“พรพิรุณ” ศิลปินแห่งชาติ เผยเหตุเป็นนักดนตรี-นักแต่งเพลง สู่การประพันธ์ผลงานระดับชาติ

ครูพรพิรุณ - สุคนธ์ พรพิรุณ (ภาพจาก ศิลปวัฒนธรรม, ตุลาคม 2559)

…ครูพรพิรุณ มีชื่อจริงว่า สุคนธ์ พรพิรุณ ให้สัมภาษณ์ในวารสารปากไก่ (ของสมาคมนักเขียนแห่งประเทศไทย ฉบับรางวัลพระองค์วรรณฯ (พลตรี พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวรรณไวทยากร กรมหมื่นนราธิปพงศ์ประพันธ์) เมื่อสิงหาคม 2559) ว่า

…เกิดเมื่อวันที่ 1 พฤศจิกายน 2478 ในกรมทหาร จังหวัดราชบุรี แต่ในทะเบียนบ้านตอนย้ายไปย้ายมาถูกเปลี่ยนเลยกลายเป็นคนเกิดวันที่ 1 พฤษภาคม 2479 บิดาชื่อ พันเอกพิเศษ จรัส กุสุมภ์ แต่ไม่เคยทราบชื่อมารดาเพราะถูกปิดบัง มีมารดาเลี้ยงชื่อ นางสาคร กุสุมภ์ มีน้องอีก 3 คน

สาเหตุที่เปลี่ยนนามสกุลเป็นพรพิรุณ เพราะคนในครอบครัวดูถูกว่าเป็นพวกเต้นกินรำกินทำให้เสื่อมเสียชื่อเสียง เสียนามสกุล

ครูพรพิรุณเรียนหนังสือหลายแห่ง เริ่มจากอนุบาลซึ่งเป็นโรงเรียนตามบ้าน เรียนระดับประถมศึกษาที่โรงเรียนเทเวศร์วิทยาลัยและจบมัธยมศึกษาปีที่ 6 จากโรงเรียนเซนต์ฟรังซีสซาเวียร์คอนแวนต์ หลังจากนั้นสอบเข้าเรียนวิทยาลัยพยาบาล ปี 2495 จบการศึกษาปี 2498

ครูให้สัมภาษณ์ถึงสาเหตุที่มาเป็นนักดนตรีนักแต่งเพลงว่า ขณะเรียนพยาบาลปี 2 ขึ้นปีที่ 3 ตอนนั้นมี ครูนารถ ถาวรบุตร กับ ครูจิระ แก้วสมัย มาสอนดนตรี หลังจากจบวิทยาลัยพยาบาลได้ไม่นานก็เข้าวงการเพราะทนมนต์เสียงเพลงไม่ไหว ครูบอกว่า

“ก็มันวิ่งอยู่ในหัวทุกวัน นี่จึงเป็นเหตุให้มาเป็นนักแต่งเพลง”

เพลงที่แต่งแล้วสร้างชื่อเสียงมีหลายเพลง อย่างเช่นแต่งกับ ครูสมาน กาญจนะผลิน เพลงแรกคือ เสียดาย รวงทอง ทองลั่นธม ร้องไว้เมื่อปี 2502 หลังจากนั้นก็แต่งเพลงแปลงบ้าง เช่น นำทำนองเพลงฝรั่งมาใส่เนื้อไทยเป็นเพลงชื่อ อ้อมรักเพ็ญจันทร์ สุเทพ วงศ์กำแหง ร้อง เพลงคิมหันต์พิศวาส ชรินทร์ นันทนาคร ร้อง สองเพลงนี่เป็นที่นิยมมากของคอเพลง

มีเพลงจากละครโทรทัศน์อีกหลายเรื่อง เช่น รางวัลชีวิต พันเอก ถาวร ช่วยประสิทธิ์ ผบ.ทีวีช่อง 5 สนามเป้าในขณะนั้นสั่งให้แต่ง และให้ ชัชฎาภรณ์ รักษณาเวช รองนางสาวไทยขับร้อง ยังมีเพลงรอยมลทิน จากละครเรื่องรอยมลทิน บทประพันธ์ของทมยันตี นี่ครูก็แต่ง

ส่วนเพลงแรกที่แต่งให้วงสุนทราภรณ์ชื่อเพลงฉันยังคอย แต่งกับ ครูเอื้อ สุนทรสนาน เมื่อ พ.ศ. 2503 เพลงนี้ครูเอื้อร้องบันทึกเสียงเอง…

ครูพรพิรุณบอกว่า เพลงนี้เมื่อออกทางวิทยุครั้งแรกคอเพลงชอบกันมากเพราะลีลาอารมณ์เพลงถูกใจแฟนๆ แฟนเพลงสุนทราภรณ์ร้องได้ทุกคน เรียกว่าเป็นเพลงดังของครูอีกเพลงหนึ่ง

หลังจากนั้นมามีเพลงอื่นที่แต่งกับครูเอื้อจนโด่งดังมาก เช่น เพลงขอให้เหมือนเดิม ที่ครูเอื้อร้อง “ก่อนจากกันคืนนั้นสองเรา แนบซบเนาเคล้าคลอเพ้อพรอดภิรมย์ หวานล้ำบำเรอเธอให้ชิดชม ฉันกอดเล้าโลมชื่นใจ …”

ฝนหยาดสุดท้าย บุษยา รังสี นักร้องชื่อดังของสุนทราภรณ์ร้อง “ฝนหยาดสุดท้าย หัวใจหวั่นไหวให้ตรม ซ่อนรอยน้ำตาขื่นขมร้าวระบมสุดที่จะฝืน ถึงคราวจำพรากโศกซ้ำกล้ำกลืน ฉันนอนซบหมอนสะอื้นค่ำคืนผวาโศกศัลย์ …”

ครูพรพิรุณยังให้สัมภาษณ์ถึงเพลงที่สร้างความภูมิใจให้กับตัวท่านเองด้วยเพลงสำคัญระดับชาติที่เคยประพันธ์ไว้หลายเพลง เช่น

เพลง เราจะครองแผ่นดินโดยธรรม วาระเสด็จขึ้นครองราชย์ปีที่ 50 ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เพลง ใต้ร่มเย็น ตามโครงการของ พลเอก หาญ ลีลานนท์ เมื่อปี 2541 เพลงพระผู้ทรงเป็นพลังแผ่นดิน กับเพลงพระมิ่งมาตามหาราชินี เมื่อปี 2551

ครูพรพิรุณเคยได้รับพระราชทานรางวัลแผ่นเสียงทองคำ ประเภทเรียบเรียงเสียงประสานจากเพลงขอปันรัก ซึ่งครูบอกว่าเป็นเกียรติยศแก่ตัวท่านเองเป็นอย่างมาก…

 

หมายเหตุ : เนื้อหานี้คัดส่วนหนึ่งจากบทความ “เพลงฉันยังคอย” โดย บูรพา อารัมภีร ในศิลปวัฒนธรรม ฉบับตุลาคม 2559


เผยแพร่เนื้อหาในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 23 กันยายน 2563