| ผู้เขียน | วิภา จิรภาไพศาล |
|---|---|
| เผยแพร่ |
กำเนิด โรงเรียนอนุบาลละอออุทิศ อนุบาลของรัฐแห่งแรก ใครให้ทุน-ใช้ครูจากไหนสอน?
โรงเรียนอนุบาลของรัฐแห่งแรก โรงเรียนอนุบาลละอออุทิศ (ปัจจุบันคือ โรงเรียนสาธิตละอออุทิศ) สังกัดกองฝึกหัดครู กระทรวงธรรมการ เปิดการเรียนการสอนอนุบาลในวันที่ 2 กันยายน พ.ศ. 2483 เพื่อเป็นสถานที่ฝึกนักเรียนฝึกหัดครูอนุบาล ของโรงเรียนการเรือนวังจันทร์เกษม (ปัจจุบันคือ มหาวิทยาลัยสวนดุสิต)
ก่อนปี 2482 การเรียนในระดับอนุบาลยังไม่แพร่หลาย มีโรงเรียนเอกชน 2 แห่ง คือ โรงเรียนมาแตร์เดอี และโรงเรียนวัฒนาวิทยาลัย ที่มีการสอนในระดับอนุบาล
ต่อมา ม.จ.รัชฎาภิเษก โสณกุล อธิบดีกรมการศึกษาธิการ เห็นว่าการเรียนการสอนระดับอนุบาลมีความสำคัญในการพัฒนาเด็ก จึงจัดตั้ง คณะกรรมการจัดโครงการโรงเรียนอนุบาล ประกอบด้วย นายนาค เทพหัสดิน ณ อยุธยา-ผู้เคยศึกษาการอนุบาลมอนเตสเซอรี่ จากประเทศอิตาลี, ม.ล.มานิจ ชุมสาย-หัวหน้ากองฝึกหัดครู และนางแพทย์ พัทยภาคย์-หัวหน้านางพยาบาลศิริราช
คณะกรรมการดังกล่าวตกลงว่า ให้โรงเรียนอนุบาลรับเด็กอายุ 3 ขวบครึ่ง เข้าเรียนแบบมอสเตสเซอรี่ คือ เน้นการเรียนรู้จากการเล่น เช่น ร้องเพลง, เล่านิทาน, การสังเกตอักษรกับภาพจับคู่กัน ฯลฯ รวมถึงการดูแล สร้างนิสัยที่ดีให้กับเด็กๆ เช่น การรักษาความสะอาด, ความเป็นระเบียบ, สุขนิสัยในการกินอยู่, การมีเพื่อน ฯลฯ เพื่อพัฒนาร่างการและจิตใจเด็ก
ระหว่างการดำเนินการจัดตั้งโรงเรียนอนุบาล กระทรวงธรรมการได้วางแผนจัดเตรียมครูอนุบาลให้กลับมารับราชการ โดยประกาศสอบคัดเลือกครูเพื่อไปเรียนวิชาอนุบาลที่ประเทศญี่ปุ่น มีผู้ผ่านการคัดเลือก 4 คน คือ น.ส.สมถวิล สวยสำอาง, น.ส.เบญจา ตุลคะศิริ, น.ส.สรัสวดี วรรณโกวิท และ น.ส.เอื้อมทิพย์ เปรมะโยธิน ซึ่งต่อมาเป็นผู้ที่มีบทบาทในการวางรากฐานการสอนในโรงเรียนอนุบาล
เนื่องจากการสร้างโรงเรียนอนุบาลดังกล่าว นางสาวละออ หลิมเซ่งไถ่ มอบเงินจำนวน 80,000 บาท ให้เป็นทุนก่อสร้างอาคาร จึงใช้ชื่ออาคารเรียนว่า ละอออุทิส และชื่อโรงเรียนว่า “โรงเรียนอนุบาลละอออุทิส” (ภายหลังเปลี่ยนเป็น “โรงเรียนอนุบาลละอออุทิศ” ) มี ม.ล.มานิจ ชุมสาย หัวหน้ากองฝึกหัดครู เป็นผู้ควบคุมการก่อสร้าง, แต่งตำราเพื่อใช้เป็นคู่มือประกอบการสอน และนางจิตรา ทองแถม ณ อยุธยา เป็นครูใหญ่คนแรก
ปรากฏว่าใน 1 ปีที่เปิดดำเนินการ ได้รับความสนใจจากประชาชนนำบุตรหลานมาเข้าเรียนเพิ่มขึ้น ทำให้กระทรวงธรรมการมีนโยบายจะเปิดโรงเรียนอนุบาลของรัฐในต่างจังหวัด
ต่อมาในปี 2484 โรงเรียนการเรือนวังจันทร์เกษม ได้ย้ายมาตั้งอยู่ในบริเวณใกล้กับ โรงเรียนอนุบาลละอออุทิศ (ถนนราชสีมา) และเปลี่ยนชื่อเป็น โรงเรียนการเรือนพระนคร แต่โรงเรียนทั้งสองแห่งนี้มีระบบการบริหารจัดการแยกออกจากกัน
ระหว่างปี 2486-89 เกิดสงครามโลกครั้งที่ 2 หน่วยงานต่างๆ รวมทั้งโรงเรียนอนุบาลละอออุทิศ ได้รับผลกระทบจากสงคราม จึงอพยพไปจัดการเรียนการสอนที่วัดปรินายก (กรุงเทพมหานคร) เมื่อสงครามโลกสิ้นสุดลง ก็ย้ายกลับมาเรียนที่เดิม แต่พบว่าอาคารเรียนเดิมถูกระเบิดทําลายหลายหลัง จึงได้ก่อสร้างอาคารเรียนหลังใหม่ใน พ.ศ. 2490 (อาคาร 1 ในปัจจุบัน) เพื่อใช้เป็นอาคารที่เสียหายจากสงคราม
ภายหลังกระทรวงศึกษาธิการประกาศตั้งกรมการฝึกหัดครู ได้รวมการฝึกหัดครูที่สังกัดกรมต่าง ๆ เข้าด้วยกัน เพื่อประหยัดงบประมาณ, เพิ่มประสิทธิภาพการผลิตครู โรงเรียนการเรือนพระนครจึงโอนมาสังกัดกรมการฝึกหัดครูด้วย
ต่อมาในปี 2498 แผนกฝึกหัดครูอนุบาล โรงเรียนอนุบาลละอออุทิศโอนมาสังกัดโรงเรียนการเรือนพระนครอีกครั้ง โรงเรียนการเรือนพระนครเปิดสอนหลักสูตร ป.กศ. (ประกาศนียบัตรวิชาการศึกษา) สาขาคหกรรมศาสตร์, หลักสูตรประโยคครูการเรือน,หลักสูตรประโยคครูอนุบาล ระดับ ป.ป. (หลักสูตรครูประถม), และประโยคครูมัธยมการเรือน
ในปี 2499 ได้เปิดสอนหลักสูตร ป.กศ. (ขั้นสูง) สาขาคหกรรมศาสตร์ และสาขาอนุบาลศึกษาเพิ่มขึ้นในปี พ.ศ. 2501 ถึงปี 2504 โรงเรียนการเรือนพระนครยกฐานะเป็น วิทยาลัยครูสวนดุสิต
ต่อมาในปี 2518 พระราชบัญญัติวิทยาลัยครู พ.ศ. 2518 (ฉบับที่ 1) มีผลบังคับใช้ ทำให้กรมการฝึกหัดครูปรับปรุงหลักสูตรใหม่ให้สอดคล้องกับแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ วิทยาลัยครูสามารถเปิดสอนระดับปริญญาตรีได้
ปี 2520 โรงเรียนอนุบาลละออทิศจัดตั้งเป็น ภาควิชาการอนุบาลศึกษา สังกัดคณะครุศาสตร์ วิทยาลัยครูสวนดุสิต และเปลี่ยนชื่อเป็น โรงเรียนสาธิตอนุบาลละอออุทิศ
ปี 2547 ได้มีการรวมส่วนการบริหารโรงเรียนที่เป็นอนุบาลและประถมศึกษาเข้าด้วยกันใหม่ ปรับชื่อของโรงเรียนเป็น โรงเรียนสาธิตละอออุทิศ เป็นส่วนงานอิสระ ภายใต้ พ.ร.บ. มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนดุสิต พ.ศ. 2547
ปี 2558 มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนดุสิตได้มีการเปลี่ยนสถานภาพเป็นมหาวิทยาลัยในกำกับของรัฐ ตาม พ.ร.บ.มหาวิทยาลัยสวนดุสิต พ.ศ. 2558 โรงเรียนสาธิตละอออุทิศเป็นส่วนงานเที่ยบเท่าคณะ ขึ้นตรงต่ออธิการบดี
อ่านเพิ่มเติม :
- เผยอิง โรงเรียนที่ผลิต “เจ้าสัว” มากที่สุดในเมืองไทย
- โรงเรียนสอนคนตาบอด ที่ จอมพล ป. มอบที่ดินให้ตามคำขอ
อ้างอิง :
ดร.พันธรักษ์ ผูกพันธ์, อาจารย์ธนัญชย์ ชัยวุฒิมากร. ประวัติศาสต์ความเป็นมาของมหาวิทยาลัยสวนดุสิต, เว็บไซต์ สถาบันภาษา ศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยสวนดุสิต. สืบค้นเมื่อวันที่ 1 สิงหาคม 2563
ผู้เขียน (ไม่ได้ระบุ).สวนดุสิต จากอดีด ถึงปัจจุบัน, มหาวิทยาลัยสวนดุสิต (ไม่ได้ระบุปีพิมพ์)
http://la-orutis.dusit.ac.th/main/ สืบค้นเมื่อวันที่ 1 สิงหาคม 2563
ณัฐพล ใจจริง. ตามรอยอาทิตย์อุทัย: แผนสร้างชาติไทยสมัยคณะราษฎร, สำนักพิมพ์มติชน มิถุนายน 2563
เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 2 สิงหาคม 2563
