GLBT คำเรียกกลุ่มผู้มีความหลากหลายทางเพศในอดีต ก่อนกลายเป็น LGBTQ+

LGBTQ+ GLBT
อักษร LGBTQ (ภาพจาก : pixabay)

บทบาทครั้งสำคัญของชาวเลสเบี้ยน จาก GLBT สู่การกำเนิดคำเรียก LGBTQ+

ภาพจาก : pixabay

วันที่ 23 มกราคม พ.ศ. 2568 ถือเป็นจุดเริ่มต้นของประวัติศาสตร์หน้าใหม่ของกลุ่มผู้มีความหลากหลายทางเพศ เมื่อประเทศไทยประกาศใช้ “พ.ร.บ.สมรสเท่าเทียม” หรือ “กฎหมายสมรสเท่าเทียม” นับเป็นชัยชนะครั้งยิ่งใหญ่ของชุมชน LGBTQ+ และผู้สนับสนุนสิทธิมนุษยชนในประเทศไทย

คำย่อ LGBTQ+ ใช้เพื่อบ่งบอกถึงอัตลักษณ์ทางเพศและเพศวิถีที่หลากหลาย โดยเครื่องหมายบวกในคำย่อนี้มีการเพิ่มเข้ามาเพื่อให้ครอบคลุมความหลากหลายที่เพิ่มขึ้น พร้อมทั้งรองรับอัตลักษณ์ใหม่ ๆ ที่เกิดขึ้นในสังคม

LGBTQ+ คือคำย่อที่มาจาก เลสเบี้ยน (Lesbian) เกย์ (Gay) ไบเซ็กชวล (Bisexual) ทรานส์เจนเดอร์ (Transgender) และ เควียร์ (Queer) หรือ กำลังตั้งคำถามทางเพศ (Questioning) ส่วนเครื่องหมายบวก (+) ใช้เพื่อรวมกลุ่มเพศและอัตลักษณ์ที่หลากหลายอื่น ๆ เช่น เอเซ็กชวล (Asexual) แพนเซ็กชวล (Pansexual) ฯลฯ

แต่รู้หรือไม่ว่า ก่อนจะมาเป็นคำว่า LGBTQ+ คำนี้เคยเป็น LGBT และถ้าย้อนไปอีก แรกสุดคือ GLBT

เหตุใดถึงลำดับแบบนี้ และอะไรทำให้ GLBT กลายเป็น LGBT?

ช่วง ค.ศ. 1970 และช่วงต้น 1980 กลุ่มชายรักชายเป็นคนกลุ่มแรกที่ออกมาเคลื่อนไหวเพื่อสิทธิของกลุ่มผู้มีความหลากหลายทางเพศ ต่อมาพวกเขาเรียกตนเองว่า GLBT คือกลุ่มที่รวบรวมชาว Gay, Lesbian, Bisexual และ Transgender ไว้ด้วยกัน

ขณะเดียวกัน ชาวข้ามเพศหรือชาวเลสเบี้ยนในสมัยนั้นยังไม่ได้รับการยอมรับมากนัก ถึงแม้คำดังกล่าว จะตั้งขึ้นเพื่อเป็นคำย่อที่รวบรวมกลุ่มคนเข้าไว้ด้วยกัน แต่ชาวเกย์ในสมัยนั้นยังคงเหยียดอัตลักษณ์อื่น ๆ อยู่บ้าง

มะเร็งเกย์? โรคเอดส์? HIV?

ทศวรรษ 1980-1990 เกิดวิกฤตโรคเอดส์ระบาดขึ้น ช่วงแรกไม่มีใครรู้ที่มาแน่ชัดว่าโรคนี้คืออะไร ติดต่อกันผ่านวิธีไหน หรือใครเสี่ยงที่จะติดเชื้อบ้าง แต่ผู้ป่วยกลุ่มแรกที่พบส่วนใหญ่เป็นกลุ่มผู้ชายที่มีเพศสัมพันธ์กับผู้ชาย (Men who have sex with men-MSM) สมัยนั้นจึงเรียกโรคนี้ว่า “มะเร็งเกย์” ซึ่งในปี 1982 ได้เปลี่ยนเป็นเรียก “โรคขาดภูมิคุ้มกันที่เกี่ยวข้องกับเกย์” (Gay-related immune deficiency-GRID) 

ต่อมา ทางการแพทย์ลงความเห็นว่า ผู้ที่มีเพศสัมพันธ์แบบต่างเพศก็เสี่ยงติดเชื้อได้เช่นกัน และภายหลัง คณะกรรมการระหว่างประเทศว่าด้วยอนุกรมวิธานวิทยาของไวรัส ได้ประกาศว่า แท้จริงแล้วไวรัสที่ทำให้เกิดโรคเอดส์นั้นเรียกว่า HIV (Human Immunodeficiency Virus) ไม่ใช่โรคมะเร็งเกย์แต่อย่างใด

ทำไมปัจจุบันถึงใช้คำย่อว่า LGBTQ+ ?

อักษร LGBTQ (ภาพจาก : pixabay)

ปัจจัยสำคัญที่ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของลำดับตัวอักษรจาก GLBT เป็นคำว่า LGBT และต่อมาคือ LGBTQ+ มาจากกลุ่มผู้หญิงที่เป็นเลสเบี้ยน ผู้มีบทบาทสำคัญในการดูแลและรักษาทางการแพทย์ให้เหล่าเกย์ที่ติดเชื้อเอชไอวี พวกเธอบริจาคเลือด จัดหาอาหารและที่พักให้ผู้ป่วยเหล่านี้ และคอยดูแลผู้ป่วยด้วยความเต็มใจ ในขณะที่หลายคนไม่ให้ความร่วมมือหรือให้ความช่วยเหลือและปฏิบัติต่อพวกเขาด้วยความรังเกียจ

หลายคนอาจมองว่านี่ไม่ใช่เรื่องสำคัญ แต่ทุกคนที่อยู่ในกลุ่มความหลากหลายทางเพศเริ่มเปิดรับแนวคิดทางสตรีนิยมมากขึ้น เป็นเหตุให้เกิดการผลักดันให้เปลี่ยนลำดับของตัวอักษร เนื่องจากชาวเลสเบี้ยนในตอนนั้นเต็มใจที่จะดูแลคนที่ถูกมองข้ามจากสังคม

ด้วยเหตุนี้ การเปลี่ยนลำดับตัวอักษรให้ตัว L ของเลสเบี้ยนขึ้นมาอยู่ข้างหน้า ในคำว่า LGBTQ+ จึงเป็นการเปลี่ยนเพื่อเป็นเกียรติและยกย่องชาวเลสเบี้ยนที่เป็นกำลังสำคัญในช่วงที่ชาวเกย์เผชิญกับความยากลำบาก

อ่านเพิ่มเติม :

สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่


อ้างอิง :

https://www.shl.com/resources/by-type/blog/2022/whats-in-a-name-the-importance-of-the-order-of-the-letters-in-the-lgbtq-acronym/

https://inews.co.uk/opinion/comment/the-lesbian-blood-sisters-who-helped-save-gay-mens-lives-235100

https://www.nationalgeographic.com/history/article/from-lgbt-to-lgbtqia-the-evolving-recognition-of-identity

https://ratchakitcha.soc.go.th/documents/36482.pdf?fbclid=IwY2xjawH9jb5leHRuA2FlbQIxMAABHUHL909yFTAh7r3ZWlAOrgZ5GSbDMUjWREhirMsBfR_2oiYJSQlhnGF4cQ_aem_1UlV2HUfqBUouchtYRgKTA

https://www.thaigov.go.th/news/contents/details/88411


เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 23 มกราคม 2568