สมเด็จพระสังฆราช ชี้ชวนรองประธานาธิบดีสหรัฐฯ ชมรูป “ตราแผ่นดินประจำรัชกาลที่ 5”

เจ้าพระคุณ สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก เสด็จลงพระอุโบสถ วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม ประทานพระวโรกาสให้ นางกมลา ดี. แฮร์ริส รองประธานาธิบดีสหรัฐอเมริกา เฝ้าถวายสักการะ เมื่อวันเสาร์ที่ 19 พฤศจิกายน 2565 (ภาพจาก เพจ : สำนักงานเลขานุการสมเด็จพระสังฆราช)

เมื่อวันเสาร์ที่ 19 พฤศจิกายน 2565 เพจ สำนักงานเลขานุการสมเด็จพระสังฆราช ได้เผยแพร่ภาพพระกรณียกิจ เจ้าพระคุณ สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก เสด็จลงพระอุโบสถ วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม ประทานพระวโรกาสให้ นางกมลา ดี. แฮร์ริส รองประธานาธิบดีสหรัฐอเมริกา เฝ้าถวายสักการะและประทานพระอนุญาตให้เข้าชมศิลปกรรมวัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม ในโอกาสเดินทางเยือนประเทศไทยอย่างเป็นทางการเพื่อเข้าร่วมการประชุมความร่วมมือทางเศรษฐกิจเอเชีย-แปซิฟิก เอเปค 2022

เจ้าพระคุณ สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก ทรงมีพระดำรัสตอนหนึ่งว่า

“…อาตมภาพขอชี้ชวนให้ท่านรองประธานาธิบดี ชมรูปสัญลักษณ์เหนือกรอบประตูพระอุโบสถ [ตราแผ่นดินประจำรัชกาลที่ 5 – กองบรรณาธิการศิปวัฒนธรรม] ซึ่งพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้สร้างไว้ มีธรรมภาษิตภาษาบาลี [คำว่า สพฺเพสํ สงฺฆภูตานํ สามคฺคี วุฑฺฒิสาธิกา – กองบรรณาธิการศิปวัฒนธรรม] จารึกอยู่บนผืนแพรรองรับสัญลักษณ์นั้น แปลความได้ว่า ‘ความพร้อมเพรียงของปวงชนผู้เป็นหมู่ ยังความเจริญให้สำเร็จ’ อาตมภาพขออัญเชิญภาษิตนี้มากล่าวไว้เป็นของฝากแด่ท่าน สำหรับสร้างเสริมแรงบันดาลใจ ที่จะมุ่งเพิ่มพูน ‘ความสามัคคี’ ของชาติเราทั้งสอง และของชาวโลก เป็นเครื่องอำนวยความรุ่งเรืองทั้งทางเศรษฐกิจและสังคม ในภูมิภาคเอเชีย-แปซิฟิก ตลอดจนในหมู่ชาวโลกทั้งมวล สมเจตนารมณ์ของทุกท่านได้อย่างแท้จริง…” (อ่านพระดำรัสเพิ่มเติมได้ที่ เพจ สำนักงานเลขานุการสมเด็จพระสังฆราช)

ตราแผ่นดินประจำรัชกาลที่ 5 เหนือซุ้มประตูกลางภายในพระอุโบสถ วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม ที่ใต้ตราทำเป็นแถบเลียนแบบแถบผ้ามีพระคาถาซึ่งเป็นพระนิพนธ์สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (สา ปุสฺสเทวมหาเถร) สมเด็จพระสังฆราชพระองค์ที่ 9

“สพฺเพสํ สงฺฆภูตานํ สามคฺคี วุฑฺฒิสาธิกา”

“ความพร้อมเพรียงของปวงชนผู้เป็นหมู่ ยังความเจริญให้สำเร็จ”

“พระคาถา” ธรรมภาษิตภาษาบาลีดังกล่าว เจ้าพระคุณ สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (สา ปุสฺสเทวมหาเถร) สมเด็จพระสังฆราชพระองค์ที่ 9 วัดราชประดิษฐสถิตมหาสีมาราม ทรงนิพนธ์ถวายแด่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 เพื่อนำไปเป็นพระคาถาจารึกตราแผ่นดิน (ตราอาร์ม) ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และทรงใช้เป็นบทอุเทศของพระราชนิพนธ์ว่าด้วยเรื่องความสามัคคีอีกด้วย

สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช (สา ปุสฺสเทโว) สมเด็จพระสังฆราชพระองค์ที่ 9 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์

“คาถานี้ เป็นคาถาซึ่งจารึกไว้ในอาร์มแผ่นดิน เป็นคาถาที่ว่าทั่วไปในหมู่ทั้งปวงไม่ว่าชาติในภาษาใดหมู่ใดที่ทำการอย่างใด แต่เมื่อจะว่าให้เฉพาะกรุงสยาม ว่าเป็นตามกาลซึ่งเป็นเวลาในบัดนี้ และไม่ว่าถึงคนทั้งปวงซึ่งเป็นหมู่ใหญ่ทั่วไป ยกเอาพวกที่เป็นผู้รับราชการ เป็นผู้ปกครองรักษาและเป็นผู้ทำนุบำรุงบ้านเมือง จะประพฤติอย่างไร จึงจะเป็นการสมควรถูกต้องด้วยคาถาสุภาษิตนี้ และจะได้รับคามเจริญตามคาถาสุภาษิตนี้” (พระบรมราชาธิบายว่าด้วยเรื่องความสามัคคี พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว)

ตราแผ่นดินประจำรัชกาลที่ 5 บนหนังสือราชการสมัยรัชกาลที่ 5

สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่


อ้างอิง :

นนทพร อยู่มั่งมี. พระประวัติ สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช (สา ปุสฺสเทโว) สมเด็จพระสังฆราช. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์มติชน, 2546.


เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 20 พฤศจิกายน 2565