“พระนครคีรี” หรือเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า “เขาวัง” เป็นพระราชวังฤดูร้อนในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๔

รัชกาลที่ ๔ โปรดฯ ให้พระยาศรีสุริยวงศ์ (ช่วง บุนนาค) เป็นแม่กองควบคุมการก่อสร้าง และให้พระเพชรพิไสยศรีสวัสดิ์ (ท้วม บุนนาค) เป็นนายงานก่อสร้างเมื่อ พ.ศ. ๒๔๐๒ บนภูเขาที่ชาวบ้านเรียกว่า “เขาสมณ” มีเนื้อที่ทั้งหมดประมาณ ๖๐๐ ไร่ ที่ตำบลคลองกระแซง อำเภอเมือง จังหวัดเพชรบุรี แล้วเสร็จเมื่อ พ.ศ. ๒๔๐๕ พระราชทานนามเรียกรวมกันว่า “พระนครคีรีและเขามหาสมณ” ต่อมาพระราชทานนามใหม่ว่า “เขามหาสวรรค์” ปัจจุบันเรียกว่า “เขามไหศวรรย์”

พระนครคีรีแบ่งเป็น ๓ ส่วน คือ ยอดเขาด้านทิศตะวันออกเป็นที่ประดิษฐานวัดพระแก้ว ยอดเขาองค์กลาง ประดิษฐานองค์พระเจดีย์พระธาตุจอมเพชร ซึ่งภายในบรรจุพระบรมสารีริกธาตุ ยอดเขาด้านทิศตะวันตกเป็นส่วนพระนครคีรีสำหรับเป็นที่ประทับซึ่งประกอบด้วยพระที่นั่งและอาคารต่างๆ ได้แก่ พระที่นั่งเพ็ชรภูมิไพโรจน์ พระที่นั่งปราโมทย์มไหศวรรย์ พระที่นั่งเวชยันต์วิเชียรปราสาท พระที่นั่งราชธรรมสภา พระที่นั่งสันถาคารสถาน พระที่นั่งพิมานเพ็ชรเหศวร์ หอชัชวาลเวียงชัย (กระโจมแก้วหรือหอส่องกล้อง) เป็นต้น

อ่านเพิ่มเติม: “พระนครคีรี” วิมานบนเขา ถิ่นเก่ากษัตริย์ เศวตฉัตรมิ่งขวัญเมือง

พระนครคีรี มีรูปแบบสถาปัตยกรรมตะวันตกผสมผสานรูปแบบของสถาปัตยกรรมไทยและจีนไว้ด้วยกันอย่างกลมกลืนสอดคล้อง

ที่มาข้อมูลและภาพ : หนังสือ”ประชุมภาพประวัติศาสตร์แผ่นดินพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว “. จัดพิมพ์โดย กรมศิลปากร. ๒๕๔๘

เผยแพร่ครั้งแรกในระบบออนไลน์ เมื่อ6 มีนาคม พ.ศ. 2561