วันที่ 14 มีนาคม ที่ผ่านมา พระราชนันทวัชรบัณฑิต, รศ.ดร. รองเจ้าคณะจังหวัดน่าน เจ้าอาวาสวัดพระธาตุแช่แห้ง พระอารามหลวง เป็นประธานพิธีบวงสรวงฤกษ์และเทวดาอารักษ์ครูช่าง ก่อนเริ่มสร้างเสาหงส์และตุงหลวง วัดพระธาตุแช่แห้ง พระอารามหลวง อ. ภูเพียง จ. น่าน เพื่อทดแทนของโบราณที่ชำรุดเสียหาย และเป็นพุทธบูชา

การสร้างเสาหงส์และตุงหลวงเพื่อทดแทนของเดิมครั้งนี้ ได้รับการอนุเคราะห์จาก ดร.วันดี กุญชรยาคง จุลเจริญ และ นายสุทธิพงษ์ จุลเจริญ ปลัดกระทรวงมหาดไทยคนที่ 40 บริจาคเงินสร้างเสาหงส์และตุงหลวง เพื่อถวายเป็นพุทธบูชา และเป็นแหล่งเรียนรู้คุณค่าทางประวัติศาสตร์ให้กับเด็กเยาวชนและประชาชน รวมถึงนักท่องเที่ยวผู้เดินทางมาเยือนเมืองน่าน

ทั้งนี้ “ตุง” เป็นสัญลักษณ์ทางพระพุทธศาสนาอย่างหนึ่ง เป็นเครื่องหมายของบุญกุศลที่พุทธศาสนิกชนชาวล้านนานิยมสร้างถวายเป็นพุทธบูชา มีหลายประเภท โดย “ตุงหลวง” เป็นตุงขนาดใหญ่ ทำจากวัสดุมีค่า จึงเป็นของหาได้ยาก มักพบในวัดหรือศาสนสถานที่สำคัญ

ตุงหลวงจะทำคู่กันกับเสาหงส์ ตั้งประดับถวายเป็นพุทธบูชาหน้าศาสนสถาน จากหลักฐานภาพถ่ายโบราณของวัดพระธาตุแช่แห้ง พบตุงหลวงและเสาหงส์ จำนวน 1 คู่ ตั้งอยู่บริเวณหน้าทางขึ้นวัดพระธาตุแช่แห้ง บริเวณด้านท้ายขดหางพญานาคราช

อนึ่ง วัดพระธาตุแช่แห้ง พระอารามหลวง เป็นที่ประดิษฐานองค์พระมหาธาตุเจ้าภูเพียงแช่แห้ง พระเจ้าอุ่นเมือง พระเจ้าล้านทอง ฯลฯ ซึ่งเป็นที่เคารพนับถือสักการบูชาของพระพุทธศาสนิกชนมาแต่โบราณ