วัดไชยวัฒนาราม กับพระราชกระทู้ของร.5 ว่าด้วยพระราชอัธยาศัยสมเด็จพระเจ้าปราสาททอง

วัดไชยวัฒนาราม (ภาพประกอบจาก หนังสือ งานช่าง คำช่างโบราณ ขอ ง อ.สันติ เล็กสุขุม)

แอดมินเห็นผู้คนไปวัดไชยวัฒนารามกันอย่างเนืองแน่นก็เลยนึกถึงพระราชกระทู้ของรัชกาลที่ 5 ที่ว่าด้วย พระราชอัธยาศัยของสมเด็จพระเจ้าปราสาททอง ซึ่งโปรดเกล้าฯ ให้ พระยาโบราณราชธานินทร์ (พร เดชะคุปต์) แก้ถวายตามความคิดเห็น ซึ่งมีอยู่ข้อหนึ่งท่านทรงเขียนถึงวัดไชยวัฒนาราม กับ ปราสาทพระนครหลวง (จากหลายข้อ) ดังนี้

“ให้ช่างออกไปถ่ายอย่างพระนครหลวงจะมาสร้างเป็นที่ประทับร้อน รู้ว่าเจ้าแผ่นดินเขมรมีบุญมาก เป็นไพร่ๆ ลอยมาเป็นผู้มีบุญเหมือนตัว จึงอยากจะเอาอย่าง รู้ว่าใหญ่โตและทำด้วยศิลาทั้งนั้น แต่ไม่รู้ว่ารูปร่างสัณฐานเป็นอย่างไร หมายว่าจะอยู่ได้สบาย

ครั้นไปถ่ายมา หน้าตาเป็นวัดมากกว่าเป็นบ้าน แต่จะไม่ทำก็เสียเกียรติยศ จึงทำไปตามเลยเล็กๆ ไม่เอาพระทัยใส่เหมือนวัดชัยวัฒนาราม ด้วยผิดหมาย จึงได้เลยค้างมาจนเดี๋ยวนี้ เป็นพยานให้เห็นว่ารู้เร็วแต่ไม่ใช่รู้จริง”

พระยาโบราณฯ ก็มีคำสนองพระราชกระทู้ดังกล่าวในข้อนี้ว่า

“4. ในข้อที่ให้ช่างออกไปถ่ายอย่างพระนครหลวง จะมาทำเป็นที่ประทับร้อน ครั้นไปถ่ายมาหน้าตาเป็นวัดมากกว่าเป็นวังจึงทำไปตามเล็กๆ ไม่เอาพระทัยใส่เหมือนวัดชัยวัฒนาราม ทรงพระราชดำริเห็นว่า เป็นพยานให้เห็นว่ารู้เร็วแต่ไม่ใช่รู้จริงนั้น ข้าพระพุทธเจ้าเห็นด้วยเกล้าฯ ว่า การที่ให้ช่างไปถ่ายอย่างพระนครหลวงมาสร้างในพระนครนั้น ก็ด้วยเหตุที่จะแสดงพระเกียรติยศว่า กรุงศรีอยุธยาในเวลานั้น มีกำลังและอำนาจมาก ถึงกับไปถ่ายเอาอย่างปราสาทศิลาพระนครหลวง ซึ่งคนในเวลานั้น ถือว่าเป็นของเทวดาสร้าง มาไว้ในบ้านเมืองได้ ถึงจะประทับในนั้นไมได้ ดูก็น่าจะไม่เป็นที่เสียหายอย่างไร”

คิดเห็นประการใด ยิ่งทำให้วิชาประวัติศาสตร์สนุกกันครับ


เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรก เมื่อ 5 มีนาคม พ.ศ. 2561