แรกมี “คอนโดมิเนียม” ในไทย แล้วคอนโดแห่งแรกอยู่ที่ไหน

คอนโด ตึกสูง
คอนโด ที่อยู่อาศัยแนวตั้งที่ตอบโจทย์คนเมือง ( ภาพประกอบจาก ห้องสมุดภาพ ศูนย์ข้อมูลมติชน)

คอนโดมิเนียม (condominium) หรือที่เรียกสั้นๆ ว่า “คอนโด” มีรากฐานศัพท์มาจากภาษาฝรั่งเศส โดยคำว่า “con” หมายถึงร่วมกัน และคำว่า “domus” หมายถึง สถานที่อยู่อาศัย ดังนั้น condominium จึงหมายถึงสถานที่ที่บุคคลอยู่ร่วมกันในลักษณะที่แบ่งแยกได้ว่า ส่วนใดทรัพย์ส่วนบุคคล ส่วนใดเป็นทรัพย์ส่วนกลาง

ส่วนในภาษาไทยใช้คำว่า “อาคารชุด” พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554 อธิบายว่า “อาคารที่บุคคลสามารถแยกการถือกรรมสิทธิ์ออกได้เป็นส่วนๆ โดยแต่ละส่วนประกอบด้วยกรรมสิทธิ์ในทรัพย์ส่วนบุคคลและกรรมสิทธิ์ร่วมในทรัพย์ส่วนกลาง (อ. condominium)”

การที่ครอบครัวมีขนาดเล็ก จนถึงการอยู่คนเดียว, ปัญหาการจราจร ทำให้คนจำนวนหนึ่งต้องมีที่พักแห่งที่ 2 เพื่อความสะดวกในการเดินทาง และราคาที่ดินที่สูงขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเขตเมือง คอนโดจึงเป็นคำตอบสำหรับทุกฝ่าย

ผู้ประกอบธุรกิจอสังหาริมทรัพย์จึงเริ่มพัฒนารูปแบบการก่อสร้างที่อยู่อาศัยที่มีลักษณะเป็นแนวตั้ง เช่น อะพาร์ตเมนต์ หรือแฟลต คอนโด ฯลฯ แทนการก่อสร้างที่อยู่อาศัยที่มีลักษณะเป็นแนวราบ เช่น บ้านเดี่ยว บ้านแฝด และทาวน์เฮาส์ เพื่อให้สามารถใช้ประโยชน์จากที่ดินได้มากขึ้น และลดต้นทุนการผลิต

พัฒนาการเกี่ยวกับคอนในประเทศไทยเริ่มขึ้นครั้งแรกเมื่อ พ.ศ. 2513 มีผู้ริเริ่มลงทุนโครงการคอนโดมิเนียมขึ้นเป็นครั้งแรกที่บริเวณถนนราชดำริ แต่ต้องล้มเลิกโครงการ เนื่องจากประชาชนโดยทั่วไปยังไม่มีความคุ้นเคยกับรูปแบบที่พักอาศัยแนวตั้ง

พ.ศ. 2516 กลุ่มบริษัทพัฒนาที่ดินจากประเทศสิงคโปร์และฮ่องกง ร่วมทุนกับนักธุรกิจในประเทศไทย จะทำโครงการคอนโดมิเนียมบริเวณถนนสาทรใต้ขึ้น แต่ก็ต้องเผชิญกับปัญหาวิกฤตการณ์น้ำมัน และภาวะเศรษฐกิจตกต่ำ จึงต้องหยุดชะงักโครงการไป

พ.ศ. 2520 รัฐบาลโดยสำนักงานอาคารสงเคราะห์และสำนักงานผังเมืองเข้าร่วมประชุมด้านที่อยู่อาศัยที่สหรัฐอเมริกา ทำให้เกิดแนวความคิดที่จะก่อสร้างที่พักอาศัยระบบอาคารชุด หรือคอนโดมิเนียมในประเทศไทย จึงมีความพยายามผลักดันกฎหมายอาคาร

พ.ศ. 2522 ประกาศใช้ พระราชบัญญัติอาคารชุด ฉบับแรก โดยระบุว่า “อาคารชุด” หมายความว่า อาครที่บุคคลสามารถแยกการถือกรรมสิทธิ์ออกได้เป็นส่วนต่างๆ โดยแต่ละส่วนประกอบด้วยกรรมสิทธิ์ในทรัพย์ส่วนบุคคลและกรรมสิทธ์ในทรัพย์ส่วนกลาง

พ.ศ. 2524 เกิดคอนโดมิเนียมเพื่อการอยู่อาศัยแห่งแรก คือ “แกรนด์วิลเฮาส์” ตั้งอยู่ในเขตคลองเตย กรุงเทพฯ เป็นอาคารสูง 13 ชั้น มี 2 อาคาร

พ.ศ. 2551 รัฐบาลอนุญาตให้ชาวต่างชาติซื้อคอนโดได้ โดยต้องไม่เกิน 49% ของจำนวนห้องทั้งหมดที่โครงการนั้นๆ มี นับจากนั้นชาวต่างชาติก็ทยอยเข้ามาซื้อคอนโดในไทยมากขึ้น จากเดิมที่คนไทยไม่ค่อยคุ้นกับที่อยู่อาศัยแนวตั้ง ปัจจุบัน “คอนโด” ได้กลายเป็นคำตอบหลักของการใช้ชีวิตในยุคปัจจุบันไปเสียแล้ว

อ่านเพิ่มเติม :

สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่ 


ข้อมูลจาก :

กิตติพงศ์ วงศ์ฟู. ปัจจัยที่มีผลต่อความต้องการซื้อคอนโดมิเนียมในจังหวัดเชียงใหม่ การค้นคว้าแบบอิสระ ปริญญาเศรษฐศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2541.

อิทธิกฤต ธนกิจสมบัติ, บัณฑิต จุลาสัย. “อาคารชุดในเขตกรุงเทพมหานคร ในช่วงปี พ.ศ. 2524-2560” ใน, สาระศาสตร์ ฉบับที่ 1/2563.

ภัณฑิรา จูละยานนท์, อภิวัฒน์ รัตนวราหะ. รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์ เรื่องคนเมือง 4.0 อนาคตชีวิตเมืองในประเทศไทย โครงการย่อยที่2-1-การอยู่อาศัยในเมือง, สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ 2563.


เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 2 สิงหาคม 2566