| ผู้เขียน | คนไกล วงนอก |
|---|---|
| เผยแพร่ |
เมื่อสงครามโลกครั้งที่ 2 ยุติลง ญี่ปุ่นเผชิญปัญหาการขาดแคลนอาหาร โมโมฟุกะ อันโดะ จึงคิดถึงการผลิตอาหารสำหรับมวลชน สำหรับคนส่วนใหญ่ ปี 2491 อันโดะตั้งบริษัท Nissin Food Product และสินค้าที่เขานึกถึงก็คือ “บะหมี่” เพราะเป็นอาหารที่คนญี่ปุ่นนิยมบริโภค
บะหมี่ที่อันโดะคิดทำขึ้นไม่ใช่บะหมี่ทั่วไป แต่มันจะเป็น “บะหมี่สำเร็จรูป” ที่กินที่ไหนก็ได้ กินเมื่อไรก็ได้ ใช้เวลาเพียงไม่กี่นาทีในการทำก็กินได้ เหมือนกับ “กาแฟสำเร็จรูป”
วันหนึ่งขณะที่ภรรยาเขากำลังทำอาหาร เธอนำบะหมี่ไปทอดกรอบ ก่อนจะทำเป็นอาหารเมนูหนึ่ง แต่มันจุดประกายความคิดให้อันโดะว่า หากนำบะหมี่กรอบไปเติมน้ำร้อนจัด ก็สามารถกินเป็นบะหมี่น้ำได้ทันที ถ้าต้องการรสชาติอื่นๆ ก็แค่เติมเนื้อ เติมผักลงไป
ในปี 2501 บะหมี่สำเร็จรูป (บ้างเรียกบะหมี่กึ่งสำเร็จรูป) ก็ออกสู่ตลาดเป็นครั้งแรก
แต่บะหมี่สำเร็จรูปที่อันโดะตั้งใจให้เป็นสินค้าอาหารสำหรับคนทั่วไป กลับไม่เป็นอย่างที่เขาคิด เพราะมันมีราคาแพงกว่าบะหมี่ปกติทั่วไปถึง 5-6 เท่า คนชั้นแรงงานที่เป็นกลุ่มเป้าหมายแต่แรกของอันโดะจึงไม่นิยม แต่เวลาเพียงไม่ถึงปี บะหมี่สำเร็จรูปก็เข้าขายขายของชำได้มากขึ้นและค่อยๆ แจ้งเกิดสำเร็จ ก่อนจะมีผู้ผลิตหน้าใหม่อื่นๆ ตามมา
ปี 2513 อันโดะส่งออกบะหมี่สำเร็จรูปไปสู่ต่างประเทศ ไปจำหน่ายที่แคลิฟอร์เนีย สหรัฐอเมริกา ตามด้วยการตั้งโรงงานผลิตในเวลาต่อมา นอกจากนี้ยังมีการตั้งโรงงานในฮ่องกง, จีน, เนเธอร์แลนด์ และเยอรมนี
ในช่วงเวลาประมาณ 20 ปี บะหมี่สำเร็จรูปก็สร้างกระแสโลกานุวัตร จากสินค้าของญี่ปุ่น เป็นสินค้าของโลก ที่ไม่ได้เพียงสร้างรายได้แก่ผู้ผลิต หากยังช่วยแผ่ขยายอิทธิพลทางวัฒนธรรมญี่ปุ่นอีกด้วย ดังนั้นชาวญี่ปุ่นยกย่อง “บะหมี่สำเร็จรูป” เป็นประดิษฐกรรมที่ยิ่งใหญ่แห่งศตวรรษที่ 20 อันดับที่ 1 (จากการสำรวจของ Fuji Research Institute, ธันวาคม 2543)
สำหรับประเทศไทย บะหมี่สำเร็จรูปเริ่มเข้าสู่ตลาดเป็นครั้งแรก ประมาณปี 2515 แต่ก็เจอปัญหาเดียวกับการวางตลาดครั้งแรกในญี่ปุ่น คือ บะหมี่สำเร็จรูปราคาแพงกว่าบะหมี่ในร้านบะหมี่ทั่วไป หรือบะหมี่รถเข็น และผู้บริโภคเองก็ไม่คุ้นเคยกับการ “ชง” บะหมี่ด้วยน้ำร้อน
แต่ปี 2516 ประเทศไทยมีภาวะเหตุการณ์ทางการเมืองไม่สงบ ประกอบกับปัญหาเศรษฐกิจ น้ำมันแพง ฯลฯ ทำให้อาหารมีราคาแพง และบางอย่างมีการขาดแคลน จึงกลายเป็นโอกาสของบะหมี่สำเร็จรูปที่ได้แจ้งเกิด เพราะได้ปรุงง่ายและเร็ว ราคาถูก (เพราะสินค้าอื่นๆ ปรับราคาขึ้น)
วันนี้ “บะหมี่สำเร็จรูป” เป็นสินค้ามวลชน สำหรับคนส่วนใหญ่อย่างที่อันโดะตั้งใจแต่แรก ทุกครั้งที่มีประชาชนสำรองสินค้าและอาหาร เพื่อรับมือสถานการณ์การเมือง, ภัยธรรมชาติ หรือโรคระบาด บะหมี่สำเร็จรูปจะเป็นสินค้ากลุ่มแรกๆ ที่หายไปจากชั้นวางสินค้าเสมอ
ข้อมูลจาก :
รังสรรค์ ธนะพรพันธุ์. “นิชชินบะหมี่สำเร็จรูป” ใน, ผู้จัดการรายเดือน ฉบับเดือนกรกฎาคม 2544
หทัยรัตน์ ไชยพุทธา. “ปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมการซื้อของผู้บริโภคบะหมี่กึ่งสาเร็จรูปยี่ห้อมาม่า ในจังหวัดสมุทรปราการ” สารนิพนธ์ ปริญญาบริหารธุรกิจมหาบัณฑิต สาขาวิชาการตลาด มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ มิถุนายน 2553
เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 24 พฤษภาคม 2565
