ทำไม “ซานตา คลอส” แห่งวันคริสต์มาส ต้องใส่ชุดสีแดง แล้วก่อนหน้าใส่ชุดสีอะไร?

คริสต์มาส ซานตา คลอส — Santa Claus in red suit used to advertised confectionary, 1868. (ภาพ : theferret.scot)

ผู้เขียน	ปดิวลดา บวรศักดิ์
เผยแพร่	วันจันทร์ที่ 25 ธันวาคม พ.ศ.2566

เมื่อเข้าสู่ช่วง “คริสต์มาส” นอกจากแสงไฟที่ประดับประดาไปทั่วเมือง บรรยากาศแสนอบอุ่น สิ่งที่ขาดไม่ได้อีกอย่างหนึ่งคือ “ซานตา คลอส” มาสคอตประจำเทศกาล ที่หลายคนมีภาพจำว่าจะต้องเป็นชายมีอายุ แก้มแดงระเรื่อ ใบหน้าใจดี พร้อมใส่หมวกและชุดสีแดง เตรียมมอบความสุขและของขวัญให้กับทุกคน

แต่รู้หรือไม่ว่า ในอดีต “ซานตา คลอส” ไม่ได้ใส่ชุดสีแดง แล้วแนวคิดนี้มาจากไหน?

ตามตำนานว่ากันว่า ซานตา คลอสคือ บาทหลวงนามว่า เซนต์ นิโคลัส (Saint Nicholas) ซึ่งหลายคนเชื่อว่าเป็นนักบวชที่อาศัยอยู่ในเมืองไมรา ประเทศตุรกี ช่วงราว ค.ศ. 280 ด้วยนิสัยใจดี มีเมตตา ชอบช่วยเหลือคนอื่น ทั้งยังมีความเชื่อว่าเขามักจะชอบมอบของขวัญให้กับเด็ก ๆ จึงทำให้ผู้คนมากมายนับถือเขา

ในช่วงแรก ซานตา คลอสยังไม่มีภาพจำที่แน่นอนว่าจะต้องสวมชุดสีแดง ทั้งยังถูกนำเสนอด้วยสีดำและขาว รวมถึงมีภาพลักษณ์ที่แสดงถึงศาสนามากกว่าความสนุกสนาน

กระทั่ง เคลเมนท์ คลาร์ก มัวร์ (Clement Clarke Moore) นักเขียนชาวอเมริกัน เจ้าของผลงานกวี “A Visit from St. Nicholas” หรือ “Twas the Night Before Christmas.” (ค.ศ. 1823) ได้พรรณนาถึงรูปร่างลักษณะของซานตา คลอส ว่าสวมใส่ชุดขนสัตว์สีแดงทั้งตัว มีแก้มฝาดระเรื่อ ทั้งยังมีหนวดสีขาวเหมือนหิมะ แต่การอธิบายถึงรูปร่างเช่นนี้ก็ไม่ได้ทำให้ผู้คนมีภาพจำว่าซานตาจะต้องสวมชุดสีแดง

ในช่วง 1860s มีภาพซานตาหลายรูปแบบ อย่างในปี 1863 ก็มีภาพของ โธมัส แนสต์ (Thomas Nast) นักวาดการ์ตูนชาวอเมริกัน-เยอรมัน ปรากฏซานตาสวมชุดลายดาวและลายทาง กำลังนั่งท่ามกลางผู้คนมากมาย ในนิตยสาร Harper’s Weekly ซึ่งถือเป็นภาพลักษณ์ใหม่ ๆ ของซานตา คลอส

หรือในปี 1864 และ 1868 ก็มีการวาดภาพซานตาใส่ชุดสีเหลือง รวมถึงสีแดง และสวมหมวกสีเขียว ในภาพประกอบกวีของมัวร์ และภาพในแคมเปญโฆษณาของบริษัท US Confection Company

จนเข้าปี 1881 ซานตาในชุดสีแดงก็ได้รับความนิยมกว่าใครเพื่อน และภาพจำของซานตา คลอส ในปัจจุบันก็เริ่มเป็นรูปเป็นร่าง เมื่อภาพของแนสต์ได้ถูกปล่อยออกมาอีกครั้งในชื่อว่า “Merry Old Santa” เป็นภาพของผู้ชายสูงอายุในชุดเหมือนกับปัจจุบัน ท่าทางใจดี เป็นมิตร ซึ่งตรงกับความเชื่อของซานตา คลอส แต่เดิมที่เป็นผู้มีจิตใจเอื้ออาทร ชอบมอบของขวัญให้กับเด็ก ๆ

เมื่อเป็นเช่นนี้ ซานตา คลอส ในชุดสีแดง จึงเริ่มได้รับความนิยมมากขึ้น ถึงแม้ว่าในช่วง 1900s จะมีบางคนวาดซานตาในแบบฉบับที่ใส่ชุดสีเขียวออกมา แต่ส่วนใหญ่ล้วนแต่เป็นชายหนุ่มใจดีในชุดสีแดง

ประจวบเหมาะกับในช่วง 1930s โคคา-โคล่า (Coca-Cola) ได้พยายามออกแคมเปญและโฆษณาในเทศกาลคริสต์มาส เนื่องจากเมื่อนึกถึงคริสต์มาส มักจะนึกถึงความหนาวเหน็บที่ใคร ๆ ต่างก็ต้องการเครื่องดื่มอุ่น ๆ เพื่อปลอบประโลม แต่ขณะเดียวกัน โค้กหรือโคาคา-โคล่า กลับเป็นเครื่องดื่มสำหรับหน้าร้อน เพื่อให้ผู้บริโภคยังจดจำแบรนด์นี้ได้ตลอดทั้งปี พวกเขาจึงตัดสินใจที่จะจ้างวานให้ศิลปินอย่าง ซันบลอม (Sundblom) ออกแบบตัวละครอย่างซานตาให้กับโค้ก เพื่อโปรโมตในช่วง คริสต์มาส

จนในที่สุดศิลปินผู้มากความสามารถก็นำเอาแรงบันดาลใจจากกวี “A Visit from St. Nicholas” มาสร้างแครักเตอร์ซานตา คลอส ในแบบฉบับของโคคา-โคล่า ที่เป็นภาพของคุณลุงใจดีมีหนวดสีขาว พร้อมสวมชุดแดงเตรียมไปส่งของขวัญให้กับเด็ก ๆ

กลายมาเป็นภาพจำที่ไม่ว่าเมื่อไหร่ที่ทุกคนนึกถึง “ซานตา คลอส” ก็จะนึกถึงคุณลุงใจดีในชุดสีแดงทั้งตัว ที่มอบของขวัญมากมายให้กับทุกคนนั่นเอง

อ่านเพิ่มเติม :

สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่