“พระมหาเจดีย์สี่รัชกาล” วัดโพธิ์ สร้างขึ้นทำไม สี่รัชกาลคือพระองค์ใดบ้าง?

พระมหาเจดีย์สี่รัชกาล วัดโพธิ์ วัดเก่าแก่สมัยอยุธยา

สงสัยไหม “พระมหาเจดีย์สี่รัชกาล” มหาเจดีย์ขนาดใหญ่ 4 องค์ ที่ตั้งอยู่ใน วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามราชวรมหาวิหาร หรือ วัดโพธิ์ สี่รัชกาลนี้มีพระองค์ใดบ้าง สร้างขึ้นเพื่ออะไร?

“พระมหาเจดีย์สี่รัชกาล” คือมหาเจดีย์ที่สร้างขึ้นเพื่อเป็นมหาเจดีย์ประจำ 4 รัชกาล ได้แก่ พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช, พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย, พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว และ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

พระมหาเจดีย์ 4 องค์ วัดโพธิ์

ประกอบไปด้วย…

1. พระมหาเจดีย์ศรีสรรเพชดาญาณ เป็นพระมหาเจดีย์ที่ประดับด้วยกระเบื้องเคลือบสีเขียว สร้างขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 1 เพื่อครอบพระศรีสรรเพชญ์ ซึ่งชะลอมาจากพระราชวังที่กรุงศรีอยุธยา ด้านในบรรจุพระบรมธาตุ พระมหาเจดีย์นี้ถือเป็นพระมหาเจดีย์ประจำรัชกาลที่ 1

2. พระมหาเจดีย์ดิลกธรรมกรกนิทาน เป็นพระมหาเจดีย์ที่ประดับด้วยกระเบื้องเคลือบสีขาว สร้างขึ้นในรัชกาลที่ 3 เพื่อพระราชอุทิศถวายแด่รัชกาลที่ 2 

3. พระเจดีย์มุนีบัตบริขาร มหาเจดีย์ที่ประดับด้วยกระเบื้องเคลือบสีเหลือง พระมหาเจดีย์องค์นี้สร้างขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 3 เพื่อพระราชทานถวายอุทิศเป็นพุทธบูชา และเป็นพระมหาเจดีย์ประจำพระองค์

4. พระมหาเจดีย์ทรงพระศรีสุริโยทัย ประดับด้วยกระเบื้องเคลือบสีน้ำเงินเข้ม ตามแบบเจดีย์ศรีสุริโยทัย อยุธยา เป็นพระมหาเจดีย์ที่รัชกาลที่ 4 ทรงสร้างขึ้น เพื่อพระราชทานถวายอุทิศเป็นพุทธบูชาเช่นกัน

(ภาพจาก เว็บไซต์ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม ราชวรมหาวิหาร / www.watpho.com)

แล้วเหตุใดถึงไม่สร้าง “พระมหาเจดีย์” ในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และรัชกาลต่อมา…

เรื่องนี้รัชกาลที่ 4 ได้มีพระราชดำรัสกับรัชกาลที่ 5 ไว้ ครั้งใกล้จะเสด็จสวรรคต มีบันทึกใน “พระราชวิจารณ์ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เรื่อง จดหมายความทรงจำของกรมหลวงนรินทรเทวี” ว่า…

“พระเจดีย์วัดพระเชุตพนฯ นั้นกลายเป็นใส่คะแนนพระเจ้าแผ่นดินไป ถ้าจะใส่คะแนนอยู่เสมอจะไม่มีที่สร้าง ควรจะถือว่าพระเจ้าแผ่นดินทั้งสี่พระองค์นั้นท่านได้เคยเห็นกันทั้งสี่ พระองค์จึงควรมีพระเจดีย์อยู่ด้วยกัน ต่อไปอย่าให้ต้องสร้างทุกแผ่นดินเลย”

อ่านเพิ่มเติม :

สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่


อ้างอิง :

https://www.watpho.com/th/architecture/detail/262


เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 12 มิถุนายน 2567