สมเด็จพระมหาจักรพรรดิ “พ่อตาดุ” พระองค์หนึ่งในประวัติศาสตร์กรุงศรี

ภาพประกอบเนื้อหา - โคลงภาพ "สร้างกรุงศรีอยุธยา" เขียนโดย นายอิ้ม ในสมัยรัชกาลที่ 5 (ภาพจากหนังสือ "พระราชพงศาวดาร เล่ม 1 ฉบับพิมพ์ ร.ศ. 120 พ.ศ. 2444) โดยกรมศึกษาธิการ กระทรวงธรรมการ

สมเด็จพระมหาจักรพรรดิ (พระนามเดิม พระเทียรราชา) สมาชิกของราชวงศ์สุพรรณภูมิ แห่งกรุงศรีอยุธยา แม้พระองค์ไม่ใช่กษัตริย์นักรบ แต่ก็ทรงขยันขันแข็งในการปรับปรุงกฎหมาย ทรงมีพระราชกรณียกิจทางศาสนาที่ดีหลายประการ โดยเฉพาะการปฏิบัติต่อพวกพราหมณ์และคนจน ทรงได้รับการยกย่องว่ามีบุญญาธิการมาก เพราะทรงมีช้างเผือกในครอบครองถึง 7 ช้าง จึงมีพระสมัญญาว่า พระเจ้าช้างเผือก

สมเด็จพระมหาจักรพรรดิ อภิเษกสมรสกับพระสุริโยทัย และมีพระราชโอรสธิดา 5 พระองค์ ซึ่งทรงพระทานพระราชธิดา คือ พระวิสุทธิกษัตรีย์ ให้กับ ออกญาพิษณุโลก (หรือ พระมหาธรรมราชา แห่งราชวงศ์สุโขทัย ในเวลาต่อมา) อันเป็นเหตุให้พระองค์กริ้ว “ลูกเขย” ผู้นี้อย่างมาก

พงศาวดารกรุงศรีอยุธยา ฉบับวัน วลิต ตอนหนึ่งบันทึกว่า

“พระเทียรราชาได้พระราชทานพระธิดาให้อภิเษกกับออกญาพิษณุโลก (Oja Poucelouck) แต่เนื่องจากบุคคลทั้งสองมีความแตกต่างกันมาก ชีวิตสมรสจึงมีแต่การทะเลาะเบาะแว้งและไม่ลงรอยกัน

ในการทะเลาะครั้งหนึ่งออกญาพิษณุโลกได้ตีพระเศียรพระธิดาแตก พระราชธิดาจึงใช้ผ้าซับพระพักตร์เช็ดพระโลหิต ใส่ถ้วยทอง ส่งไปถวายพระราชบิดาที่กรุงศรีอยุธยา พร้อมทั้งมีพระราชสาส์นทูลฟ้องว่าถูกพระสวามีทารุณเพียงใด

ด้วยเหตุนี้พระเจ้าแผ่นดินสยามจึงพิโรธพระราชบุตรเขยเป็นอย่างมาก มีรับสั่งให้ทหารยกกำลังไปฆ่าออกญาพิษณุโลก ออกญาพิษณุโลกได้ทราบข่าวก็ไม่รอให้กองทัพจากกรุงศรีอยุธยามาตั้ง ทิ้งบ้านเมือง รีบหนีไปยังเมืองพะโค

พระเจ้าแผ่นดินแห่งพะโคทรงทราบข่าวว่าออกญาพิษณุโลกหนีมาพึ่งพระบรมโพธิสมภารก็ทรงต้อนรับอย่างดี เมื่อออกญาพิษณุโลกเห็นเช่นนั้นก็ได้ใจ ขอร้องให้พระเจ้าแผ่นดินแห่งพะโค ยกทัพไปทำสงครามกับสยาม” [จัดย่อหน้าใหม่ และขีดเส้นใต้โดยกองบรรณาธิการศิลปวัฒนธรรม]

ส่วนเรื่องความไม่ลงรอยกันระหว่าง พระวิสุทธิกษัตรีย์-พระมหาธรรมราชา หลักฐานในพระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยาและหลักฐานพม่า ก็สะท้อนถึงความแตกแยกระหว่างพระมหาธรรมราชากับบุคคลในครัวเรือนของพระวิสุทธิกษัตรีย์ นับแต่สิ้นสงครามช้างเผือกใน พ.ศ. 2106 เป็นอย่างช้า

อ่านเพิ่มเติม :


ข้อมูลจาก :

ศ.ดร.สุเนตร ชุตินธรานนท์. “ขัตติยนารี แห่งราชอาณาจักรสยาม” ใน, ศิลปวัฒนธรรม ฉบับมกราคม 2546


เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 30 พฤศจิกายน 2564