ผู้เขียน | ปดิวลดา บวรศักดิ์ |
---|---|
เผยแพร่ |
“จิตรกรรมในเพิงผา” ถือเป็นอีกหนึ่งสิ่งสำคัญที่ทำให้เห็นว่าอุทยานประวัติศาสตร์ภูพระบาท จ. อุดรธานี เป็นพื้นที่ที่สำคัญในแง่ประวัติศาสตร์ โดยจิตรกรรมในเพิงผาที่นี่แบ่งออกเป็น 6 กลุ่ม คือ กลุ่มถ้ำดินเพียง 7 แหล่ง กลุ่มวัดพ่อตา-ลูกเขย 25 แหล่ง กลุ่มวัดพระพุทธบาทบัวบก 9 แหล่ง กลุ่มถ้ำหินลาด 2 แหล่ง กลุ่มโนนสาวเอ้ 4 แหล่ง และกลุ่มเพิงหินลาดใหญ่ 8 แหล่ง
จิตรกรรมในเพิงผา
ในจิตรกรรมจะมีรูปต่าง ๆ มากมาย เช่น ภาพคน ภาพสัตว์ ภาพมือ ภาพเรขาคณิต ซึ่ง รศ. ดร. รุ่งโรจน์ ภิรมย์อนุกูล อาจารย์ประจำภาควิชาประวัติศาสตร์ คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง กล่าวไว้ว่า จิตรกรรมในเพิงผาพวกนี้มีอายุส่วนใหญ่ที่ พ.ศ. 600-1200 โดยประมาณ
รศ. ดร. รุ่งโรจน์ กล่าวถึงเรื่องนี้ไว้ในนิตยสารศิลปวัฒนธรรม ฉบับสิงหาคม 2567 ซึ่งรวบรวมเรื่องราวเกี่ยวกับ “ภูพระบาท” ไว้อย่างครบรส ว่า การที่จะสืบค้นอายุจิตรกรรมในเพิงเผาของอุทยานประวัติศาสตร์ภูพระบาทนั้นเป็นเรื่องยาก เนื่องจากไม่พบหลักฐานที่แน่ชัดเพื่อบ่งบอกอายุ
แต่ถ้าพิจารณาจากพื้นหลังของจิตรกรรมที่มีการแต่งผิวให้เรียบ ซึ่งต้องใช้เหล็กเป็นหลักในการแต่งผิว รวมถึงความปราณีตต่าง ๆ ของการตบแต่ง จึงทำให้ทราบว่าจิตรกรรมในเพิงผาที่นี่มีอายุน้อยกว่าจิตรกรรมในเพิงผาที่มีการตระเตรียมไม่ปราณีตมากนัก
นอกจากนี้ หากพิจารณาค่าวิทยาศาสตร์ของแหล่งโบราณสถานดอนศิลา ต. จำปาโม อ. บ้านผือ จะทราบว่า ระยะแรกของแหล่งโบราณคดีนี้มีอายุในช่วง พ.ศ. 818-890 ยุคก่อนประวัติศาสตร์ สมัยหินใหม่จนถึงสมัยเหล็ก
อาจารย์ประจำมหาวิทยาลัยรามคำแหง จึงสันนิษฐานว่า จิตรกรรมที่ภูพระบาทส่วนใหญ่น่าจะมีอายุราว พ.ศ. 600-1200 โดยประมาณ
อย่างไรก็ตาม ก็ยังมีจิตรกรรมที่อยู่นอกเหนือจากยุคที่กล่าวถึง เช่น จิตรกรรมรูปช้างที่ถ้ำช้าง ซึ่งคาดว่ามีอายุในช่วง พ.ศ. 1700-1900 และจิตรกรรมที่วัดลูกเขย ที่มีอายุช่วง พ.ศ. 2200 หากดูจากสถาปัตยกรรมด้านหลังพระพุทธรูปที่มีการแสดงลวดบัว ซึ่งนิยมในช่วง พ.ศ. 1900 และมีเทคนิคเขียนภาพเหมือนกับจิตรกรรมภายในกรุเจดีย์อุโมงค์สวนพุทธธรรม จ. เชียงใหม่ ที่มีช่วงอายุราว พ.ศ. 2000-2200 โดยประมาณ
อ่านเพิ่มเติม :
- “เพิงหิน” ภูพระบาท มรดกโลกแห่งที่ 8 ของไทย สิ่งศักดิ์สิทธิ์บันดาล หรือธรรมชาติรังสรรค์?
- “หอนางอุสา” ศาสนสถานสำคัญรูป “ดอกเห็ด” แห่งภูพระบาท แหล่งมรดกโลกลำดับที่ 8 ของไทย
- ไขปริศนา “ภาพเขียนสี” ภูพระบาท ยุคก่อนประวัติศาสตร์ อายุร่วม 2,000 ปี
สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่
เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 2 สิงหาคม 2567