| ผู้เขียน | หลี่ฉวนจวิน |
|---|---|
| เผยแพร่ |
เล่าปี่ กวนอู เตียวหุย กับ การสาบานในสวนท้อ ตำนานแห่ง “สามก๊ก” เหตุการณ์จริงหรือเพียงแต่งเติมในนิยาย?
เรื่องการสาบานในสวนท้อมาจากนิยาย สามก๊ก บทที่ 1 “ในสวนท้อสามทกล้าร่วมสาบาน ปราบโจรมารวีรชนประเดิมชัย” เล่าสืบกันมาว่าตอนปลายราชวงศ์ฮั่น บ้านเมืองจลาจล ผู้มักใหญ่ใฝ่สูงต่างรบพุ่งชิงแผ่นดินของราชวงศ์ฮั่น เล่าปี่ (หลิวเป้ย) เชื้อสายราชวงศ์ฮั่น ถึงจะยากจนขายรองเท้าหญ้ายังชีพ แต่มีปณิธานฟื้นฟูราชวงศ์ฮั่น บำบัดทุกข์ขจัดภัยให้ปวงชน
เขามีเจตจำนงตรงกับเตียวหุย (จางเฟย) พ่อค้าหมูเมืองตุ้นก้วนและกวนอู (กวนอี่ว์) พ่อค้าเต้าหู้จากเมืองไกเหลียงมณฑลซานซี พวกเขาจึงมุ่งมั่นร่วมแรงร่วมใจกันสนองคุณชาติ ทำนุบำรุงประชาชน จึงไปจัดเครื่องเซ่นไหว้บูชาฟ้าดินในสวนท้อของเตียวหุย แล้วจุดธูปกราบไหว้ กล่าวคำสาบานกันว่า
“ข้าพเจ้าเล่าปี่ กวนอู เตียวหุย แม้ต่างแซ่แต่ขอสาบานเป็นพี่น้อง ร่วมแรงร่วมใจกัน บำบัดทุกข์ขจัดภัย เบื้องบนสนองคุณประเทศชาติ เบื้องล่างทะนุบำรุงประชาชน ไม่หวังเกิดวันเดียวเดือนเดียวปีเดียวกัน แต่ขอตายวันเดียวเดือนเดียวปีเดียวกัน ขอฟ้าดินจงแจ้งประจักษ์ในหัวใจนี้ หากตระบัดสัตย์ทิ้งไมตรี ขอฟ้าดินแลมนุษย์ร่วมกันพิฆาต”
สาบานเสร็จก็คารวะเล่าปี่เป็นพี่ใหญ่ กวนอูเป็นพี่รอง เตียวหุยเป็นน้องเล็ก เรื่องราว “การสาบานในสวนท้อ” เป็นตำนานเล่าสืบขานกันต่อมา
เมื่อสอบค้นดู เรื่องการสาบานในสวนท้อของคนทั้งสามเป็นเพียงเรื่องในนิยาย คำสาบานว่า “ขอตายวันเดียวเดือนเดียวปีเดียวกัน” เป็นคำที่ใช้กันจนชินในวรรณกรรมพื้นบ้าน “พงศาวดารสามก๊ก ภาคสู่ซู (เรื่องของจ๊กก๊ก) บทประวัติกวนอู” เขียนไว้ว่า
“เล่าปี่รวมคนในตำบลเป็นไพร่พล กวนอูกับเตียวหุยช่วยออกรบต้านข้าศึก เมื่อเล่าปี่เป็นเจ้าเมืองเพ่งง้วนก๋วน (ผิงหยวนกั๋ว) กวนอูและเตียวหุยเป็นนายทหารเอกแยกกันคุมกองทัพ เล่าปี่นอนเตียงเดียวกับคนทั้งสองรักใคร่กันดุจพี่น้อง”
ในตอนประวัติเตียวหุยก็เขียนไว้ว่า “เมื่อหนุ่มร่วมกับกวนอูทำงานให้เล่าปี่ กวนอูอายุมากกว่าไม่กี่ปี เตียวหุยปฏิบัติต่อเขาเยี่ยงพี่ชาย”
จากข้อความทั้งสองตอนนี้บอกเพียงว่า เตียวหุยเคารพกวนอูเหมือนพี่ชาย ทั้งสองคนติดตามรับใช้เล่าปี่ด้วยความซื่อสัตย์ เล่าปี่ก็สนิทกับคนทั้งสองมาก “รักใคร่กันเหมือนพี่น้อง” แต่ไม่มีเรื่องคนทั้งสามสาบานเป็นพี่น้องกันอย่างเป็นกิจจะลักษณะ ตั้งแต่ราชวงศ์ซ่งและหยวนเป็นต้นมา ในวรรณกรรมพื้นบ้านแต้มเติมเพิ่มสีสันให้เรื่อง “รักกันเหมือนพี่น้อง” จนค่อยๆ กลายเป็นเรื่องราวการสาบานในสวนท้อ
ในหนังสือ “สามก๊กจี่เพ่งอ่วย (ซานกั๋วจื้อผิงฮว่า-นิทานสามก๊ก) มีเรื่องการสาบานในสวนท้ออยู่ตอนหนึ่ง งิ้วสมัยราชวงศ์หยวนก็มีตอนสาบานในสวนท้อ ซึ่งไม่ทราบชื่อผู้แต่ง ล่อกวนตง (หลอกว้านจง) อาศัยเรื่องเหล่านี้เป็นพื้นฐานสร้างสรรค์ “การสาบานในสวนท้อ” ไว้ในนิยายสามก๊ก (สามก๊กเอี้ยนหงี) เป็นตอนที่ประทับใจติดปากคนตลอดมา
อ่านเพิ่มเติม :
- “โจรโพกผ้าเหลือง” กบฏชาวนาที่ทำให้เกิดยุคสามก๊ก
- แยกกันนั่ง แยกกันกิน ชนชั้นนำยุคสามก๊ก เล่าปี่ กวนอู และเตียวหุย ไม่มีใครกินโต๊ะเดียวกัน
- ทำไมเล่าปี่ไม่ใช้จูล่งทำงานใหญ่? วีรกรรมสงครามใหญ่ในสามก๊กมีไม่กี่ครั้ง
หมายเหตุ : คัดเนื้อหาส่วนหนึ่งจาก “เล่าปี่ กวนอู เตียวหุย สาบานเป็นพี่น้องกันในสวนท้อจริงหรือ?” ในหนังสือ 101 คำถามสามก๊ก. หลี่ฉวนจวินและคณะ, เขียน. ถาวร สิกขโกศล, แปล. กรุงเทพฯ : มติชน, 2556. น.46-47
เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 3 มิถุนายน 2560
