| ผู้เขียน | บดินทร์ธร เสนพรัตน์ |
|---|---|
| เผยแพร่ |
“เมี่ยงคำ” เป็นหนึ่งในอาหารว่างที่พบได้ทั่วไปในไทย ในเมืองตากก็มีเมี่ยงคำอยู่จานหนึ่งที่คนในท้องถิ่นรู้จักกันดี นั่นคือ “เมี่ยงคำจอมพล”
แล้วจอมพลที่ว่านี้คือใคร ทำไมคนตากถึงเอามาตั้งชื่ออาหาร?
เมนูเด็ดอันโด่งดังของจังหวัดตากนี้ เป็นอาหารว่างโบราณที่ผสมผสานรสชาติของความต่างทางวัฒนธรรมอย่างกลมกล่อม ด้วยภูมิศาสตร์ของตากที่ตั้งอยู่ระหว่างเขตภาคเหนือตอนล่างและกลางตอนบน ใครที่มีโอกาสมาเยือนเมืองตาก ต่างก็ต้องไม่พลาดที่จะลิ้มลองความอร่อยของเมนูนี้
เมี่ยงคำของจังหวัดตากขึ้นชื่อว่าไม่เหมือนใคร ในหนึ่งคำรวมวัตถุดิบที่หลากหลายไว้ครบรส นอกจากจะใช้ใบชะพลู หรือในภาษาท้องถิ่นเรียกว่า “ใบปูลิง” ที่นำไว้ห่อเครื่องเคียงนานาชนิดแล้ว
จุดเด่นอีกอย่างที่ใช้ห่อแทนใบชะพลูได้คือ “ข้าวเกรียบงาดำ” หรือ “ข้าวแคบงาดำ” ที่หากินได้เฉพาะในจังหวัดตากเท่านั้น
เรียกได้ว่าเป็นรสสัมผัสอันเป็นเอกลักษณ์ และสัมผัสที่แปลกใหม่สำหรับใครหลายๆ คน
ส่วน “เครื่องเมี่ยงคำ” แบบฉบับเมืองตากนั้น สามารถใส่ได้ทั้งถั่วลิสงคั่ว มะพร้าวขูด ตะไคร้ซอย ข้าวพอง มะนาวหั่นเต๋า พริกขี้หนูซอยหรือพริกแห้งทอด มะเขือพวง กุ้งแห้ง พริกขี้หนู ขิงหั่นเต๋า กระเทียม
และที่ถือเป็นหัวใจสำคัญของเมนูนี้คือ “เต้าเจี้ยวหมัก” หรือ “กะแจ้ว” อันเป็นภูมิปัญญาการถนอมอาหารสูตรเมืองตาก มีรสชาติเฉพาะตัวเปรี้ยวอมหวานแบบกลมกล่อม มาจากการหมักถั่วเหลืองที่ใช้เวลาหมักนานกว่าการหมักเต้าเจี้ยวในภาคกลาง ซึ่งจะให้รสเค็มเป็นหลัก
ผู้กินสามารถเลือกปรับเพิ่มหรือลดวัตถุดิบได้ตามความชอบส่วนตัวจากองค์ประกอบที่หลากหลายละลานตาในจานนี้
หลังจากได้รู้จักรสชาติและส่วนประกอบของเมี่ยงคำชนิดนี้กันไปแล้ว ถึงคราวมาทำความรู้จักกับที่มาของชื่อเมนูนี้กันบ้างว่า ใครคือจอมพลที่คนตากให้เกียรติถึงขั้นนำมาตั้งชื่อ? และเพราะเหตุใดเมี่ยงคำจานนี้จึงผูกพันกับท่านอย่างลึกซึ้ง?
“เมี่ยงคำจอมพล” มีที่มาจาก “จอมพลถนอม กิตติขจร” นายกรัฐมนตรีคนที่ 10 ของไทย พื้นเพของท่านเป็นคนจังหวัดตาก และในท้องถิ่นเล่ากันว่าเมื่อใดที่ท่านกลับมาเยือนถิ่นเกิด จะต้องจัดเตรียม “เมี่ยงคำเต้าเจี้ยว”ตำรับเมืองตากไว้ต้อนรับเสมอ จนกลายเป็นเมนูประจำตัวของท่าน
เมื่อจอมพลถนอมโปรดปรานเมี่ยงเต้าเจี้ยว เมนูนี้จึงได้รับการเรียกขานกันในจังหวัดว่า “เมี่ยงคำจอมพล” ซึ่งกลายเป็นสัญลักษณ์และเพื่อเป็นเกียรติแก่ท่านโดยชาวบ้านในท้องถิ่น ก่อนจะกลายเป็นเมนูเด็ด ที่ไม่ว่าใครมาเยือนเมืองตากต้องได้ลิ้มลองสักครั้ง
อ่านเพิ่มเติม :
- รีวิวอาหารบนเรือข้ามทวีป เมื่อ 150 ปีก่อน ของเจ้านายสมัยรัชกาลที่ 5
- “แซบอีหลี” ร้านอาหารอีสานแห่งแรกในกรุงเทพฯ
- “ข้าวสงกรานต์” อาหารชาวมอญ (ข้าวแช่) จากตำนานสงกรานต์ที่ ร.3 โปรดให้จารึกที่วัดโพธิ์
อ้างอิง :
คณะกรรมการฝ่ายประมวลเอกสารและจดหมายเหตุ. หนังสือเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เรื่อง วัฒนธรรม พัฒนาการทางประวัติศาสตร์ เอกลักษณ์และภูมิปัญญาจังหวัดตาก. กรุงเทพมหานคร: กรมศิลปากร, 2542.
พรพรรณ แสนคำหล้า. สัมภาษณ์โดย บดินทร์ธร เสนพรัตน์. 24 เมษายน 2568
“เมี่ยงจอมพล.” การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย.https://thai.tourismthailand.org/Restaurant/เมี่ยงจอมพล (สืบค้นเมื่อ 24 เมษายน 2568).
เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 29 เมษายน 2568
