“พระเอกของเราแทบทุกเรื่องมักได้ดีโดยไม่ต้องทำอะไร” หลวงวิจิตรวาทการ มองวรรณคดี

พระเอกของเราแทบทุกเรื่องมักได้ดีโดยไม่ต้องทำอะไร
หลวงวิจิตรวาทการ ในวัยหนุ่ม (ราว พ.ศ. 2466), ฉากหลังเป็นภาพพระราม จากจิตรกรรมเรื่องรามเกียรติ์ห้องที่ 25 ระเบียงคด วัดพระศรีรัตนศาสดาราม

“พระเอกของเราแทบทุกเรื่องมักได้ดีโดยไม่ต้องทำอะไร” หลวงวิจิตรวาทการ มองวรรณคดี

พลตรี หลวงวิจิตรวาทการ แสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับเรื่อง “พระเอก” ใน รามเกียรติ์ คือ พระราม ขณะปาฐกถาเรื่อง มนุสสปฏิวัติ เมื่อ 16 พฤศจิกายน 2482 ความตอนหนึ่งมีว่า (จัดย่อหน้าใหม่ – กองบรรณาธิการ)

ภาพถ่ายของหลวงวิจิตรวาทการในวัยหนุ่ม (ราว พ.ศ. 2466)

“…ตัวเอกของเรื่องรามเกียรติ์ คือพระราม เป็นคนที่อ่อนแอที่สุด ไม่เคยทำงานสมบุกสมบันกับใคร จะออกรบก็ต่อเมื่อพิเภกบอกว่าวันนี้ชาตาของแม่ทัพฝ่ายข้าศึกถึงฆาต เวลาลำบากก็ต้องส่งคนอื่นไป จนถึงเมื่อเวลาสบายไม่ต้องทำอะไร นอกจากยกศรพรหมาสตร์ขึ้นพาดสายเท่านั้นแหละ พระรามจึงจะออกแรง

ทั้งๆ ที่เป็นเช่นนี้ ผู้แต่งยังสามารถทำให้ผู้อ่านเห็นว่า พระรามนั้นเป็นคนชั้นสูง เป็นผู้มีบุญ เป็นผู้ประเสริฐพระเอกของเราแทบทุกเรื่องมักได้ดีโดยไม่ต้องทำอะไร

ข้อความในท้องเรื่องมักสรรเสริญผู้ที่นอนสบายว่าเป็นผู้มีบุญ และกล่าวถึงคนที่ต้องทำงานเหน็ดเหนื่อยว่าเป็นผู้มีกรรม กวีของเรามักปั้นรูปพระเอกให้เป็นคนอ้อนแอ้นอ่อนแอ พอต้องทำงานอะไรเข้าหน่อยก็พรรณนาให้น่าสงสาร

เช่นว่าแสนวิตกอกเอ๋ยไม่เคยยากรูปร่างพระเอกของเรามักจะอรชรอ้อนแอ้นแม้จะเดินก็ไม่ค่อยไหว ผิดกับกวีนิพนธ์ของฝรั่งและจีนซึ่งพระเอกของเขามักต้องเป็นผู้ลํ่าสันใหญ่โตแข็งแรง จนสามารถสู้สิงห์ฆ่ามังกรหรือแบกขอนซุงได้

หลวงวิจิตรวาทการ (วิจิตร วิจิตรวาทการ)

อ่านเพิ่มเติม :

สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่


เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 14 มกราคม 2562