ผู้เขียน | สุทธาสินี จิตรกรรมไทย เจียจันทร์พงษ์ |
---|---|
เผยแพร่ |
เกาะบอร์เนียว (Borneo) ตั้งอยู่ทางตะวันตกเฉียงใต้ของมหาสมุทรแปซิฟิก คนส่วนใหญ่มักคุ้นกันว่า เกาะนี้เป็นส่วนหนึ่งของประเทศอินโดนีเซีย ซึ่งก็ถูกต้อง แต่ที่จริงแล้ว เกาะดังกล่าวยังเป็นที่ตั้งของอีก 2 ประเทศ แล้วมีประเทศอะไรบ้าง?
เกาะบอร์เนียว เกาะใหญ่อันดับ 3 ของโลก
บอร์เนียว มีพื้นที่ราว 743,330 ตารางกิโลเมตร นับว่าใหญ่สุดเป็นอันดับ 3 ของโลก รองจาก เกาะกรีนแลนด์ (Greenland) ซึ่งมีพื้นที่ราว 2.16 ล้านตารางกิโลเมตร และ เกาะนิวกินี (New Guinea) ที่มีพื้นที่ราว 800,000 ตารางกิโลเมตร (ส่วนไทยมีพื้นที่ราว 513,000 ตารางกิโลเมตร)
เกาะนี้มีธรรมชาติอันอุดมสมบูรณ์ มีลักษณะภูมิประเทศเป็นภูเขา ป่าร้อนชื้น และแม่น้ำหลายสาย และยังขึ้นชื่อเรื่องการเป็นแหล่งที่มีความหลากหลายทางชีวภาพมากสุดแห่งหนึ่งในโลกอีกด้วย
ที่สำคัญคือบอร์เนียวเป็นแหล่งที่มีทรัพยากรน้ำมันและก๊าซธรรมชาติมากสุดในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
ที่ตั้ง 3 ประเทศ
73% ของพื้นที่บนบอร์เนียวเป็นของประเทศอินโดนีเซีย คือ กาลิมันตัน (Kalimantan) ที่แบ่งออกเป็น 5 จังหวัดตามภูมิศาสตร์ คือ กาลิมันตันเหนือ กาลิมันตันตะวันออก กาลิมันตันตะวันตก กาลิมันตันกลาง และกาลิมันตันใต้
ทั้งนี้ เมืองหลวงใหม่ของอินโดนีเซีย คือ “กรุงนุสันตารา” (Nusantara)” จะตั้งอยู่ในพื้นที่จังหวัดกาลิมันตันตะวันออก แทนที่เมืองหลวงเดิมคือ กรุงจาการ์ตา ตั้งอยู่บนเกาะชวา ที่ประสบปัญหาความหนาแน่นของเมืองในด้านต่างๆ เช่น ประชากร การจราจร สิ่งแวดล้อม ฯลฯ
อีก 26% ของพื้นที่เป็นของประเทศมาเลเซีย โดยเป็นที่ตั้งรัฐซาบาห์ (Sabah) ทางเหนือสุดของเกาะ และรัฐซาราวัก (Sarawak)
ส่วนอีก 1% ของเกาะ คือ 5,765 ตารางกิโลเมตร เป็นที่ตั้งของประเทศบรูไน
ความที่ชายแดนอินโดนีเซีย-มาเลเซีย บนเกาะบอร์เนียว ยาวกว่า 1,000 กิโลเมตร จึงมีความขัดแย้งเกิดขึ้น โดยครั้งใหญ่คือ “Borneo Confrontation” ระหว่าง ค.ศ. 1963-1966 ในยุคที่ซูการ์โนเป็นประธานาธิบดีอินโดนีเซีย
แบ่งปันพื้นที่
บอร์เนียวไม่ใช่เกาะเดียวในโลกที่มีหลายประเทศอยู่ด้วยกัน เพราะยังมีอีกหลายเกาะที่มีลักษณะเช่นนี้ อาทิ
เกาะนิวกินี เป็นที่ตั้งของอินโดนีเซียและปาปัว นิวกีนี
เกาะติมอร์ (Timor) เป็นที่ตั้งของติมอร์-เลสเต (ประกาศเอกราชจากอินโดนีเซีย เมื่อ ค.ศ. 2002) และอินโดนีเซีย
เกาะเซบาติก (Sebatik) เป็นที่ตั้งของอินโดนีเซียและมาเลเซีย
เกาะไอร์แลนด์ (Ireland) เป็นที่ตั้งของประเทศไอร์แลนด์และสหราชอาณาจักร
เกาะไซปรัส (Cyprus) เป็นที่ตั้งของไซปรัสและสหราชอาณาจักร
เกาะฮิสปันโยลา (Hispaniola) เป็นที่ตั้งของสาธารณรัฐโดมินิกันและเฮติ
เกาะเตียร์รา เดล ฟุเอโก (Tierra del Fuego) เป็นที่ตั้งของชิลีและอาร์เจนตินา
ดูตามนี้แล้ว ภูมิศาสตร์จึงไม่ใช่แค่เรื่องสถานที่ แต่เป็นเรื่อง “ภูมิรัฐศาสตร์” ที่มีความสำคัญต่อมิติความสัมพันธ์ระหว่างประเทศอยู่ไม่น้อย
หมายเหตุ : หากใครสนใจเรื่องชายแดนอินโดนีเซีย-มาเลเซีย มีภาพยนตร์ที่ใช้ประเด็นนี้เป็นฉากหลัง คือ Borderless Fog (2024) หนังสัญชาติอินโดนีเซีย สตรีมทาง Netflix
อ่านเพิ่มเติม :
- จุดเริ่มต้น “อิสลาม” ใน “อินโดนีเซีย” ก่อนเป็นชาติที่มีชาวมุสลิมมากที่สุดในโลก
- “นุสันตารา” ชื่อเมืองหลวงใหม่อินโดนีเซีย แปลว่าอะไร?
- เดวี ซูการ์โน จากสาวทำงานในคลับ สู่สตรีหมายเลข 1 อินโดนีเซีย
สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่
อ้างอิง :
สถานเอกอัครราชทูต ณ บันดาร์เสรีเบกาวัน. “เกร็ดความรู้เกี่ยวกับบรูไน”. เข้าถึงเมื่อ 20 สิงหาคม 2567.
Britannica, The Editors of Encyclopaedia. “Borneo”. Encyclopedia Britannica, 17 Aug. 2024, https://www.britannica.com/place/Borneo-island-Pacific-Ocean. Accessed 21 August 2024.
“Islands That Are Shared By More Than One Country”. Accessed 21 August 2024.
เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 21 สิงหาคม 2567