“วัดหนัง” วัดเก่าแก่สมัยอยุธยา ที่ยังคง “ชื่อเดิม” จนถึงรัตนโกสินทร์

วัดหนัง
วัดหนัง แขวงบางค้อ เขตจอมทอง กรุงเทพฯ (ภาพจาก กองบรรณาธิการศิลปวัฒนธรรม)

วัดเก่าแก่สมัยกรุงศรีอยุธยา ที่ยังยั่งยืนมาจนถึงปัจจุบันมีหลายสิบแห่ง เช่น วัดเสาประโคน, วัดพลับ, วัดทองบน, วัดมะกอกใน ฯลฯ แต่วัดเหล่านั้นเปลี่ยนชื่อไปหมดแล้ว วัดที่ยังใช้ชื่อเดิมเรื่อยมา อาจมีเพียง “วัดหนัง” แขวงบางค้อ เขตจอมทอง กรุงเทพฯ 

สันนิษฐานว่า มีการสร้าง “วัดหนัง” ขึ้นในรัชกาลพระเจ้าท้ายสระ (พ.ศ. 2251-2275) อ้างอิงหลักฐานจากระฆังโบราณของวัด ที่จารึกไว้ว่าสร้างขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2260 มีพระมหาพุทธรักขิตกับหมื่นเพชรพิจิตรเป็นหัวหน้าพร้อมด้วยพระภิกษุ สามเณร ทายก ทายิกา ฯลฯ ร่วมกันสร้างระฆังใบนี้

Advertisement

วัดหนังเคยเป็นวัดร้างราว 200 กว่าปี ต่อมา สมเด็จพระศรีสุลาลัย พระบรมราชชนนีในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงบูรณะสถาปนาวัดขึ้นใหม่ทั้งพระอาราม ด้วยพระปัยยิกา (ยาทวด) เป็นคหบดีชาวสวนอยู่แถววัดหนัง ริมคลองด่าน เมื่อสมเด็จพระศรีสุลาลัยสิ้นพระชนม์ (พ.ศ. 2380) รัชกาลที่ 3 ทรงรับดำเนินการต่อจากพระบรมราชชนนีจนแล้วเสร็จ และทรงสถาปนาขึ้นเป็นวัดหลวง ชนิดราชวรวิหาร

ต่อมา พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงมีพระราชปรารภกับสมเด็จพระวันรัต (แดง) วัดสุทัศน์ฯ ให้ช่วยพิจารณาสมภารผู้มีความสามารถมาปกครองวัดหนัง เพื่อสร้างความเจริญแก่วัด ด้วยบรรดาพระอารามต่างๆ เริ่มทรุดโทรม ที่สุดจึงได้พระอธิการเอี่ยม หรือ “หลวงปู่เอี่ยม” จากวัดโคนอนมาครองวัดหนัง ตั้งแต่ พ.ศ. 2441

หลวงปู่เอี่ยมบูรณปฏิสังขรณ์พระอารามของวัดที่ทรุดโทรมได้สมดังพระราชประสงค์ของรัชกาลที่ 5 และยังสร้างชื่อให้วัดหนัง ด้วยท่านเป็นพระที่มีอภิญญาสูง พระปิดตาหลวงปู่เอี่ยม เป็นหนึ่งในทำเนียบพระปิดตาที่ขึ้นชื่อเรื่องพุทธคุณจวบจนปัจจุบัน

ส่วน “วัดหนัง” ก็ยังคงชื่อเดิมไม่เคยเปลี่ยน เพียงเติมสถานะพระอารามหลวง ที่รัชกาลที่ 3 ทรงสถาปนา ต่อท้ายชื่อวัดเป็น “วัดหนังราชวรวิหาร” 

อ่านเพิ่มเติม :

สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่


อ้างอิง :

ซารีนา จุลธีระ. เอกสารการศึกษาเฉพาะบุคคลเรื่อง “ศึกษาการจัดการพิพิธภัณฑ์เพื่อการศึกษาวัดหนังราชวรวิหาร เขตจอมทอง กรุงเทพมหานคร” หลักสูตรปริญญาศิลปศาสตรบัณฑิต (โบราณคดี) คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร ปีการศึกษา 2550.

กองบรรณาธิการข่าวสด.  12 พระปิดตา ยอดนิยม, สำนักพิมพ์มติชน 2557.


เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 3 กรกฎาคม 2567