| ผู้เขียน | เสมียนนารี |
|---|---|
| เผยแพร่ |
รู้จัก “เช็งเม้ง” ครั้งประวัติศาสตร์ ที่คนจีนนับล้านไว้อาลัย “โจวเอินไหล”
“เช็งเม้ง” เป็นวันที่ชาวจีนจะมีการเซ่นไหว้บรรพบุรุษที่ล่วงลับ โดยจะอยู่ในช่วงวันที่ 4-6 เดือนเมษายน แต่คงไม่มีครั้งใดยิ่งใหญ่เท่าวันเช็งเม้งในปี 2519 เพราะประชาชนจีนนับล้านๆ คนต่างมาร่วมไว้อาลัยโจวเอินไหล
โจวเอินไหลคืออดีตนายกรัฐมนตรีของจีน ถึงแก่อสัญกรรมในวันที่ 8 มกราคม พ.ศ. 2519
วันนั้นสำนักงานใหญ่สหประชาชาติ นครนิวยอร์ก สั่ง “ลดธงครึ่งเสา” เพื่อไว้อาลัยแก่โจวเอินไหล (ซึ่งเป็นเรื่องหาดูได้ยากยิ่ง) นักการทูตหลายประเทศแสดงความไม่พอใจ และมีการชุมนุมที่ลานหน้าที่ทำการสหประชาชาติ พร้อมตั้งกระทู้ถามว่า
ทำไมเมื่อประมุขของประเทศเราถึงแก่อสัญกรรม เหตุใดสหประชาชาติไม่มีการลดธงครึ่งเสาให้บ้าง?
เคิร์ท วัลไฮม์ เลขาธิการสหประชาติขณะนั้น ออกมาแถลงการณ์ว่า
“การที่สหประชาชาติลดธงครึ่งเสาเพื่อไว้อาลัยโจวเอินไหลครั้งนี้ เป็นการตัดสินใจของผม เหตุผลก็คือ ประการแรก จีนเป็นอาณาจักรเก่าแก่ทรัพย์สินเงินทองของอาณาจักรนี้มีมากมายก่ายกอง เงินหยวนที่คนในชาตินี้ใช้กันอยู่นั้นก็มีมากมายสุดคณานับ แต่นายกโจวเอินไหลกลับไม่มีเงินฝากธนาคารเลยแม้แต่หยวนเดียว
ประการต่อมา จีนมีประชากรกว่า 1,000 ล้านคน คิดเป็น 1 ใน 4 ของประชากรโลก แต่นายกโจวเอินไหลของพวกเขาไม่มีทายาทเลยแม้แต่คนเดียว
ประมุขแห่งชาติของพวกท่านขอให้ทำได้เพียงข้อหนึ่งข้อใดในสองข้อนี้ เมื่อถึงแก่อสัญกรรมสำนักงานใหญ่สหประชาชาติก็จะลดธงครึ่งเสาเพื่อไว้อาลัยแด่ท่านผู้นั้น”
นั่นคือในเวทีนานาชาติ กลับมาดูในประเทศจีนกันบ้าง
ในประเทศจีน แก๊ง 4 คน พยายามขัดขวางมิให้ประชาชนประกอบกิจกรรมไว้อาลัย และไม่ให้ความสำคัญกับการจากไปของโจวเอินไหล
แล้วความกดดันของประชาชนก็ปรากฏแก่สายตาชาวโลก
เฉพาะที่กรุงปักปิ่ง ตั้งแต่ปลายเดือนมีนาคมผู้คนหลั่งไหลมาจากทั่วประเทศไปชุมนุมกันที่ “จตุรัสเทียนอันเหมิน” เพื่อวางพวงหรีด, กระเช้าดอกไม้, การติดแผ่นปลิว, ท่องกลอน แสดงปาฐกถาไว้อาลัยโจวเอินไหล และกล่าวโทษแก๊ง 4 คน
จำนวนประชาชนที่มาร่วมไว้อาลัยเพิ่มขึ้นเรื่อย โดยไม่นำพาต่อคำสั่งห้ามปรามครั้งแล้วครั้งเล่าของแก๊ง 4 คน
ถึงวันเช็งเม้ง 4 เมษายน 2519 จำนวนประชาชนเพิ่มถึงกว่า 2 ล้านคน จำนวนพวงหรีดกองสูงเป็นภูเขา และคำขวัญที่ประชาชนนับล้านร้องประกาศว่า “ผู้ใดคัดค้านโจวเอินไหล เราโค่นล้มผู้นั้น”
เชาวน์ พงษ์พิชิต เปรียบเทียบการจากไปของขงเบ้ง-โจวเอินไหล สองอัครมหาเสนาบดี ว่า ขงเบ้งก่อนถึงแก่อสัญกรรมได้สั่งความไว้ว่า ถ้าสุมาอี้ส่งทหารติดตาม ให้จัดทหารตั้งรับเป็นหน้ากระดาน แล้วเอาหุ่นไม้ทำลวงว่าตนยังมีชีวิตอยู่ สุมาอี้เห็นก็จะตกใจถอยทัพไปเอง หากโจวเอินไหล ไม่ได้ทำกลลวงใด แต่เจตนารมณ์อันยิ่งใหญ่ของเขาอยู่ในใจประชาชนโดยตลอด
เช็งเม้งในปี 2519 จึงเป็น “เช็งเม้ง” ครั้งประวัติศาสตร์ ที่ชาวจีนไม่เคยลืม
อ่านเพิ่มเติม :
- ไหว้ เช็งเม้ง ทำไมต้องไหว้เดือนเมษา เดือนหนึ่งที่อากาศร้อนตับแตก
- 8 มกราคม 2519 สิ้นโจวเอินไหล สหประชาติประกาศลดธงครึ่งเสาไว้อาลัย
- โจวเอินไหลพูดอะไร? ที่โต๊ะอาหารต่อหน้าอดีตจักรพรรดิปูยี-อดีตชาวแมนจูผู้ยากจน
ข้อมูลจาก :
เชาวน์ พงษ์พิชิต. โจวเอินไหล รัฐบุรุษจีน, สำนักพิมพ์มติชน
ถาวร สิกขโกศล. เทศกาลจีนและการเซ่นไหว้, สำนักพิมพ์มติชน
เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 5 เมษายน 2562
