20 ตุลาคม 2430 รัชกาลที่ 5 พระราชทานเงิน 2 ชั่ง ให้บ่าวสาวเมืองปากน้ำ ในวันแต่งงาน

รัชกาลที่ 5 เสด็จประพาส บน เรือ 20 ตุลาคม
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (ภาพจากสำนักหอจดหมายเหตุแห่งชาติ)

20 ตุลาคม 2430 รัชกาลที่ 5 พระราชทานเงิน 2 ชั่ง ให้บ่าวสาวเมืองปากน้ำในวันแต่งงาน

รัชกาลที่ 5
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5

พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ทรงเป็นพระมหากษัตริย์พระองค์หนึ่งที่เสด็จประพาสหัวเมืองต่างๆ ของประเทศอย่างบ่อยครั้ง ทั้งที่เป็นการเสด็จประพาสอย่างเป็นทางการ และอย่างไม่เป็นทางการ หรือ การเสด็จประพาสต้น ที่นอกจากจะทรงสำราญพระราชหฤทัยแล้ว ยังทำให้ทรงทราบถึงชีวิตความเป็นอยู่และทุกข์สุขที่แท้จริงของราษฎร ไม่มีการจัดฉากหรือเสแสร้ง

ครั้งหนึ่งในการเสด็จประพาสนั้น ด้วยน้ำพระราชหฤทัยเมตตา พระองค์พระราชทานเงินให้กับคู่บ่าวสาวที่กำพร้า ในวันแต่งงานคนละ 1 ชั่ง (80 บาท) สำหรับเป็นทุนสร้างครอบครัว ซึ่งบันทึกไว้ในจดหมายเหตุรายวัน ของ สมเด็จพระบรมราชปิตุลาธิบดี เจ้าฟ้ามหาวชิรุณหิศ ดังนี้

Advertisement

“วันพฤหัสบดี วันที่ 20 ตุลาคม พ.ศ. 2430

เราตื่นเช้าก่อนโมงเรือกำลังเดิน สองโมงเรือถึงปากน้ำทอด(สมอ) ที่พระเจดีย์ เราตามเสด็จลงเรือกรรเชียงไป ประทับทรงนมัสการพระเจดีย์ แล้วเสด็จกลับมาลงเรือกรรเชียง เรือสติมลันซ์ จูงเข้าคลองตาเค็ด ทอดพระเนตรหมู่บ้านตามลำคลอง

ถึงหมู่บ้านแห่งหนึ่งมีการแต่งงาน บ่าวสาวกำลังจะยกขันหมาก รับสั่งให้หยุดเรือพระที่นั่ง จะทอดพระเนตร ด้วยยังไม่เคยทอดพระเนตร ประทับเรือพระที่นั่งเข้าที่หน้าบ้าน เจ้าของบ้านหลังลงมาเฝ้า รับสั่งถามถึงเงินทุน ว่าไม่มีทุนเพราะเป็นกำพร้าทั้งสองฝ่าย ทูลหม่อมประทานทุนคนละชั่ง แล้วเสด็จขึ้นประทับทอดพระเนตรยกขันหมาก

ฝ่ายชายชื่อจีนไชย อายุ 28 ปี ฝ่ายหญิงชื่อเจิง อายุ 25 ปี วิธีแต่งงานเป็นอย่างไทยกับจีนเจือกัน มีเด็กจีนถืออ้อยมัดปลอกกระดาษแดงคู่หนึ่ง เด็กจีนถือขวดเหล้าใส่ขันทองเหลืองคู่หนึ่ง จีนผู้ใหญ่ถือม้าล่อคู่หนึ่ง เด็กจีนถือขันมะพร้าวอ่อนคู่หนึ่ง เด็กไทยแต่งตัวใส่เกี้ยวใส่สร้อยอ่อนถือโต๊ะรองเทียนขี้ผึ้งคู่หนึ่ง

เด็กไทยถือผ้าขาวสำหรับบูชาผีเรือนผับหนึ่ง ผ้าม่วงจีนหนึ่ง ผ้าตาไหมกับแพรแถบสิ่งละสามสำหรับไหว้ผู้ใหญ่ผู้สาวถือ แล้วถึงเด็กไทยแต่งตัวถือขันหมากอีกคู่หนึ่ง มีโต๊ะรองผลไม้ และขนมต่างๆ อีก 32 โต๊ะถือตามไปด้วย

ทูลหม่อมเสด็จเที่ยวทอดพระเนตรบนเรือน เจ้าสาวออกมาเฝ้า มีดอกไม้ธูปเทียนมาถวาย เลี้ยงกันด้วย เราก็กินเลี้ยง…”

รัชกาลที่ 5
รัชกาลที่ 5

อ่านเพิ่มเติม :

สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่ 


อ้างอิง :

จดหมายเหตุรายวัน ของ สมเด็จพระบรมราชปิตุลาธิบดี เจ้าฟ้ามหาวชิรุณหิศ ทรงพระกรุณาโรปดเกล้าฯ ให้พิมพ์บรรณาการ ในงานพระราชทานเพลิงศพ หม่อมเจ้าอุไรวรรณ ทองใหญ่ ณ พระเมรุมาศวัดมกุฏกษัตริยาราม วันที่ 7 มิถุนายน พุทธศักราช 2520


เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 20 ตุลาคม 2562