เปิดเหตุผล 3 ประการ ทำไม ญี่ปุ่น ไม่ยึดไทยเป็นเมืองขึ้นในสงครามโลกครั้งที่ 2

ช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 ทั่วทั้งโลกเกิดความปั่นป่วน หลังจาก “อดอล์ฟ ฮิตเลอร์” ผู้นำนาซี ขึ้นมามีบทบาทและอำนาจสูงในเยอรมนี ทั้งยังสร้างความเชื่อมั่นให้ชาวเยอรมันว่าพวกเขาจะกลับมายิ่งใหญ่อีกครั้ง หลังแพ้สงครามโลกครั้งที่ 1 และสูญเสียอะไรหลายอย่างให้กับประเทศอื่นมากมาย

ขณะเดียวกันในโลกตะวันออก “ญี่ปุ่น” ที่ตอนนั้นคือจักรวรรดิญี่ปุ่น ก็รุกคืบแผ่ขยายอำนาจของตนเองไปในพื้นที่ใกล้เคียง เช่น จีน เกาหลี เวียดนาม ลาว กัมพูชา รวมถึงไทย

ทว่าเมื่อเทียบกับความโหดร้ายของไทยกับประเทศใกล้เคียงที่ญี่ปุ่นเข้าไปตั้งฐาน หลายคนก็มองว่าญี่ปุ่นกับไทยนั้นมีมิตรภาพอันดีต่อกัน ทั้งญี่ปุ่นยังไม่ได้ยึดไทยเป็นเมืองขึ้น

เรื่องนี้ ได้รับการตั้งคำถามและวิเคราะห์ไว้ในหนังสือ 78 ปี วันสันติภาพไทย: เมืองไทยสมัยสงครามโลก ครั้งที่สอง โดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แถมสุข นุ่มนนท์ นักประวัติศาสตร์ไทยชื่อดังผู้ล่วงลับ ดังนี้

ประการแรก อ. แถมสุข วิเคราะห์ไว้ว่า เนื่องจากญี่ปุ่นกำลังสนใจยึดครองประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่เป็นอู่ข้าวอู่น้ำสำคัญ เช่น อินโดนีเซีย มลายู สิงคโปร์ ถ้าหากว่าญี่ปุ่นเป็นมิตรกับไทย และได้รับการสนับสนุนจากไทยให้เดินทัพผ่านไปยังประเทศเหล่านั้น ก็จะทำให้ไม่ต้องสูญเสียกองกำลังโดยไม่จำเป็น ญี่ปุ่นจึงต้องเป็นมิตรกับไทยเข้าไว้

ประการที่ 2 ผู้เชี่ยวชาญด้านประวัติศาสตร์บอกว่า หลังจากญี่ปุ่นเดินทัพเข้ามาในไทยแล้ว ญี่ปุ่นได้ลงนามร่วมกับไทยในสัญญาพันธมิตร ณ วัดพระศรีรัตนศาสดาราม ญี่ปุ่นจึงต้องทำตามคำสัญญาที่ให้ไว้ เนื่องจากพื้นเพเดิมแล้วคนญี่ปุ่นเป็นคนรักษาสัจจะ

ประการสุดท้าย คาดว่าเป็นเพราะญี่ปุ่นต้องคงภาพพจน์ในฐานะมหาประเทศที่เข้ามาช่วยปลดแอกบรรดาประเทศเมืองขึ้นในกลุ่มเอเชีย ที่ตอนนั้นอยู่ใต้อำนาจจักรวรรดิตะวันตก ตามที่ญี่ปุ่นโฆษณาไว้ ซึ่งไทยยังเป็นประเทศเดียวในเอเชียที่มีเอกราช จึงทำให้ญี่ปุ่นยังเป็นมิตรกับไทย และไม่ได้ประกาศว่าไทยเป็นเมืองขึ้นของญี่ปุ่น

ทั้งหมดนี้คือทัศนะของศาสตราจารย์เกียรติคุณ แถมสุข นุ่มนนท์ เกี่ยวกับเหตุผลที่ ทำไม ญี่ปุ่น ไม่ยึดไทยเป็นเมืองขึ้นในสงครามโลกครั้งที่ 2 

อ่านเพิ่มเติม :

• รัชกาลที่ 7 ทรงจัดการค่าใช้จ่ายอย่างไรขณะประทับที่อังกฤษ ช่วงต้นสงครามโลกครั้งที่ 2
• ชีวิตคนไทยช่วง สงครามโลกครั้งที่ 2 ใช้ถ่านหุงข้าวให้รถวิ่งแทนน้ำมัน-โจรอาละวาดหนัก
• ความสัมพันธ์ระหว่างไทย-ญี่ปุ่น ในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2
• ข้อเท็จจริงที่ทำให้ไทย “ไม่แพ้” ใน “สงครามโลกครั้งที่ 2” ไม่ใช่เพราะไทย เพราะนโยบายสหรัฐ?

สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่

อ้างอิง : 

แถมสุข นุ่มนนท์, 2478-2565. 78 ปี วันสันติภาพไทย: เมืองไทยสมัยสงครามโลก ครั้งที่สอง. [ม.ป.ท.]:มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2566. สืบค้นเมื่อวันที่ 26 มีนาคม 2568. https://digital.library.tu.ac.th/tu_dc/frontend/Info/item/dc:305590.

เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 26 มีนาคม 2568