17 เมษายน วันคล้ายวันเกิด “สมเด็จโต” ครูดีที่คนปัจจุบันมองเชิงอภินิหาร

“สมเด็จโต” แห่ง วัดระฆังโฆสิตาราม ท่านเป็นผู้ชำนาญบาลีและเทศนา เป็นทั้งนักเรียนดี และครูดี เสียดายว่าคนยุคนี้ เห็นท่านไปในทาง “อภินิหาร” เสียมากกว่า

“พระเทพกระวีมีพรรษายุกาลประกอบด้วยรัตตัญญูมหาเถรธรรมยั่งยืนนาน แลมีปฏิภาณปรีชา ตรีปิฎกกลาโกศล แลฉลาดในโวหารนิพนธ์เทศนาปริวัติวิธีแลทำกิจในสุตนั้นด้วยดีไม่ย่อหย่อน อุสาหะสั่งสอนพระภิกษุสามเณรโดยสมควร

อนึ่งไม่เกียจคร้านในราชกิจบำรุงพระบรมราชศรัทธาฉลองพระเดชพระคุณเวลานั้น ๆ สมควรเป็นที่อรัญญิกมหาสมณคณิศราจารย์พระราชาคณะผู้ใหญ่ มีอิศริยยศยิ่งกว่าสมณนิกรฝ่ายอรัญวาสี เป็นอธิบดีครุฐานิยพิเศษ ควรสักการบูชาแห่งนานาเนกบรรพสัช บรรดารนับถือพระบรมพุทธสาสนาได้

จึงมีพระบรมราชโองการมา ณ พระบัณฑูรสุรสิงหนาทดำรัสสั่ง ให้สถาปนาพระเทพกระวี ศรีสุทธินายก ตรีปิฎกปรีชามหาคณฤศร บวรสังฆารามคามวาสี เลื่อนที่ขึ้นเป็นสมเด็จพระพุฒาจารย์ อเนกสถานปรีชา วิสุทธิจรรยาสมบัติ นิพัทธธุตคุณ ศิริสุนทรพรตจาริก อรัญญิกคณิศร สมณนิกรมหาปรินายก ตรีปิฎกโกศล วิมลศีลขันธ์ สถิต ณ วัดระฆังโฆสิตาราม วรมหาวิหาร พระอารามหลวง”

ความตอนหนึ่งในคำประกาศสถาปนา “พระเทพกระวี (โต)” เป็น “สมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต พฺรหฺมรํสี)” เมื่อ พ.ศ. 2407 เนื่องในวันนี้เป็นวันคล้ายวันเกิดเจ้าประคุณสมเด็จฯ รูปนั้น (ตรงกับวันที่ 17 เดือนเมษายน พ.ศ. 2331)

อ่านเพิ่มเติม :

• 22 มิถุนายน 2415 เจ้าประคุณสมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต) มรณภาพ
• “แม่นาก” ผีชาวบ้านเริ่มเกี่ยวข้องกับสมเด็จพระพุฒาจารย์โต (สมเด็จโต) พระผู้ใหญ่ได้อย่างไร

สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่

อ้างอิง :

พระศรีวชิรากร (ปกรณ์ กิตฺติธโร ป.ธ.9) วัดชนะสงครามราชวรมหาวิหาร

เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 17 เมษายน 2561