หมอฮัวโต๋เป็นแพทย์ผู้ยิ่งใหญ่ในยุคเก่าของจีน ได้รับยกย่องว่าเป็นปฐมาจารย์ของศัลยกรรม (การผ่าตัด) ตลอดมา ตามนิยายสามก๊กและเรื่องเล่าของชาวบ้าน โจโฉเป็นโรคปวดหัวมานาน เมื่อขอให้หมอฮัวโต๋รักษา หมอฮัวโต๋เสนอให้ผ่าตัดหัว ตัดเอาสมุฏฐานของโรคออกมาก็จะหายขาด

แต่โจโฉมีนิสัยขี้ระแวง คิดว่าหมอฮัวโต๋หลอกฆ่าตน ดังนั้นไม่เพียงไม่ยอมผ่าตัด ยังอ้างสาเหตุนี้ประหารหมอฮัวโต๋ ผู้คนต่างเสียดาย ถ้าเช่นนั้นตามประวัติศาสตร์แล้วหมอฮัวโต๋ถูกโจโฉประหารจริงหรือไม่ สาเหตุที่ประหารคืออะไร?

ตามพงศาวดารสามก๊กจี่ ภาควุยก๊ก บทประวัติมดหมอ กล่าวว่า หมอฮัวโต๋ฉลาดเหนือคนทั่วไป ไม่เพียงเชี่ยวชาญแพทยศาสตร์ ยังมาจากตระกูลปัญญาชน แตกฉานในตำราปราชญ์ร้อยสำนัก เนื่องจากทำผิดต่อโจโฉ จึงถูกฆ่าตายในคุก

ตามบันทึกกล่าวว่า โจโฉเป็นโรคปวดหัว อาการรุนแรงมาก หมอทั่วไปไม่สามารถรักษาได้ หลังจากหมอฮัวโต๋ตรวจดูอาการของโรคแล้วไม่ได้รักษาให้หายขาด เขาเห็นว่าโรคเรื้อรังอย่างนี้ ยากที่จะตัดรากเหง้า มีแต่ต้องรักษาต่อเนื่องไปในระยะยาว จึงจะป้องกันไม่ให้กำเริบขึ้นอีกได้

“องค์ไท่จู่ (โจโฉ) ทราบกิตติศัพท์จึงเรียกตัว หมอฮัวโต๋อยู่ใกล้ชิดเสมอ องค์ไท่จู่ (โจโฉ) ทรมานด้วยโรคปวดหัว พอกำเริบตาลายใจว้าวุ่น ฝังเข็มแล้วทุเลาทันที”

ทุกครั้งที่โจโฉมีอาการ หมอฮัวโต๋ลงมือปุบหายปับ บรรเทาความทุกข์ทรมานของโจโฉอย่างมีประสิทธิผล แต่ด้วยความเป็นหมอชั้นเยี่ยม หมอฮัวโต๋ไม่อยากอยู่กับโจโฉตลอดไป จึงขอลากลับไปเยี่ยมบ้าน แล้วอ้างว่าภรรยาป่วย ปฏิเสธไม่ยอมกลับมาหาโจโฉครั้งแล้วครั้งเล่า

ในที่สุดโจโฉบันดาลโทสะส่งคนไปสืบดูอาการของภรรยาฮัวโต๋ พบว่าฮัวโต๋สร้างเรื่องเท็จ จึงสั่งลงโทษถึงตาย ก่อนตายหมอฮัวโต๋เอาตำราแพทย์มอบให้ผู้คุม แต่ผู้คุมกลัวกฎหมายอันเข้มงวดของโจโฉจึงไม่กล้ารับไว้ วิชาแพทย์ของหมอฮัวโต๋จึงยากที่จะสืบทอดต่อมา นับเป็นเรื่องน่าเสียดายยิ่งนัก

พิเคราะห์ดูสาเหตุการตายของหมอฮัวโต๋ เห็นได้ไม่ยากว่ามิได้เกิดจากจะผ่าตัดศรีษะโจโฉแล้วถูกประหาร แต่เกิดจากมิได้รักษาโรคของโจโฉให้หายขาด แล้วไม่ยอมอยู่เคียงข้างทุ่มเทรักษาโจโฉให้เต็มที่จนเป็นเหตุเภทภัยถึงถูกประหารชีวิต

ทางด้านโจโฉนั้น เหตุที่ประหารหมอฮัวโต๋ เพราะโจโฉเห็นว่าฮัวโต๋ผยองในความรู้ของตน ทำให้โจโฉต้องพึ่งพาความสามารถทางการแพทย์ของหมอฮัวโต๋ตลอดไปจึงจะรักษาสุขภาพให้แข็งแรงเป็นปกติสุขได้ สภาพเช่นนี้ไม่อยู่ในวิสัยที่ผู้มีอำนาจล้นฟ้า ไม่เห็นคนอื่นอยู่ในสายตาอย่างโจโฉจะรับได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งหมอฮัวโต๋ซึ่งไม่อยู่ในฐานะคู่ควร หลังจากลากลับบ้านแล้วไม่ยอมกลับมารับใช้โจโฉอีก เท่ากับเอาความสามารถทางการแพทย์ของตนบีบโจโฉให้จำยอม

โจโฉชิงชังการถูกคนอื่นบีบคั้นตนเป็นที่สุด เขาเคยมีคีติกา (สาวนักร้อง) ชั้นเยี่ยมอยู่คนหนึ่ง ศิลปะการร้องเพลงสูงเยี่ยมแต่นิสัยฉุนเฉียว ไม่แยแสความปรารถนาฟังเพลงของโจโฉอยู่เสมอ ดังนั้น โจโฉฝึกฝนคนใหม่ขึ้นมา รอจนเห็นว่าเก่งจนสามารถแทนคีติกาผู้ “มาดยิ่งใหญ่” นั้นได้แล้วก็สั่งประหารเธอทันที

ดังนั้น ไม่ว่าคีติกาผู้ทะนงในความเป็นคนโปรดจนผยอง หรือหมอฮัวโต๋ผู้ทะนงในวิชาแพทย์ของตน โจโฉยินดีที่จะฆ่า แต่ไม่ยอมให้คนเหล่านี้มาบีบตน นี่เป็นสันดานประจำตัวของโจโฉตลอดมา

 

---

หมายเหตุ: เนื้อหานี้คัดจากส่วนหนึ่งในหนังสือ 101 คำถามสามก๊ก เขียนโดย หลี่ฉวนจวินและคณะ แปลโดย ถาวร สิกขโกศล สำนักพิมพ์มติชน, 2556 (น.173-175)

เผยแพร่เนื้อหาในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 2 พฤศจิกายน 2560