจากบันทึกของมาเนโธ นาร์เมอร์ทรงครองราชย์ยาวนานถึง 62 ปี ก่อนจะถูกฮิปโปโปเตมัสสังหารและคาบพระองค์ไปกินในน้ำ!

อย่างไรก็ตาม รายละเอียดต่าง ๆ เกี่ยวกับกรณีสวรรคตยังเต็มไปด้วยความคลุมเครือ แน่ล่ะ เพราะบันทึกของมาเนโธเกิดขึ้นให้หลังพระชนมชีพของนาร์เมอร์ร่วมพันปี

อนึ่ง ฮิปโปไม่ใช่สัตว์กินเนื้อ แม้การจู่โจมมนุษย์โดยฮิปโปโปเตมัสในดินแดนอียิปต์กับทั่วแอฟริกาจะเป็นเรื่องปกติ ทั้งเกิดขึ้นเรื่อย ๆ ตั้งแต่ยุคโบราณจวบจนปัจจุบัน แต่เมื่อมันเกิดขึ้นกับคนระดับฟาโรห์ที่ควรถูกห้อมล้อมด้วยองครักษ์ การระบุว่ามาร์เนอร์ถูกฮิปโปคาบไปกินจึงค่อนข้างฟังดูน่าเหลือเชื่อ

แต่ไม่ว่าความจริงจะเป็นอย่างไร การบันทึกว่า “ฮิปโป” คือทูตมรณะของฟาโรห์องค์สำคัญ ย่อมสะท้อนมุมมองของคนอียิปต์ที่มีต่อมัน คือเป็นสัตว์ดุร้ายและไม่ใช่สิ่งมีชีวิตที่มนุษย์ควรเข้าไปยุ่มย่าม

ทฤษฎีว่าด้วยมรณกรรมของฟาโรห์ “นาร์เมอร์” จึงยังไม่มีข้อสรุปและรอการศึกษาจนค้นพบความจริงกันต่อไป

อ่านเพิ่มเติม : 

• ฟาโรห์อียิปต์โบราณ มีถึง 5 ชื่อในคนเดียว มีไปทำไมเยอะแยะ?
• ฟาโรห์ไม่ได้มีแต่ชาย พบอียิปต์มี “ฟาโรห์หญิง” อีก 6 พระองค์
• ฟาโรห์ผิวดำแห่งอียิปต์! เมื่อกษัตริย์ชาวนูเบียปกครองดินแดนไอยคุปต์

สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่

---

อ้างอิง : 

https://www.worldhistory.org/Narmer/

https://www.britannica.com/biography/Menes

https://ngthai.com/history/47578/egypts-first-pharaoh/

---

เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 10 กันยายน 2567