วัดไชยวัฒนาราม กับคติ “กำแพงจักรวาล” ในยุคกรุงศรีอยุธยา

วัดไชยวัฒนาราม สร้างด้วย คติ กำแพงจักรวาล สมัย อยุธยา
(ขอบคุณข้อมูลและภาพจากเพจสำนักศิลปากรที่ ๓ พระนครศรีอยุธยา)

“วัดไชยวัฒนาราม” กับคติ “กำแพงจักรวาล” ในสมัย อยุธยา

วัดไชยวัฒนาราม เป็นพระอารามหลวงสมัยอยุธยา สร้างในสมัย สมเด็จพระเจ้าปราสาททอง พระองค์โปรดให้สร้างขึ้นบนที่ดินซึ่งเป็นนิวาสถานของพระราชชนนี ในปีที่เสด็จขึ้นเสวยราชย์ คือ พ.ศ. 2173 และสถาปนาให้เป็นวัดฝ่ายอรัญวาสี เพื่ออุทิศถวายพระราชชนนี และเพื่อเฉลิมพระเกียรติเมื่อครั้งที่พระองค์ทรงได้รับชัยชนะต่อเมืองเขมร

Advertisement

โบราณสถานภายในวัดประกอบด้วย พระปรางค์ขนาดใหญ่ เป็นประธานของวัด และมีปรางค์มุมตั้งอยู่บนฐานไพทีเดียวกัน ล้อมรอบด้วยระเบียงคด บริเวณทิศทั้งแปดของระเบียงคดมีอาคารทรงปราสาทยอด เรียกว่า “เมรุ” ล้อมรอบองค์ปรางค์ประธาน ส่วนด้านนอกระเบียงคดด้านทิศตะวันออกเป็นที่ตั้งของ พระอุโบสถ และเจดีย์ย่อมุมไม้สิบสอง จำนวน 2 องค์

ศาสตราจารย์เกียรติคุณ ดร.สันติ เล็กสุขุม ให้ความเห็นใน “งานช่าง คำช่างโบราณ” (สำนักพิมพ์มติชน) ว่า เมรุทิศ เมรุราย (เมรุมุม) วัดไชยวัฒนาราม คือ  กำแพงจักรวาล ที่ล้อมรอบทวีปทั้ง 4 ซึ่งแทนค่าด้วยปรางค์ขนาดเล็ก 4 องค์ ประจำมุมทั้งสี่ของปรางค์ประธานอันเป็นศูนย์กลางจักรวาล

อ่านเพิ่มเติม :

สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่ 


ขอบคุณข้อมูลและภาพจากเพจ สำนักศิลปากรที่ ๓ พระนครศรีอยุธยา


เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 19 เมษายน 2564