“การปกครองที่มีรัฐธรรมนูญนั้น รัฐบาลจะต้องเอาใจใส่ในสุขทุกข์ของราษฎรเสมอ”

ภาพถ่ายของหลวงวิจิตรวาทการในวัยหนุ่ม (ราว พ.ศ. 2466)

“…การปกครองที่ไม่มีราษฎรนั้น รัฐบาลจะทำอะไรให้ถูกต้องต่อประโยชน์และความสุขของราษฎรได้ยากนัก…รัฐบาลจะไม่สู้เอาใจใส่ในสุขทุกข์ของราษฎรก็ได้ จะไม่ทำประโยชน์แก่ราษฎรเลยก็ได้ ไม่มีใครสามารถไปเร่งร้อนแต่การปกครองที่มีรัฐธรรมนูญนั้น รัฐบาลจะต้องเอาใจใส่ในสุขทุกข์ของราษฎรเสมอ รัฐบาลต้องขวนขวายทำประโยชน์แก่ราษฎรให้มากที่สุด มิฉะนั้นรัฐบาลอาจถูกถอดถอนออกจากตำแหน่งได้ง่ายๆ

…ถ้ารัฐบาลทำไม่ดีราษฎรส่วนมากไม่ไว้ใจรัฐบาลจะต้องลาออก…ราษฎรมีสิทธิจะถามรัฐบาลว่าได้ทำอะไรบ้าง ราษฎรมีสิทธิที่จะขอให้รัฐบาลชี้แจงแสดงเหตุผล…ถ้าราษฎรส่วนมากไม่ชอบใจก็ขอให้แก้ไขได้ทันท่วงที…รัฐบาลกับราษฎรเป็นพวกเดียวกัน ราษฎรจะต้องเชื่อฟังรัฐบาลและรัฐบาลก็ต้องถามความเห็นของราษฎร…”

หลวงวิจิตรวาทการ, “บทเรียนรัฐธรรมนูญ” วารสารดวงประทีป, 2 47, (พ.ศ. 2475), : 6. (อ้างจาก “ความเปลี่ยนแปลงในการสร้างชาติไทยและความเป็นไทย โดย หลวงวิจิตรวาทการ” โดย สายชล สัตยานุรักษ์)

หลวงวิจิตรวาทการ (วิจิตร วิจิตรวาทการ)

เผยแพร่ครั้งแรกในระบบออนไลน์ เมื่อ 28 พฤษภาคม พ.ศ.2562